OPINIE
Onlangs plaatste Philip Morris een paginagrote advertentie voor alternatieve tabaksproducten in De Telegraaf die geen ‘advertentie’ werd genoemd maar ‘informatiecampagne’. Het leverde een rel op, want de tabaksindustrie mag geen reclame maken. Hoofdredacteur Paul Jansen wast zijn handen in onschuld en laat een dubbele moraal zien.

Door de webredactie

Onlangs werd De Telegraaf benaderd door China Daily, een door de Chinese overheid gecontroleerde media-outlet die ‘nieuws’ uit China brengt, zo meldt hoofdredacteur Paul Jansen in ‘In het Vizier’, zijn column in eigen krant. De afdeling die advertenties verkoopt is volgens Jansen gescheiden van de redactie van De Telegraaf, maar legt gevoelige advertenties wel ter beoordeling voor aan de hoofdredactie. En deze reclame van China Daily werd afgewezen, want “we willen geen distributiekanaal zijn voor de propaganda van een vreemde mogendheid”.

Advertenties van anonieme afzenders die onjuiste of ernstige beschuldigingen bevatten of aanzetten tot geweld komen er ook niet in. Evenmin als seksadvertenties, want die zouden afbreuk doen aan de goede naam van De Telegraaf.

Tabak krijgt wel ruimte

Maar tabak doet dat blijkbaar niet, een product dat jaarlijks voor ruim 20.000 Nederlandse doden zorgt (ook onder de lezers van De Telegraaf) doordat het precies zo wordt gebruikt als de fabrikant het ontworpen heeft. Nee, De Telegraaf is de enige krant die de deur voor Philip Morris wagenwijd openzette, zodat op een hele pagina reclame voor alternatieve tabaksproducten gemaakt kon worden. Die producten zijn schadelijk omdat ze tabak bevatten en bij gebruikers nog altijd kanker kunnen veroorzaken, zo is gebleken uit onderzoek van het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM).

Omdat Philip Morris geen reclame mag maken voor zijn waar, noemde het de gekochte pagina in de grootste krant van Nederland een ‘informatiecampagne’. De sales-afdeling van De Telegraaf bleek het juridisch getoetst te hebben en het kon ermee door, ook omdat Philip Morris een legaal bedrijf is.

Propaganda voor China mag dus niet, propaganda voor een bedrijf dat een product op de markt brengt dat, als het vandaag de dag was uitgevonden nooit de schappen had bereikt omdat het te giftig en verslavend is, mag wel in de ogen van De Telegraaf. Dat het een product is waarvan bekend is dat er een jarenlange geschiedenis van lobby en desinformatie aan vastzit om het legaal te maken en te houden, maakt de krant ook niet uit.

Jansen vergelijkt schadelijkheid roken met voeding

“Dat roken ongezond is, staat buiten kijf”, schrijft Jansen, om daar meteen iets tegenover te zetten: “maar dat geldt ook voor alcoholmisbruik, slechte voeding etcetera.” Maar hij vergeet te melden dat die producten niet met elkaar of met tabak te vergelijken zijn. Dat tabak een veelheid aan ziekten, dood en verderf oplevert, is voor De Telegraaf blijkbaar geen punt.

In zijn column verdedigt hij zich verder nog met het feit dat De Telegraaf ook over de ophef schreef die het plaatsen van de ‘informatiecampagne’ (Jansen plaatst het woord zelf ook tussen aanhalingstekens) teweegbracht. Ze schreven erover omdat ze onafhankelijke journalistiek bedrijven bij De Telegraaf, zo stelt hij.

Onafhankelijk?

Op deze site is die onafhankelijkheid al vaker in twijfel getrokken. De Telegraaf maakt al jaren reclame voor de sigaar, waarbij er met geen woord over de risico’s van het sigaarroken wordt gerept. En toen de overheid voornemens was antirookmaatregelen te nemen, mocht tabakslobbyist Jan Hein Sträter, voorzitter van de Vereniging Nederlandse Sigaretten- en Kerftabakindustrie (VSK), in een opiniestuk uitleggen waarom hogere accijnzen en standaardverpakkingen geen goed idee waren.

In oktober 2019 plaatste De Telegraaf ook al een advertentie voor e-sigaretten, een advertentie die onder het reclameverbod viel, maar waar de hoofdredactie van De Telegraaf blijkbaar toch een goed gevoel bij had, net als bij de ‘informatiecampagne’ van Philip Morris.

Het is vreemd dat de grootste krant van Nederland zich niet zoveel aantrekt van een van de grootste wereldwijde problemen: de tabaksepidemie. Een epidemie die voort blijft woekeren omdat het gebruik van sigaretten wordt genormaliseerd tot iets onschuldigs, want legaals.