De Wereldgezondheidsorganisatie WHO heeft haar lidstaten gewaarschuwd dat de IQOS tabak bevat en als tabaksproduct gezien moet worden. Ook betekent dat dat de bepalingen van het internationale antirookverdrag FCTC erop van toepassing zijn.

Door de webredactie

In een speciaal statement dat de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) op 27 juli wereldkundig heeft gemaakt, roept ze haar lidstaten op om de IQOS als tabaksproduct te blijven zien. De IQOS is een door Philip Morris op de markt gebracht apparaat waarin tabak niet verbrand, maar verhit wordt en dat volgens de tabaksfabrikant daardoor minder schadelijk voor de gezondheid zou zijn. Het Nederlandse Rijksinsituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) concludeerde al dat er bij het gebruik van de IQOS desalniettemin kankerverwekkende stoffen vrijkomen.

IQOS is tabaksproduct

De WHO wijst er nu op dat de producten die in de IQOS gaan tabak bevatten en als tabaksproduct gezien moeten worden. Dat lijkt een open deur, maar het statement van de WHO is belangrijk omdat Philip Morris er alles aan doet om de IQOS als iets anders dan een tabaksproduct te promoten.

De WHO wijst lidstaten erop dat het internationale FCTC-verdrag ook van toepassing is op andersoortige tabaksproducten, zoals de IQOS. Inmiddels hebben 182 landen (waaronder ook Nederland en de Europese Unie) dat verdrag ondertekend. De landen zijn middels het verdrag overeengekomen dat ze alle vormen van tabaksreclame, -promotie en -sponsoring zullen voorkomen “die vals, misleidend of bedrieglijk zijn over de karakteristieken van het product, de gezondheidseffecten en -gevaren en de uitstoot, waarmee een tabaksproduct wordt aangeprezen.”

Blootstelling aan chemicaliën

In haar statement herhaalt de WHO dat de blootstelling aan chemicaliën in HTP’s (Heated Tobacco Products, waarvan de IQOS er eentje is) niet betekent dat ze schadeloos zijn of dat dat vertaald kan worden naar een verminderd risico voor de volksgezondheid. Sommige giftige stoffen zijn zelfs in grotere hoeveelheden aanwezig in HTP-rook dan in conventionele sigarettenrook. Ook zijn er stoffen gevonden in HTP-rook die niet vrijkomen bij het roken van gewone sigaretten. Wat de gevolgen voor de gezondheid daarvan zijn, is nog onbekend.

Kanttekeningen

Op 7 juli maakte de Amerikaanse Food and Drug Administration bekend dat Philip Morris op basis van de door de tabaksfabrikant aangeleverde IQOS-onderzoeken in zijn reclame-uitingen mag stellen dat de IQOS minder schadelijk voor de gezondheid is. Dat werd gevierd als een grote winst door de tabaksfabrikant. Maar de WHO plaatst er kanttekeningen bij. De FDA heeft namelijk tegelijkertijd gezegd dat de IQOS en aanverwante producten niet veilig zijn of het stempel “FDA approved” mogen krijgen. Daarbij heeft ze Philip Morris opgedragen op geen enkele manier de consument te misleiden over de schadelijkheid van de IQOS of te claimen dat de FDA achter het gebruik ervan staat. Ook, vindt de FDA, moet Philip Morris goed in de gaten blijven houden of de producten door jongeren worden gebruikt, opdat de marketing van de IQOS niet zal leiden tot het experimenteren met een HTP door jongeren.

De Verenigde Staten hebben als een van de weinige landen geen handtekening gezet onder het FCTC-verdrag, waardoor de bepalingen van het verdrag niet voor het land gelden. Andere landen, die het verdrag hebben omarmd, moeten dus anders naar de IQOS kijken.