‘Goedkope sigaretten nog volop verkrijgbaar’, luidde de kop van een recent artikel op TabakNee, waarin merkwaardige praktijken met betrekking tot tabaksaccijnzen aan het licht kwamen. Vandaag heeft Kamerlid Henk van Gerven er Kamervragen over gesteld.

Door de webredactie

“Waarom blijft het voor tabakswinkeliers mogelijk om sigaretten en shag voor de oude prijs te bestellen? Hoelang blijft dit mogelijk? Waarom worden sigaretten en shag niet meteen op de dag van de accijnsverhoging duurder?” Zo luidt één van de Kamervragen van SP-Kamerlid Henk van Gerven aan staatssecretaris Blokhuis (Volksgezondheid). Kamervragen naar aanleiding van een recent artikel op TabakNee, waaruit onder meer bleek dat supermarkten en tabakswinkels ná de accijnsverhoging van 1 april jl. nog volop sigaretten en shag voor de pré-accijnsprijs, ‘de oude prijs’, zijn blijven verkopen.
Hoe dat kan? Volgens de Wet op Accijns mogen tabaksfabrikanten een voorraadje tabakswaren met de oude accijnszegels aanleggen en blijven verkopen aan de detailhandel tot de eerste dag van de tweede kalendermaand na een accijnsverhoging.
Van Gerven wil van de staatssecretaris weten hoeveel voorraad tabakswaren van de oude prijs tabaksfabrikanten hebben aangelegd. En of hij hier (voldoende) zicht op heeft? “Is het mogelijk een maximum aan deze voorraden te stellen? Zo nee, zou dit mogelijk moeten worden?”

Minimumverkoopprijs

In ons artikel kwamen nog meer merkwaardige zaken aan het licht. Als de accijns per 1 april één euro duurder wordt, blijkt dat niet alle sigaretten daadwerkelijk een euro duurder worden. Zo zou een pakje John Player Red 7,20 moeten kosten, maar de officiële prijs, aldus de website van John Player, bedraagt 7 euro. Dat is 20 cent minder dan die euro extra accijns. 
Cloé Geboers, promovendus aan de Universiteit Maastricht, vakgroep Gezondheidsbevordering, lichtte toe: “De tabaksfabrikant zelf of de importeur bepaalt de uiteindelijke prijs. Tabaksfabrikanten kunnen bijvoorbeeld de verkoopprijs met 0,80 euro verhogen en de aanvullende 0,20 euro accijnsverhoging uit hun winstmarge betalen.” Kamerlid Van Gerven vraagt Blokhuis of dit klopt en wat hij daarvan vindt. Ook vermeldde het artikel dat er in Nederland geen minimumverkoopprijs voor tabak bestaat. “Waarom stelt Nederland geen minimumverkoopprijs voor tabakswaren in?” vraagt Van Gerven.

Cigarillo’s

TabakNee stuitte ook op heel goedkope sigaretten, cigarillo’s genaamd, een tabaksproduct dat het midden houdt tussen een sigaret en een sigaar, maar waarvan je de rook kunt inhaleren zoals bij een sigaret. Voor zo’n 3 euro kun je al zo’n pakje sigaren-sigaretten kopen. Cigarillo’s vallen namelijk officieel onder de sigaren en daarvoor gelden lagere accijnstarieven dan voor sigaretten en rooktabak. Van Gerven: “Waarom vallen sigaretten en sigaren onder verschillende accijnsregelingen?”

Ten slotte is het Kamerlid ook benieuwd wat het bovenstaande betekent voor de plannen van Blokhuis om roken flink duurder te maken, “hierin meenemend dat het blijkbaar mogelijk is deze accijnsverhogingen niet of slechts gedeeltelijk door te berekenen aan de roker?”

De Kamervragen

1. Wat is uw reactie op het bericht ‘Goedkope sigaretten nog volop verkrijgbaar’?
2. Klopt het dat tabaksfabrikanten en importeurs de prijs van een pakje sigaretten zelf kunnen bepalen? En dus ook of een pakje sigaretten inderdaad een euro duurder wordt of dat ze het verschil uit hun winstmarge betalen? Zo ja, wat vindt u hiervan?
3. Waarom blijft het voor tabakswinkeliers mogelijk om sigaretten en shag voor de oude prijs te bestellen? Hoelang blijft dit mogelijk? Waarom worden sigaretten en shag niet meteen op de dag van de accijnsverhoging duurder?
4. Waarom bestaat er geen maximale termijn voor de verkoop van tabakswaren tegen de oude prijs?
5. Waarom stelt Nederland geen minimumverkoopprijs voor tabakswaren in?
6. Hoe is het mogelijk dat iemand in Nederland een pakje sigaretten (cigarillo’s) voor zo’n 3 euro kan kopen?
7. Waarom vallen sigaretten en sigaren onder verschillende accijnsregelingen?
8. Is het correct dat tabaksfabrikanten een voorraad tabakswaren kunnen aanleggen om deze voor de oude prijs te kunnen verkopen? Hoeveel voorraad van tabakswaren van de oude prijs hebben tabaksfabrikanten aangelegd? Heeft u hier (voldoende) zicht op?
9. Is het mogelijk een maximum aan deze voorraden te stellen? Zo nee, zou dit mogelijk moeten worden?
10. Indien het gestelde bij vraag 2 klopt, welke gevolgen heeft dit betreffende uw voornemen om verdere accijnsverhogingen voor een pakje sigaretten door te voeren?
11. Kunt u uw plannen richting het verhogen van de accijnzen op een pakje sigaretten toelichten, hierin meenemend dat het blijkbaar mogelijk is deze accijnsverhogingen niet of slechts gedeeltelijk door te berekenen aan de roker?
12. Zijn er gegevens beschikbaar over de gevolgen van de coronacrisis op het aantal rokers?