Een nieuwe commissie van vooraanstaande internationale experts wil de strijd tegen het roken een nieuwe impuls geven. Bij nadere beschouwing blijkt die impuls te bestaan uit een pr-push voor Philip Morris.

Door de webredactie

“Wereldwijd stageneren de pogingen om een eind aan het roken te maken en er zijn drastische maatregelen nodig om te voorkomen dat een miljard mensen er deze eeuw aan zullen sterven, volgens een nieuw rapport van vijf toonaangevende experts, leden van de International Commission to Reignite the Fight Against Smoking.”  

Zo begint het persbericht waarin deze nieuwe commissie wordt aangekondigd, die onder leiding staat van voormalig Amerikaans ambassadeur en staatssecretaris onder president George W. Bush, James K Glassman. Tientallen media namen het bericht klakkeloos over.

“Wereldwijd gebruiken naar schatting 1,14 miljard mensen tabak”, vervolgt de tekst. “Elk jaar sterven bijna 8 miljoen mensen aan tabaksgerelateerde oorzaken. Sinds de totstandkoming van het Kaderverdrag inzake tabaksontmoediging (WHO-FCTC) van de Wereldgezondheidsorganisatie 18 jaar geleden, is de vraag naar tabak gedaald, maar veel te langzaam en in sommige lage- en middeninkomenslanden (LMIL’s) helemaal niet.”

Commissie die vertrouwen wekt

Hier laat de antitabakslobby van zich horen, zo is de indruk en ook de samenstelling van de commissie wekt alle vertrouwen. Naast Glassman bestaat die uit dr. Rosemary Leonard, huisarts in Londen, dr. Tikki Pangestu PhD uit Indonesië, voormalig directeur researchbeleid van de WHO, Vivan Sharan, hoofd van het Indiase adviesbureau Koan Advisory, en de Zuid-Afrikaanse oogarts en president van de Africa Medical Association en van de Association of Medical Councils of Africa Kgosi Letlape.

Ook de website van Fight Against Smoking, de organisatie achter de commissie is overtuigend in de onverhulde opsomming van de schade die de tabaksindustrie aanricht: 1,1 miljard rokers in de wereld, 8 miljoen doden per jaar als gevolg van roken en naar schatting 200 miljoen verloren levensjaren. De missie van de commissie is net zo klip en klaar: “Het aanbevelen van een reeks maatregelen om een einde te maken aan het roken door volwassenen en ander toxisch tabaksgebruik.”

Aanbevelingen: ‘harm reduction’

Maar zodra de aanbevelingen van de commissie naar voren komen, begint duidelijk te worden waar we hier mee te maken hebben. Want de eerste aanbeveling van deze respectabele commissie is dat we, om een einde aan het roken te maken, alle kaarten moeten zetten op “technologie die nicotine levert zonder de gevaren voor de gezondheid die wordt veroorzaakt door het verbranden van tabak.” 

De commissie wil verder artsen een belangrijker rol geven bij ‘tobacco harm reduction’ (THR, vermindering van gevaar door tabak). Kinderen moeten natuurlijk niet roken en ook geen THR-producten gebruiken. “Maar beleid om kinderen te ontmoedigen zulke producten te gebruiken, moet zich onderscheiden van beleid dat huidige volwassen rokers moet aanmoedigen om over te stappen op THR-producten.”

Een idee van Derek Yach

Dit zijn geen aanbevelingen van een onafhankelijke gezondheidsorganisatie, hier spreekt de tabaksindustrie. Om precies te zijn Philip Morris International (PMI), want de nieuwe commissie die de strijd tegen het roken weer moet doen ontbranden blijkt in het leven geroepen door Derek Yach. Voormalig WHO-medewerker Yach is de aanvoerder van de Foundation for a Smoke-Free World, een ‘wetenschappelijke’ organisatie waarvan bekend is dat die geheel wordt gefinancierd door PMI en feitelijk een pr-machine voor de tabaksfirma is. Opnieuw doet Philip Morris een poging om de antitabakscampagnes te kapen.

In een podcast op de website van Fight Against Smoking vertelt Yach dat het zijn idee was om een commissie samen te stellen van mensen die niet rechtstreeks uit de wereld van tabaksontmoediging komen, maar die een brede ervaring hebben op vele terreinen van publiek beleid en “die begrijpen dat dit een fundamenteel hiaat is in het publieke beleid en ook een hiaat in het benadrukken van de urgentie en hoge ambitieniveaus.”

Nieuwe pr-stunt van Philip Morris

Het is maar een vermoeden, maar het lijkt niet onwaarschijnlijk dat een fraai honorarium de commissieleden meer begrip voor de hoge ambitieniveaus van Philip Morris heeft bijgebracht. Eén ding staat echter als een paal boven water: de International Commission to Reignite the Fight Against Smoking is een nieuw vehikel van Philip Morris in de mondiale pr-campagne van deze tabaksgigant om nieuwe ‘alternatieve’ tabaksproducten te promoten. Ambtenaren en beleidsmakers, inclusief parlementsleden, moeten zich goed bewust zijn dat deze commissie een verlengstuk is van de tabakslobby en daarom op geen enkele manier invloed mag krijgen op het tabaksontmoedigingsbeleid.

De feiten over de e-sigaret

Voor alle duidelijkheid nog even de feiten op een rij: 

- alternatieve rookwaren als e-sigaretten en verhitte tabak zijn ook schadelijk voor de gezondheid en kunnen kanker, COPD, hart- en vaatziekten en andere aandoeningen veroorzaken. Lees hierover ook de jongste column van Stanton Glantz.

- e-sigaretten zijn geen effectief hulpmiddel om te stoppen met roken. De nicotineverslaving blijft immers bestaan, veel mensen gaan toch weer roken en vaak worden e-sigaretten en traditionele sigaretten naast elkaar gebruikt

- e-sigaretten zijn populair onder jongeren en leiden in veel gevallen tot de overstap naar sigaretten

- kortom, ‘harm reduction’ is een fabeltje.