Philip Morris International (PMI), de grootste sigarettenproducent in de wereld, wil goedkopere ‘rookvrije’ producten gaan ontwikkelen voor de Afrikaanse markt. Ondertussen stijgt het aantal rokers op het continent razendsnel en haalt PMI 93 procent van zijn winst in de regio uit sigaretten.

Door de webredactie 

Philip Morris International (PMI), de grootste sigarettenproducent ter wereld, wil goedkopere ‘rookvrije’ producten gaan ontwikkelen voor de Afrikaanse markt, om Afrikaanse rokers zogenaamd gezondere alternatieven te bieden. Dit kondigde Frederic de Wilde aan, het hoofd van de PMI-afdeling waar het Afrikaanse continent onder valt, op een evenement in Abu Dhabi, gerapporteerd door African Business. Volgens De Wilde ligt er een kans voor PMI in de kersverse markt voor rookvrije producten in Afrika, maar zijn de prijzen voor de meeste consumenten nu de beperkende factor. PMI’s nieuwe, goedkopere verhitte-tabaksproducten en e-sigaretten zouden volgens De Wilde echter wel eens “een van de grootste successen voor rookvrije alternatieven in ontwikkelende economieën” kunnen worden.

Marketingmythes over ‘harm reduction’

Om deze rookvrije producten te laten slagen zal PMI zich echter door een sterk gefragmenteerd beleidslandschap heen moeten worstelen waarin elk Afrikaans land zijn eigen wet- en regelgeving hanteert. Veel Afrikaanse landen blijken de rookvrije producten zelfs al te hebben verboden nog voordat ze zijn gelanceerd. Volgens De Wilde komt dit door een gebrek aan ‘kennis’ over ‘harm reduction’ (schadebeperking) bij de betreffende autoriteiten en zouden zowel consumenten als overheden hier beter over moeten worden ‘onderwezen’, nota bene door de sigarettenindustrie.

Het verkooppraatje van ‘harm reduction’ is echter een bekende mythe van de industrie die we bij TabakNee al veelvuldig hebben ontkracht. We zien kortgezegd dat de industrie, hier vertegenwoordigd door De Wilde, haar rookvrije producten aanprijst als gezondere vervangers voor sigaretten die niet bedoeld zouden zijn om nieuwe klanten te werven, maar om bestaande klanten hun nicotineverslaving op een ‘gezondere’ manier te laten onderhouden. Om dit nobele doel te bereiken is het noodzakelijk dat overheden hun wet- en regelgeving omtrent rookvrije alternatieven zo soepel mogelijk houden om de adoptie zo veel mogelijk te bespoedigen. Dat deze producten een golf aan levenslang verslaafde jongeren kunnen veroorzaken en nooit zijn bewezen als een effectief stopmiddel wordt achterwege gelaten.

PMI blijft enthousiast sigaretten verkopen

PMI wil dus graag de illusie creëren massaal in te zetten op rookvrije producten uit zorg voor de gezondheid van zijn klanten. Cijfers van PMI over het derde kwartaal van 2024 vermelden weliswaar dat de fabrikant 38 procent van zijn totale winst uit alternatieve rookwaren haalt, maar ook dat de afzet van traditionele sigaretten nog steeds groeit. In het derde kwartaal zette PMI 163,2 miljard sigaretten af, een stijging met 1,3 procent ten opzichte van een jaar eerder en 24 procent van de internationale sigarettenmarkt.

Ook blijkt dat meer dan 93 procent van de 3,9 miljard dollar (3,82 miljard euro) winst die PMI in het laatst beschikbare financiële jaar (2022) heeft behaald in de regio ‘Afrika en het Midden-Oosten’ afkomstig is uit sigaretten en dat deze winst sinds 2020 met bijna 20 procent (600 miljoen dollar) is gestegen, schrijven Statista en Stock Dividend Screener. Helaas is uit deze cijfers niet af te leiden hoeveel van deze winst uit Afrika alleen komt. Het is wel duidelijk dat PMI zijn belofte van een sigarettenloze toekomst niet gaat nakomen.

Afrika: meer jonge mensen, meer winst

PMI is dus onvermoeid sigaretten aan het verspreiden in Afrika, wat ook terug te zien is in het aantal rokers. Volgens onderzoek gepubliceerd in het British Medical Journal is het aantal rokers in Afrika namelijk gestegen van 52 miljoen in 2000 naar 66 miljoen in 2015 en zal naar schatting in 2025 zo’n 84 miljoen bereiken. Dit maakt het Afrikaanse continent een van de twee regio’s in de wereld waar het totale aantal rokers nog stijgt, naast het Midden-Oosten, aldus African Business.

Het platform geeft De Wilde een podium om nog allerlei PMI-speak te debiteren, bijvoorbeeld over de wens om consumenten goed te kunnen informeren over ‘minder schadelijke’ alternatieven voor sigaretten. In werkelijkheid zijn de alternatieven als verhitte tabak en e-sigaretten net zo goed schadelijk voor de gezondheid en gaat de vergelijking mank, omdat elk product op zijn eigen manier de gezondheid schade toebrengt. Nog los van de nicotine, die alle producten sterk verslavend maakt. En ook het verhaal dat PMI af wil van de tabakssigaret is onwaar gebleken. De prognoses over de afzet van sigaretten in 2025 moest al naar boven worden bijgesteld, naar 613 miljard stuks wereldwijd. Een groot deel daarvan gaat dus naar Afrika.