Onder druk van Gezondheidsfondsen voor Rookvrij neemt onderzoeksbureau Kantar in de toekomst geen opdrachten meer aan van de tabaksindustrie, zo meldt de coalitie van gezondheidsfondsen. De lopende onderzoeken maakt Kantar nog wel af.

Door de webredactie

Eind juni onthulde TabakNee dat onderzoeksbureau Kantar tegelijkertijd onderzoek uitvoert voor de tabaksindustrie en voor de antirookcoalitie Gezondheidsfondsen voor Rookvrij. Uit correspondentie die de tabakindustrie aan de overheid stuurde, blijkt dat Kantar sinds 2019 onderzoek heeft lopen voor de Vereniging Nederlandse Sigaretten- en Kerftabakfabrikanten (VSK). Het gaat om onderzoek naar de herkomst van lege pakjes shag en sigaretten sinds de accijnzen op tabak zijn verhoogd. De tabaksindustrie hoopt hiermee aan te tonen dat die verhogingen averechts werken.

Gezondheidsfondsen onaangenaam verrast

De Gezondheidsfondsen voor Rookvrij laten al hun onderzoek doen door Kantar. Maar de coalitie, die wordt aangevoerd door KWF Kankerbestrijding, Hartstichting en Longfonds, eist van de partijen met wie ze samenwerkt dat die geen banden hebben met de tabaksindustrie. De alliantie was dan ook “onaangenaam verrast”, zo liet Mischa Stubenitsky, woordvoerder van Gezondheidsfondsen voor Rookvrij, weten. Medewerkers gingen daarop in gesprek met Kantar.

Interne discussie niet openbaar

Geen van beide partijen wil ingaan op het gesprek. “Ik denk dat het proces wat we nu doorlopen, niet gebaat is bij nog een publicatie waar wij de inhoud van onze gesprekken uit de doeken doen”, zo appt Stubenitsky. “We willen dit zorgvuldig afronden en we hebben ons zegje gedaan hierover in de media.”

Monique van Breda, woordvoerder van Kantar mailt na herhaaldelijk verzoek: “Wij maken interne besprekingen bij Kantar niet openbaar. Om onze eerdere opmerking te herhalen: Kantar Public werkt niet voor enige tabaksgerelateerde organisatie en heeft dat in het verleden ook nooit gedaan.”

Daarmee verwijst Van Breda naar de scheiding tussen bedrijfsonderdelen van Kantar, Kantar Public (voorheen TNS NIPO), dat voor publieke en non-profitopdrachtgevers werkt, en Kantar Insights, dat voor commerciële klanten onderzoek uitvoert. Die laatste maakt de nu lopende onderzoeken voor de tabaksindustrie nog af en heeft volgens Stubenitsky beloofd geen nieuwe opdrachten van deze partij meer aan te nemen.

Vertrouwen in toezegging van Kantar

Voor Gezondheidsfondsen voor Rookvrij is daarmee de kous af. “Wat ik wel kan zeggen, is dat we erop vertrouwen dat Kantar stopt met werken voor de tabaksindustrie”, aldus Stubenitsky. “Die toezegging hebben we gekregen en het is nu aan hen om hier stappen op te ondernemen.”

Of deze afspraak ook geldt voor buitenlandse vestigingen van Kantar blijft onbenoemd en waarschijnlijker is dat buitenlandse kantoren wel degelijk zaken blijven doen met de tabaksindustrie. TobaccoTactics, de website over de tactieken van de tabaksindustrie van de Universiteit van Bath, legde op een aparte pagina een lijst aan van alle opdrachten die Kantar-onderdelen voor de tabaksindustrie uitvoerde. Opmerkelijk genoeg staat daar ook een onderzoek (The State of Smoking 2018) bij dat de internationale tak van Kantar Public in 2018 uitvoerde voor de Foundation for a Smoke-Free World, een stichting die volledig door Philip Morris International wordt gefinancierd.

Kantar heeft dus aan alle kanten de schijn tegen. Op de vraag wat Gezondheidsfondsen voor Rookvrij gaat doen als Kantar Internationaal wel blijft werken voor de tabaksindustrie, antwoordt Stubenitsky: “Dat zal van de exacte situatie afhangen.” Maar de exacte situatie kan er, als de Gezondheidsfondsen aan hun eigen uitgangspunt vasthouden, natuurlijk maar één zijn, namelijk dat geen enkel bedrijfsonderdeel van Kantar, in Nederland en daarbuiten, direct of indirect nog werkt in opdracht van de tabaksindustrie.