Op initiatief van Nederland hebben in totaal zestien EU-lidstaten in een brief aan de Europese Commissie gepleit voor snelle herziening van de Tabaksaccijnsrichtlijn zodat ook accijns geheven kunnen worden op e-sigaretten.

Door de webredactie

Zestien EU-landen hebben op initiatief van Nederland de Europese Commissie maandag gevraagd om op korte termijn met een wetsvoorstel te komen waardoor de accijnswetgeving in de hele Europese Unie ook voor nieuwe producten zoals elektronische sigaretten (vapes) gaat gelden.

In een brief aan de Commissie die door Reuters is ingezien, schrijven de ministers van Financiën van de betrokken landen dat een update van de EU-Tabaksaccijnsrichtlijn uit 2011 nodig is, omdat elk land nu verschillende regels en accijnstarieven voor e-sigaretten en andere nieuwe nicotineproducten hanteert, wat de interne markt van de unie verstoort.                

Huidige richtlijn is onvoldoende

Het initiatief van Nederland heeft de steun van Kroatië, Tsjechië, Denemarken, Estland, Finland, Frankrijk, Duitsland, Letland, Slowakije, Spanje, België, Bulgarije, Ierland, Slovenië en Portugal.

“Op basis van de huidige richtlijn kunnen de meeste van deze producten niet worden belast zoals traditionele tabaksproducten. De bepalingen van de huidige richtlijn zijn onvoldoende of te beperkt om de uitdagingen aan te gaan waarmee de overheden van de lidstaten worden geconfronteerd, gezien het voortdurend veranderende aanbod van de tabaksindustrie”, aldus de gezamenlijke brief.

“Vanwege tekortkomingen in de EU-wetgeving hebben lidstaten op nationaal niveau passende maatregelen genomen. Dit heeft geleid tot fragmentatie, een ongelijk speelveld en uiteindelijk tot verstoring van onze interne markt”, luidt de toelichting.

Verbruiksbelasting duurt te lang

Een herziening van de EU-Tabaksaccijnsrichtlijn zou er eind 2022 al hebben moeten zijn, maar is uitgesteld en de zestien regeringen willen dat de nieuwe Commissie, die op 1 december is aangetreden voor de komende vijf jaar, dit nu dringend aanpakt.

De Tweede Kamer heeft vorig jaar bij het kabinet aangedrongen op snelle invoering van een verbruiksbelasting op e-sigaretten als nationaal alternatief voor accijns. Toenmalig staatssecretaris Van Rij (Financiën) liet in oktober 2023 aan de Kamer weten dat zo’n belasting niet voor 2026 mogelijk zou zijn. Inmiddels is duidelijk dat zelfs die termijn te optimistisch is. Het kabinet kiest nu dus, met steun van vijftien andere lidstaten, voor de route via de EU.

Nog veel verschillende regels per land

Voor accijns op e-sigaretten zijn er nog geen EU-regels, maar er zijn wel regels voor e-sigaretten vastgesteld in de Tabaksproductenrichtlijn, waaronder limieten voor het nicotinegehalte en etiketten die uitleggen dat de producten niet door niet-rokers mogen worden gebruikt. Fabrikanten moeten zich bij de overheid registreren voordat ze de e-sigaretten mogen verkopen.

Maar verder verschillen de regels van land tot land. In Nederland zijn sinds 1 januari alle smaken in e-vloeistoffen anders dan tabak verboden en geldt sinds 1 juli een verbod op verkoop op afstand. In Frankrijk en België is een verbod op wegwerp-vapes op komst en de Duitse Bondsraad, het Hogerhuis van het parlement, heeft de regering opgeroepen om te pleiten voor een soortgelijk verbod op wegwerp-vapes in de hele EU.

In sommige landen gelden zelfs binnenlands verschillen in de regels. In Italië is vapen in de openlucht op de meeste plaatsen nog toegestaan, maar de gemeente Turijn heeft in januari vapen in de buitenruimte verboden tenzij andere mensen meer dan 5 meter zijn verwijderd.