OPINIE

In een artikel van de Volkskrant reageert tabaksfabrikant Philip Morris op de waarschuwing van longartsen voor hun nieuwe product, de heatstick. De artsen zouden volgens de tabaksfabrikanten ‘dogmatisch’ zijn in het afwijzen van tabaksproducten. Ondertussen misleidt de fabrikant de consument, want de langetermijngevolgen van het roken van de heatstick zijn pas over 20 jaar bekend. Zolang haar winst maar niet in gevaar komt.

Door Frits van Dam

Gecorrigeerd 31-7-2017
UPDATE 03-08-2017

Philip Morris bracht dit voorjaar een nieuw tabaksproduct op de markt waarmee tabak niet meer verbrand maar verhit wordt. Volgens de fabrikant, die niet bepaald een smetteloze reputatie heeft, is het product veel minder gevaarlijk voor de gebruiker dan de conventionele sigaret.

Dezelfde kankerverwekkende stoffen

In de digitale versie van de Volkskrant van 27 juli stelt het bestuur van de Nederlandse Vereniging van Artsen voor Longziekten en Tuberculose (NVALT) dat gebruikers van de heatstick ernstig misleid worden door Philip Morris, die immers de suggestie wekt dat dit een minder gevaarlijke manier is dan de conventionele manier van roken. De daadwerkelijke effecten van tabaksgebruik op langere termijn zullen pas over twintig jaar bekend zijn. Zo ging het eerder met de gewone sigaret: dat bleek ook op termijn een dodelijk product en ruim de helft van de gebruikers gaat er aan dood. In de rook van de heatstick zitten dezelfde kankerverwekkende stoffen als die van de gewone sigaret, zij het in lagere percentages.
Een garantie dat over twintig jaar blijkt dat de heatstick helemaal niet zo schadelijk voor de gezondheid is geweest, is er niet. Dat weet Philip Morris natuurlijk ook, maar zo lang kan er niet gewacht worden op de uitkomst van wetenschappelijk onderzoek. De roker wordt als proefkonijn gebruikt.

Afschrikwekkende plaatjes

Omdat het hier een ‘unverfroren’ tabaksproduct is, moeten volgens de tabaks- en rookwarenwet op de verpakking net zoals als bij de gewone sigaret afschrikwekkende plaatjes komen te staan. De staatssecretaris vond in eerste instantie dat een tekstuele waarschuwing voldoende is, want het gaat hier volgens hem om een rookloos product, zo schreef hij in antwoord op Kamervragen. Op aandringen van de Tweede Kamer laat hij nu de heatstick door het RIVM onderzoeken.
Zelfs volgens de fabrikant bevat de uitstoot van de Heatstick schadelijke stoffen. Of je dan van ‘rook’ of ‘damp’ spreekt doet er niet zoveel toe. Het gaat er volgens de intentie van de wet om of er in de uitstoot van de Heatstick schadelijke stoffen zitten en dat is overduidelijk het geval.

Dogmatisch

In het artikel in de Volkskrant, reageert Philip Morris directeur Robert Wassenaar op het standpunt van de longartsen. Hij noemt hen ‘dogmatisch’ en dat bedoelt hij niet positief. Mij ontgaat het wat er dogmatisch is aan het willen beschermen van de bevolking tegen een fabrikant die als geen ander weet hoe je het publiek moet misleiden en er al decennialang alles aan heeft gedaan hen hun dodelijke product aan te smeren.

Quit or die

Als Philip Morris het voor de roker op gaat nemen, dan weet je het zeker: ze zien hun omzet in gevaar komen en willen die veilig stellen. Volgens Philip Morris zeggen de tegenstanders van de heatstick tegen rokers: of je stopt helemaal met roken of je gaat dood. De PR-afdeling van Philip Morris gebruikt zelfs een kreet om de tegenstanders van hun product te framen: quit or die. Ze suggereren hiermee dat rokers nog een ándere keuze hebben en dat ze met de Heatstick rustig kunnen toegeven aan hun verslaving, zonder dat er enig gevaar dreigt. Alsof ze kauwgum verkopen.

Discussie

In de uitzending van 2 augustus jl van het radioprogramma Dit is de Dag vond een discussie plaats tussen longarts Wanda de Kanter en een voorstander van het gebruik van de Heatstick. Beluister de uitzending hier terug.