De tabakslobby kreeg vorige week weer eens volop de ruimte in De Telegraaf. Jan Hein Sträter, directeur van de branchevereniging van de tabaksindustrie, schreef een opiniestuk over de antirookmaatregelen in het Nationaal Preventieakkoord. Hij kwam met de bekende uitgekauwde argumenten tegen hogere tabaksaccijnzen en standaardverpakkingen.

Door de webredactie

‘We kieperen een miljard euro zo over de grens’, luidt de kop van het opiniestuk van Jan Hein Sträter, directeur van de VSK, de branchevereniging van de tabaksindustrie. We weten meteen al waar het om gaat: sigaretten worden duurder en dat is een slechte zaak voor de tabaksindustrie.

‘Economie voor de brugklas’

Het vermeende prijsverschil tussen de sigaretten in Nederland en die in onze buurlanden Duitsland en België, leidt er volgens tabakslobbyist Sträter toe “dat Nederlanders hun tabak massaal over de grens zullen gaan kopen. Daar hoef je geen onderzoek voor te doen, dat is economie voor de brugklas”.
VSK – de Vereniging Nederlandse Sigaretten- en Kerftabakfabrikanten, die voor alle shagfabrikanten lobbyt en voor drie van de vier grote sigarettenfabrikanten in Nederland: JTI, Imperial Brands en BAT – schat dat Nederland in 2020 ongeveer 1 miljard euro aan tabaksaccijnzen zal mislopen. “Een miljard die wij zouden kunnen besteden aan een verlaging van de pensioenleeftijd voor mensen met zware beroepen, aan defensie of aan de jeugdzorg.”
Sträter zelf weet wel beter: uit gezaghebbend internationaal onderzoek blijkt keer op keer dat mensen minder (gaan) roken als de sigaretten duurder worden door het verhogen van de accijns.

Geen stoeltje aan de tabakstafel

Om roken aan banden te leggen, sloot staatssecretaris Blokhuis het Nationaal Preventieakkoord, waarover de Tweede Kamer na het zomerreces debatteert. Aan de overlegtafel zaten zo’n zeventig bedrijven en maatschappelijke instanties, maar niet de tabaksindustrie. Daarover schrijft Sträter in De Telegraaf: “Ondemocratisch, maar kennelijk wel zo praktisch. Immers, stel je voor dat je zinnige tegenwerpingen krijgt. Alle anti-tabakclubs mochten vrijelijk hun wensenlijstjes bij elkaar leggen.”
Sträter weet heus wel waarom er geen stoeltje aan de tabakstafel voor hem klaarstond: Nederland heeft het internationale antirookverdrag FCTC van de Wereldgezondheidsorganisatie getekend. Daarmee verplicht de overheid zich om de tabaksindustrie op afstand te houden bij de totstandkoming van antirookbeleid.

‘Beleidsdiarree’

Volgens Sträter heeft zijn afwezigheid geleid tot “een beleidsdiarree aan maatregelen die in de komende jaren over Nederland uitgestort gaat worden”. Niet alleen de eerder genoemde accijnsverhoging van tabakswaren, ook de standaardverpakkingen (plain packaging) die Nederland gaat invoeren zijn hem een doorn in het oog. Sträter komt met de vertrouwde argumenten: standaardverpakkingen zouden makkelijk na te maken zijn zodat er méér illegale namaaksigaretten in omloop zouden komen, én ze zouden niet helpen tegen roken. Opnieuw, Sträter weet wel beter: in een beleidsnotitie van het ministerie is het allemaal al eens uitgelegd, accijnsverhogingen, plain packaging, en gezondheidswaarschuwingen hebben wel degelijk invloed op roken: minder tieners beginnen eraan en verstokte rokers gaan minder roken en proberen vaker te stoppen.
Jammer dat niemand hem in De Telegraaf van repliek diende.