Een moeder ontdekt 16 vapes bij haar 14-jarige dochter en ontketent een discussie op LinkedIn die viral gaat. Wat hiertegen te doen? In het VK blijkt ondertussen 1 op de 6 vapes van scholieren de synthetische en zeer gevaarlijke drug Spice te bevatten.

Door de webredactie

“Pff Wanda, ik zit even met traantjes in m’n ogen. Vond deze in de la bij mijn 14-jarige dochter. Bedenken welke stappen we gaan zetten... Heb jij advies?” Deze hartekreet ontving Wanda de Kanter, voorzitter van Rookpreventie Jeugd, samen met een foto van 16 verschillende wegwerp-vapes van een geschrokken en bezorgde moeder.

In een LinkedIn-post vraagt De Kanter aan haar omvangrijke netwerk: “Hebben jullie advies? Elke dag krijg ik deze berichten. Nu we weten dat er DNA-schade ontstaat. Hart- en longschade. De ontwikkeling van het jonge brein remt. De overstap naar sigaretten en andere drugs (cannabis, mdma) enorm doet toenemen? Er mentale problemen ontstaan zoals angst- en paniekstoornissen, depressie en stress. Dat er soms [in vapes] de hoeveelheid nicotine van 400 sigaretten wordt gevonden. En lood in de urine van kinderen die vapen.”

Meer dan 100.000 keer bekeken

De post is inmiddels meer dan 100.000 keer bekeken en maakt veel los. Inge Bastiaanssen, lector bij Avans Hogeschool, reageert met: “En dan ben je pedagoog en lector jeugd, maar ook moeder: dit is mij ook overkomen. Ik was verbijsterd om een vape aan te treffen bij mijn kind. Maar wat ben ik blij dat ik het heb gevonden en het gesprek wat we erover hebben kunnen voeren. Ongelofelijk hoe aantrekkelijk dit wordt gemaakt voor kinderen en hoe makkelijk ze eraan kunnen komen. Ik vind het crimineel.”

In andere reacties overheerst ongeloof en boosheid over een industrie die kinderen met felle kleuren en zoete smaakjes weet te verleiden en ook over het gemak waarmee kinderen aan deze producten kunnen komen.

Makkelijk te verstoppen

Edwin Drenth vraagt zich af hoe het komt dat ouders er pas achter komen dat hun kind vapet als ze 16 e-sigaretten in een laatje vinden. Het punt is echter dat de vapes veel makkelijker zijn te verstoppen en dat ook het gebruik van e-sigaretten veel minder (geur)sporen achterlaat dan sigaretten.

Reinoud Scheres beschrijft het pregnant: “Onze jongste zoon had deze al toen hij 11(!!!) was. Hij vond ze ‘gewoon’ op straat. Weggegooid of verloren. Er zat nog wel wat in. We dachten het redelijk onder controle te hebben... toen kwam de middelbare school. Eén grote ellende met die dingen. Nu kon hij er zo aan komen. ‘Helemaal gratis’. En hij was verslaafd. Toch maar weer samen van en naar school fietsen. Op school werd extra goed opgelet. Maar vapes kun je heel makkelijk overal verstoppen en stiekem roken op het toilet en bij de fietsen. En daarna doen alsof je een zoet snoepje had gehad of snel een zoete kauwgum nemen. Vapes zijn vele malen erger dan sigaretten. Het kan altijd overal heel stiekem, terwijl de schade vaak nog groter is. Dit heeft onze vertrouwensband met onze jongste zoon absoluut geen goed gedaan. Zo snel mogelijk 100% verbod op bezit, koop en verkoop.”

Tips, adviezen en actie

Anna Wolffensperger, specialist ouderengeneeskunde, spreekt in haar reactie rechtstreeks de vier fractieleiders van de huidige coalitiepartijen aan: “Help!!!! Bescherm onze kinderen met wetgeving om dit gif te weren!” Suzanne van der Laan stelt voor om een grote demonstratie te organiseren voor de deur van het ministerie van VWS.

Het gesprek aangaan met je kind, zakgeld alleen uitkeren als je de bestemming ervan kent, de wegwerp-vapes helemaal verbieden (waarvoor al een meerderheid in de Tweede Kamer was) en voorlichting geven zijn veelgehoorde adviezen in antwoord op de gestelde vraag.

Gino Romano Cornelius, coördinerend preventiedeskundige Antes (Youz) Verslavingszorg, heeft een heel praktisch advies: “Door het hele land zijn instellingen voor verslavingszorg aangesloten bij Verslavingskunde Nederland. Wij kunnen met onze preventieafdelingen gratis en laagdrempelig met gezinnen in gesprek.”

Lespakket, burgerinitiatief, boek

Longpatholoog Daniëlle Cohen, initiatiefnemer van het lespakket Vapen #jouwkeuze, heeft ook praktische tips. Op uitnodiging komen artsen in het kader van dit lespakket naar scholen om met leerlingen in gesprek te gaan over vapen, wat kan helpen om het roken en vapen op school te de-normaliseren. Cohen beveelt verder aan om het burgerinitiatief Nicotinee, dat pleit voor een generatiegebonden nicotineverbod, te blijven ondertekenen, om straks de behandeling ervan in de Tweede Kamer meer kracht bij te zetten. Inmiddels tekenden ruim 47.000 mensen.

Ten derde beveelt Cohen het boek Stoppen met vapen. Zo help je je kind aan, van kinderlongarts Noor Rikkers en stoppen-met-roken-expert Sylvia Heddema, dat naar verwachting volgende week verschijnt (Fontaine Uitgevers, ISBN 9789464043273).

Spice bedreigt scholieren VK

Kan het nog erger? Dat blijkt als je bij de BBC het verhaal leest van de 16-jarige Ben (de naam is door de BBC aangepast) die verslaafd raakte aan vapes met spice, een synthetische vorm van THC, de werkzame stof in wiet en hasj. Het relaas van Ben valt samen met de publicatie van een onderzoek van de universiteit van Bath dat vond dat 1 op de 6 vapes die op 38 scholen in Engeland werden onderzocht spice bevatten.

Spice is een synthetische drug die de effecten van cannabis probeert na te bootsen, maar die gevaarlijker en onvoorspelbaarder is dan het origineel. De drug kan duizeligheid, ademhalingsproblemen, hartkloppingen, psychoses en hartaanvallen veroorzaken. Volgens het expertisecentrum verslavingen Jellinek is de verslavingsproblematiek van spice vele malen groter dan van cannabis en zijn er sterfgevallen bekend als gevolg van het gebruik van de drug. In Londen werden eerder dit jaar volgens The Conversation vijf tieners in het ziekenhuis opgenomen na gebruik van vapes met spice.

Huisarrest om af te kicken

Als 14-jarige raakte Ben verslaafd aan vapes met spice, waarvoor alles moest wijken. “Het kon me niet schelen hoe duur het was, het kon me niet schelen of ik geld overhield – ik wilden het gewoon kopen”, vertelt hij. “Ik werd er afhankelijk van en ik voelde me een drugsverslaafde, ik realiseerde me dat ik het deed om me normaal en goed te voelen.”

Hij gebruikte de vapes constant en overal, ook in de klas. Na een jaar lukte het hem ervan af te komen, toen zijn ouders het ontdekten en hij zonder geld of telefoon thuis moest blijven. Na twee tot drie weken was hij van zijn verslaving af.

In Nederland worden synthetische cannabinoïden volgens Jellinek erg weinig gebruikt, “maar in landen als Duitsland en Engeland is het een tijdje wat populairder geweest”, schrijft de organisatie in mei 2023. Een reden zou zijn dat wiet en hasj in die landen verboden was of is. Maar nu blijkt de synthetische drug in Engeland nog steeds en zelfs door scholieren gebruikt te worden.

tags:  Nicotinee | e-sigaretverbod | illegale handel | rookstophulp | stoppen met roken | nicotineverslaving | jeugd | e-sigaret | wegwerp-vapes