UPDATE 04-09-2020
Uit nieuw onderzoek is gebleken dat de tabaksindustrie al voor 1964 wist dat roken kankerverwekkend is en al decennia in staat is om het nicotinegehalte in tabak zo te verlagen dat sigaretten minder verslavend zijn. Daarmee hadden tientallen miljoenen doden en verloren levensjaren kunnen worden voorkomen.

Door de webredactie

Uit een onderzoek van David T. Levy (Georgetown University in Washington D.C.) en anderen, op 6 juli gepubliceerd door Oxford Press, blijkt dat de tabaksindustrie al decennia in staat is om de nicotinegehaltes in tabak te verlagen.

Rokers raken verslaafd aan de nicotine in tabak, waardoor ze door blijven roken en zo meer en meer kankerverwekkende stoffen binnenkrijgen. De verslaving maakt dat de industrie kan rekenen op vaste klanten die hun vrije wil verliezen om te stoppen met roken. Uit onderzoek blijkt namelijk dat er bij tabaksverslaving geen sprake meer is van ‘vrije wil’ of de vrijheid om zelf te kiezen om te roken of daarmee te stoppen. Je zit er lichamelijk en geestelijk aan vast.

21 miljoen tabaksdoden

Levy en zijn collega’s onderzochten wat het had betekend als de tabaksindustrie er vanaf 1965 voor had gekozen om de nicotinegehaltes in tabak zo te verlagen dat ze nihil werden. Volgens de onderzoekers had dat 21 miljoen tabak-gerelateerde doden gescheeld tussen 1985 en 2084, een vermindering van 54 procent, en 272 miljoen verloren levensjaren door vroegtijdig overlijden.

De onderzoekers keken ook naar andere momenten waarop de industrie had kunnen ingrijpen. Als ze de nicotinereductie in 1975 hadden doorgevoerd, had dat 18,9 miljoen tabak-gerelateerde doden en 245,4 verloren levensjaren gescheeld. Een nicotinereductie vanaf 1985 had 16,3 miljoen tabak-gerelateerde doden en 211,5 miljoen levensjaren gescheeld.

Uit het onderzoek blijkt eens te meer dat er nog altijd een grote kans ligt om het aantal tabak-gerelateerde doden drastisch te verminderen door het nicotinegehalte te verlagen. Wereldwijd sterven er volgens de WHO jaarlijks 8 miljoen mensen aan de gevolgen van tabaksgebruik. In Nederland zijn dat er rond de 20.000.

Nicotinereductie verplicht

Als overheden de industrie verplichten om nicotinegehaltes te verlagen, kan dat ervoor zorgen dat jongeren die ermee experimenteren niet meer zomaar verslaafd raken en de rest van hun leven aan de tabak vastzitten tot ook zij er ziek van worden en overlijden. In Amerika overwoog de Food and Drug Administration (FDA) eerder al om nicotinereductie verplicht te stellen. Lynn Hull, farmacoloog bij de FDA, zei dat nicotinereductie dé manier is om tabaksgebruik te ontmoedigen.

In de VS bleek er ook genoeg draagvlak voor deze maatregel te zijn. Onderzoek van de Centers for Disease Control and Prevention wees uit dat maar liefst 80 procent van de bevolking vóór nicotinereductie was. In augustus 2019 maakte de FDA bekend erover met het grote publiek in dialoog te willen gaan. Maar in november bracht Bloomberg het nieuws naar buiten dat de FDA de maatregel zonder verdere reden in de ijskast heeft gezet.

Blinde vlek

In Nederland lijkt er een blinde vlek te zijn voor het belang van nicotinereductie in tabak om de verslaving tegen te gaan. In 2018 bracht de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid nog een adviesrapport uit waar de woorden ‘teer’, ‘nicotine’ en ‘koolmonoxide’ niet in voorkomen. Het woord ‘verslaving’ werd slechts één keer gebruikt.

Dat is vreemd, want daar draait het om bij tabak. Nicotinereductie zou een enorme troef kunnen zijn voor staatssecretaris Blokhuis om zijn streven van een Rookvrije Generatie in 2040 te bewerkstelligen. Als de hoeveelheid nicotine in sigaretten zo laag zou zijn dat het niet meer verslavend is, zou dat enorme aantallen verslaafde jongeren schelen en daarmee enorme aantallen toekomstige tabaksdoden.

Blokhuis had nicotinereductie onderdeel kunnen maken van het Nationaal Preventieakkoord dat in november 2018 is gepresenteerd, maar ‘nicotinereductie’ of een variant daarop komt er niet in voor.

UPDATE 04-09-2020

Er is een petitie gestart waarbij Den Haag wordt opgeroepen om meer in te zetten op preventie, zodat voorkomen wordt dat mensen ziek zullen worden. Antirookwetgeving is daar een belangrijke pijler in. Een van de eisen is volgens Paul Jonas, professor public health and primary care aan het LUMC, op LinkedIn dat er in Den Haag een wet wordt gemaakt waarmee het nicotinegehalte naar nul wordt gebracht, omdat de tabaksindustrie al decennialang mensen vergiftigd door ze verslaafd te houden aan nicotine. Eind september gaat een delegatie naar de Tweede Kamer om de petitie aan te bieden. Teken hem hier.