Politici van alle partijen in het Verenigd Koninkrijk pleiten in een nieuw rapport voor extra maatregelen om het tabaksgebruik tegen te gaan. Onder andere willen ze dat de tabaksfabrikanten een speciaal fonds gaan financieren om het roken te ontmoedigen volgens het principe ‘de vervuiler betaalt’.

Door de webredactie

In tegenstelling tot de situatie in Nederland, overstijgt in het Verenigd Koninkrijk het tabaksbeleid de partijpolitieke tegenstellingen. Britse politici van alle partijen uit Hoger- en Lagerhuis hebben zich verenigd in de All-Party Parliamentary Group on Smoking and Health (APPG) met als doel de regering te stimuleren meer te doen tegen het tabaksgebruik (zie kader).

‘Delivering a Smokefree 2030’ is het jongste rapport van deze groep. In het rapport doet APPG twaalf aanbevelingen die het antirookbeleid moeten versnellen. Daar zit een urgentie achter, want in 2019 is afgesproken dat Groot-Brittannië in 2030 rookvrij moet zijn. Het verhogen van de verkoopleeftijd naar 21 is onderdeel van nieuwe maatregelen om kinderen en jongeren te beschermen tegen een tabaksverslaving.

Rookvrij 2030 Fonds

Een van de belangrijkste maatregelen waar de APPG in het rapport voor pleit is de instelling van een tabaksverslavingsfonds. Via een wetswijziging willen de parlementariërs tabaksfabrikanten laten betalen om een Rookvrij 2030 Fonds mee te vullen. Vanuit het principe ‘de vervuiler betaalt’ wordt zo de financiering van een tabaksbestrijdingsprogramma geregeld. Ook in Nederland pleiten Rookpreventie Jeugd en het Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde al langer voor de instelling van zo’n tabaksverslavingsfonds, gefinancierd door de tabaksindustrie, om daaruit onder andere behandelingen tegen tabaksverslaving te bekostigen.

De Britse parlementaire groep waarschuwt dat tussentijdse doelen noodzakelijk zijn om Groot-Brittannië in 2030 rookvrij te krijgen. Ook in Nederland zijn die noodzakelijk, zoals onlangs nog bepleit door het Programmahoofd Tabaksontmoediging van het Trimbos-instituut Marc Willemsen. Zo’n vijftig organisaties verzameld in het netwerk Nederland Rookvrij riepen hiertoe op. Want als er geen krachtiger maatregelen tegen tabak komen, halen we geen rookvrij 2040, zoals in het Nationaal Preventieakkoord is afgesproken.

Waarschuwingen op individuele sigaretten

De aanbevelingen van de APPG die gericht zijn op het veranderen van gedrag en het terugdringen van het aantal rokers gaan over extra steun bij het stoppen van roken, het voeren van antirookcampagnes en regionale aanpakken. APPG roept op tot gerichte investeringen in hulp bij het stoppen met roken in regio’s en gemeenschappen waar roken de meeste schade aanricht. Expliciet worden degenen genoemd die routine- en handmatig werk doen, werkloos zijn, in sociale huisvesting wonen, psychische problemen hebben of zwanger zijn.

Verder pleit de APPG voor invoering van een wet om gezondheidswaarschuwingen op individuele sigaretten te zetten, naast de al bestaande waarschuwingen op pakjes. “Het ontbreken van gezondheidswaarschuwingen op sigaretten (en vloeipapier) is een duidelijke maas in de bestaande voorschriften”, zo staat in het rapport. “Dit wordt al overwogen in Canada, Australië en Schotland, en zou kunnen worden geïmplementeerd door een eenvoudige wijziging van de Tabaksproducten-regelgeving die gemakkelijk kan worden gemaakt nu we de EU hebben verlaten.”

Brede steun om vervuiler te laten betalen

In het rapport staat dat vorig jaar waarschijnlijk meer mensen zijn overleden door roken dan door Covid-19. Dit jaar zal dat niet anders zijn, is de verwachting. Het rapport stelt dat er brede publieke steun is voor de aanbevelingen: meer dan driekwart (76 procent) van het publiek steunt de Rookvrij 2030-ambitie van de regering. Ongeveer 77 procent steunt het voorstel om tabaksfabrikanten een heffing of licentievergoeding te laten betalen aan de overheid waarmee een Rookvrij 2030 Fonds gefinancierd kan worden. 63 procent is voorstander van het verhogen van de verkoopleeftijd van 18 naar 21.

Bob Blackman, voorzitter van het APPG, zei tegen The Guardian: “Ons rapport beschrijft maatregelen die ons zullen helpen de regeringsambitie te verwezenlijken om het roken tegen 2030 te beëindigen, maar ze kunnen niet worden gerealiseerd zonder financiering. Tabaksfabrikanten maken extreme winsten door zeer verslavende, dodelijke producten te verkopen, terwijl de overheidskas door Covid-19 leeg is. De fabrikanten hebben het geld, ze moeten betalen om de epidemie te beëindigen.”