Tabaksfirma’s lobbyen bij leden van het Britse parlement om het voorgestelde tabaksverbod van premier Rishi Sunak aan te passen of van tafel te krijgen. Ook hebben veel van de conservatieve politici die vorige week tegen de wet stemden aantoonbare banden met de tabaksindustrie.

Door de webredactie

 De tabakslobby verzet zich met hand en tand tegen het voorgenomen generatiegebonden tabaksverbod van de Britse premier Rishi Sunak dat afgelopen dinsdag bij een eerste behandeling in het Lagerhuis is aangenomen. Op verschillende manieren probeert de industrie zo veel mogelijk invloed te krijgen in het parlement.

Vorige week werd voor het eerst in de Europese geschiedenis gedebatteerd over een wetsvoorstel om de verkoop van tabaksproducten aan toekomstige generaties te verbieden. Het voorstel werd met 383 tegen 67 stemmen aangenomen. Voordat de wet definitief is volgen nog nieuwe stemrondes in zowel het Lager- als het Hogerhuis.

Het voorstel van premier Sunak zal ertoe leiden dat iedereen die na 2009 is geboren vanaf zijn 18e jaar, in 2027, geen tabaksproducten meer mag kopen, waardoor de aankoop van tabak in feite verboden wordt voor alle generaties die hierop volgen. Ook komen er restricties op de smaken en verpakkingen van e-sigaretten (vapes), om het gebruik daarvan door kinderen te voorkomen. De Britse wet zou een wereldwijd unicum zijn als deze definitief wordt aangenomen, omdat een vergelijkbaar wetsvoorstel in Nieuw-Zeeland op het laatste moment werd teruggedraaid nadat een nieuwe conservatieve regering aan de macht was gekomen. Ook in het VK stemden dinsdag 57 conservatieve politici tegen het voorstel.

Aanpassingen en uitzonderingen

De aanpassingen waar de tabaksindustrie nu voor lobbyt zijn bijvoorbeeld het verhogen van de leeftijdsgrens voor de aankoop van tabak van 18 naar 21 jaar, in plaats van een algeheel verbod voor alle generaties na 2009. Ook probeert de industrie een clausule in de wet te krijgen, waarmee deze in de toekomst zou kunnen worden teruggedraaid, en probeert men uitzonderingen te krijgen voor bepaalde tabaksproducten, waaronder sigaren. De industrie weet namelijk dat nieuwe nationale wetgeving tegen tabak de neiging heeft om zich “snel te verspreiden over de wereld”, zegt Deborah Arnott, hoofd van Action on Smoking and Health (ASH) in The Guardian. Dit is eerder gebeurd met advertentieverboden, rookverboden en verplichte neutrale verpakkingen. Zeker een generatiegebonden tabaksverbod levert voor de tabaksindustrie een ongewenst precedent op.

Conservatieve politici en de tabaksindustrie

Van een aantal van de conservatieve politici die dinsdag tegen de wet stemden is bekend dat ze nauwe banden hebben met de tabaksindustrie. Zo heeft Adam Afriyie, die de wet als “belachelijk” omschreef, bijvoorbeeld in de afgelopen twee jaar ongeveer 19.000 pond (22.000 euro) van de industrie ontvangen voor vliegreizen, accommodatie en andere luxes. Gareth Johnson, die de wet “absurd” noemde, is voorzitter van de vorige week zojuist opgerichte APPG (All Party Parliamentary Group) on Responsible Vaping, die exclusief wordt gefinancierd door de vape-industrie. De leden van deze APPG – waarvan er zes tegen de wet hebben gestemd – bekritiseerden de restricties op e-sigaretten met argumenten die ook regelmatig door de industrie worden gebruikt. De vape-industrie heeft de afgelopen zes jaar meer dan 470.000 pond (547.000 euro) uitgegeven aan het beïnvloeden van Britse politici, volgens het Britse iNews.

Voormalige premiers zijn tegen

Twee voormalige premiers van het Verenigd Koninkrijk, Boris Johnson en Liz Truss, hebben zich ook kritisch uitgelaten over de wet. Boris Johnson omschreef de wet als “absoluut idioot”, toen hij sprak op een conferentie voor conservatieven in Canada. ’s Werelds grootste tabaksbedrijven waren ook op die conferentie aanwezig, waar ze deelnemers een warme ontvangst boden in aparte suites, schrijft The Guardian.

Liz Truss, die de wet afkeurde als technocratisch en vrijheidsbeperkend, haalde tijdens haar korte regeerperiode Mark Fullbrook als stafchef in huis, die daarvoor werkzaam was als lobbyist voor de tabaksindustrie. Ze nam ook meerdere senior-adviseurs in dienst met banden met het Institute for Economic Affairs (IEA), dat grote sommen geld ontvangt van British American Tobacco, zoals werd onthuld door het British Medical Journal. Het IEA spendeert miljoenen aan de Conservatieve Partij en haar parlementsleden, en steekt al jaren een spaak in het wiel tegen maatregelen voor de volksgezondheid, waaronder het tabaksbeleid. Het IEA wordt namelijk gefinancierd door organisaties die, behalve met tabak, geld verdienen met alcohol, frisdrank, suiker en gokken.

Vapen als riskant alternatief

Terwijl veel conservatieve politici dus pleiten voor e-sigaretten als een beter alternatief voor tabak, al dan niet gefinancierd door de industrie, blijkt uit een recente studie dat e-sigaretten juist gelinkt worden aan een verhoogd risico op hartfalen; een ernstige aandoening. De studie werd gedaan met 170.000 deelnemers uit de Verenigde Staten, en ontdekte dat e-sigaretgebruikers ongeveer 20 procent meer kans hebben om hartfalen te ontwikkelen over een periode van vier jaar vergeleken met mensen die nog nooit e-sigaretten hebben gebruikt. De wetenschappers die de studie leidden claimen dat dit het duidelijkste bewijs tot nu toe is dat vapen inderdaad hartfalen kan veroorzaken. Een causaal verband is met deze observationele studie echter nog niet aangetoond.

Een recente Chinese studie kwam tot de conclusie dat de risico’s van het gebruik van e-sigaretten vergelijkbaar zijn met die van het roken van tabak en dat het gebruik door elkaar (‘dubbel gebruik’) die risico’s alleen maar vergroot. Studies zoals deze laten wel zien dat het aanraden van vapen, of zelfs het uitdelen van gratis e-sigaretten, zoals de Britse overheid doet, heel riskant is.