De Amerikaanse Food and Drug Administration wil een verbod op mentholsigaretten instellen. Uit onderzoek van The Bureau of Investigative Journalism blijkt dat lobbyisten van tabaksfabrikant Reynolds er alles aan hebben gedaan om dat te voorkomen. Ze fêteerden politieke organisaties en betaalden mensen om tegen het verbod te protesteren.

Door de webredactie

Nadat mentholsigaretten al in een aantal Amerikaanse staten als Massachusetts en Californië (vermoedelijk per november aanstaande) in de ban zijn gedaan, heeft de Amerikaanse Food and Drug Administration (FDA) afgelopen week een voorstel gepubliceerd om mentholsigaretten in het hele land te verbieden. Met de maatregel wil de FDA voorkomen dat kinderen in de verleiding komen om met roken te beginnen en volwassen rokers aanmoedigen te stoppen.

Onderzoek naar lobby rond mentholverbod

Dat de tabaksindustrie niet blij is met dit op handen zijnde verbod blijkt uit een onderzoek dat The Bureau of Investigative Journalism onlangs publiceerde. Het bureau onderzocht de lobby om het mentholverbod tegen te houden. Een derde van de Amerikaanse omzet van tabaksfabrikanten komt volgens The Guardian namelijk uit de verkoop van mentholsigaretten. Opvallend is dat van de Afro-Amerikaanse rokers 85 procent mentholsigaretten gebruikt. Onder deze bevolkingsgroep wordt ook al decennia gericht reclame gemaakt voor deze producten. Ieder jaar zijn er in de VS 40.000 Afro-Amerikaanse doden te betreuren ten gevolge van tabaksgebruik.

Lobbyisten spelen racismekaart

Uit het onderzoek van The Bureau of Investigative Journalism blijkt dat lobbyisten die voor tabaksfabrikant RJ Reynolds (dochtermaatschappij van British American Tobacco) werkten politiegeweld onder zwarte Amerikanen hebben aangegrepen om lokale parlementsleden te beïnvloeden. Tijdens de jaarlijkse vergadering van de National Black Caucus of State Legislators, een groep van 700 zwarte parlementsleden uit verschillende staten, kwam een oud-politiechef aan het woord. Niet alleen de dure lunch in het Marriott Marquis in Atalanta was betaald door Reynolds – al jaren een sponsor van de organisatie – ook bleek de oud-politieman op de payroll van de tabaksfabrikant te staan. Onder verwijzing naar de moord op George Floyd in 2020 en de straatprotesten die daarop volgden, hield de voormalig politiechef zijn gehoor voor dat een ban op mentholsigaretten een maatregel is die als racistisch kan worden opgevat, met alle gevolgen van dien.

Actievoerders werden betaald

De Reynolds-lobbyisten organiseerden ook een protest tegen het mentholverbod, zodat rokers van zich konden laten horen. Maar uit informatie die The Bureau of Investigative Journalism in handen kreeg, blijkt dat de protesteerders betaald kregen voor hun aanwezigheid. Met 2,5 tot 3 uur protesteren, konden ze 80 dollar verdienen en kregen ze een T-shirt met een protestboodschap.

‘FDA moet mentholverbod doorzetten’

Antirookorganisaties zijn blij met het FDA-voorstel om een nationaal mentholverbod door te zetten. In The Washington Post zei Matthew L. Meyers, voorzitter van de Campaign for Tobacco-free Kids, dat het verbod, als het er komt, de meest vergaande actie is die de FDA tegen de tabaksindustrie heeft ondernomen sinds het daartoe gerechtigd is in 2009. Carol McGruder, co-voorzitter van de African American Tobacco Control Leadership Council, noemde het in dezelfde krant ‘een reusachtige stap voorwaarts’. Onderdeel van het wetgevingsproces is eerst een publieke consultatie. De FDA stelt die open van 5 mei tot 5 juli.

In de EU al verboden

Binnen de Europese Unie is menthol in sigaretten sinds 2020 al verboden omdat menthol het roken vergemakkelijkt en daarmee de kans op een nicotineverslaving vergroot, met name onder jongeren. Vorig jaar waarschuwde het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) met een aantal vergelijkbare Europese organisaties dat in bepaalde sigaretten nog steeds minimale hoeveelheden menthol zitten, bedoeld om het inhaleren van de rook makkelijker te maken. En recent adviseerde het RIVM de overheid om ook de verkoop van tabaksaccessoires die tabak toch een mentholsmaak kunnen geven aan banden te leggen.