UPDATE 02-05-2019
UPDATE 03-05-2019
UPDATE 11-05-2019
Te koop bij Albert Heijn, maar niet alleen daar: een filter dat je op een sigaret plaatst en dat de schadelijke teer in de tabak vermindert. Dat ‘superfilter’ heet Finitar. TabakNee ging op zoek naar de feiten en kreeg inzage in de testresultaten.

Door de webredactie

Op de toonbank van een Albert Heijn-filiaal prijkt een fraai vormgegeven doosje. Er staat een rozerode hand op die een sigaret vasthoudt. De tekst luidt: “Finitar. Het filter dat roken minder schadelijk maakt. The filter that makes smoking less harmful.”
Minder schadelijke stoffen in je longen... welke roker wil dat niet? En het is maar een simpele handeling, zo blijkt uit het instructiefilmpje – “Omdat jij telt!” – van dit teerreductiefilter op YouTube. “Steek de sigaret in het filter [...] 1 filter gaat 3-5 sigaretten mee. Schadelijk teer blijft achter.” Daarna volgt een plaatje met twee rode pijlen erop die naar een bruin goedje in het filter wijzen, de teer die erin achter zou blijven.
De website van Finitar verstrekt ook informatie. “Finitar is een klein en kleurrijk filtertje dat een groot gedeelte van de teer uit de sigaret filtert, voordat het in de luchtwegen of longen terechtkomt [...].”

Antiteerfilter

Teer bevat meer dan 60 kankerverwekkende stoffen. Het stapelt zich op in de longen en in de rest van het lichaam, waardoor giftige stoffen langer op de cellen kunnen inwerken en kanker in meer dan 16 organen kan ontstaan. Meer dan 20 procent van de rokers krijgt COPD door teer.
Er zijn meer antiteerfilters op de markt, maar Finitar is het enige dat door Albert Heijn, ook online, wordt verkocht. Dit teerreductiefilter is eind 2002 door een bedrijf in Harderwijk op de markt gezet. Volgens het merkenregister is het sinds 7 maart 2003 eigendom van The Tobacco Satisfaction Alliance B.V., een financiële holding die enig aandeelhouder is van de Verkoopcentrale van Tabaksproducten Holland B.V. (V.C.T.), een bedrijf dat onder meer in tabak en tabaksbenodigdheden handelt. Algemeen directeur is Bas Ravelli.
Hoe werkt het filterproces van Finitar precies? Bas Ravelli antwoordt per e-mail dat de werking van Finitar “gebaseerd is op minuscule gaatjes in het filter dat je op de sigaret schuift, waardoor de rook wordt ‘getrokken’ alvorens die de roker bereikt. Hierdoor hechten de teerdeeltjes zich aan het filter. Het resultaat is al na enkele trekjes zichtbaar (het transparante filter wordt bruin).”

Canadian Intense-methode

Op welke onderzoeken c.q. testen is de claim van het Finitar-filter gebaseerd? Het filter is geanalyseerd door ASL Analytic Service Laboratory GmbH. “De resultaten laten zien dat Finitar de hoeveelheid Total Particulate Matter (TPM waaronder teer en andere schadelijke stoffen) reduceert.”
“Omdat Finitar het filter (net als de mond) helemaal afsluit vermoeden wij dat de werkelijke reductie nog veel hoger is,” vervolgt Ravelli. “Om dit vast te stellen testen wij Finitar momenteel volgens de Canadian Intense-methode.”
Ravelli is bereid de kersverse testresultaten toe te zenden. Het Duitse ASL-laboratorium onderzocht de teer-, nicotine- en koolmonoxidewaarden van een standaardsigaret met en zonder het Finitar-filter. Er werden twee runs van elk tien sigaretten gedaan.
Uit de analyse door TabakNee blijkt dat het Finitar-filter, vergeleken met sigaretten zonder dit filter, de uitstoot van teer met 43 procent vermindert, die van nicotine met 40 procent en koolmonoxide met 24 procent. Deze toxische uitstoot is echter nog steeds veel hoger dan wettelijk is toegestaan. Volgens de Tabaks- en rookwarenwet mag het gehalte teer maximaal 10 mg bedragen (versus 21,5 mg met Finitar-filter), dat van nicotine 1 mg (versus 2,64 met Finitar-filter) en aan koolmonoxide mag slechts 10 mg in een sigaret zitten (versus 16,4 met Finitar-filter).

Conclusie

De hoeveelheid teer die de roker naar binnen krijgt wanneer hij het Finitar-filter gebruikt wordt weliswaar met ongeveer 40 procent gereduceerd, maar blijft toch ruim dubbel zoveel als wettelijk is toegestaan. Dat geldt ook voor de hoeveelheid nicotine en in iets mindere mate voor koolmonoxide. Ook met het Finitar-filter is de toxische uitstoot nog steeds ruim boven het wettelijke maximum en daarmee zeer schadelijk voor de gezondheid.

Het RIVM wilde niet reageren op bovenstaand verhaal. De reactie van de distributeur van Finitar, Bas Ravelli, vindt u hier.

UPDATE 02-05-2019

Stichting Rookpreventie Jeugd heeft bij de Autoriteit Consument en Markt melding gedaan van de misleiding door het Finitar-filter.

UPDATE 03-05-2019

De Autoriteit Consument en Markt heeft aangegeven dat ze de expertise mist om de melding te beoordelen en heeft Stichting Rookpreventie Jeugd doorverwezen naar de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA), alwaar de melding nu ligt.

UPDATE 11-05-2019

Radar Radio wijdde een item aan het Finitar-filter. Aan het woord kwamen Frits van Dam (Stichting Rookpreventie Jeugd), Michael Rutgers (Longfonds) en Bas Ravelli (V.C.T.). Lees hier meer.