Marlboro-producent Philip Morris gaat volgens The Financial Times met internetmagazine Vice samenwerken. Vice gaat video’s maken die het gebruik van alternatieve tabaksproducten moeten promoten en krijgt daar 5,8 miljoen euro voor.

Door de webredactie

Vice, een populair jongerenkanaal dat veel video’s en online artikelen maakt, is een (nieuwe) samenwerking met tabaksgigant Philip Morris aangegaan. Dat meldt The Financial Times op basis van twee bronnen die direct bij de deal betrokken waren. Vice krijgt 5 miljoen pond (omgerekend 5,8 miljoen euro) voor het maken van gesponsorde content waarin het gebruik van alternatieve rookproducten wordt gepromoot.
De overeenkomst met Vice past in de strategie van Philip Morris om meer aandacht te vestigen op zijn alternatieve rookproducten, de e-sigaretten en de IQOS. Uit een presentatie voor investeerders zei Philip Morris vorige maand volgens The Financial Times dat het flink op de IQOS in wil zetten. In 2040 moet 40 procent van de omzet uit dit product gehaald moeten worden. Nu is dat nog 14 procent.

Niet zonder risico’s

Philip Morris probeert het gebruik van de IQOS te verkopen als minder schadelijk voor de gezondheid. Uit onderzoek van het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu blijkt echter dat het gebruik niet zonder risico is: het bevat nog altijd nicotine en andere schadelijke stoffen.
Ook blijkt de verkoop van de IQOS wereldwijd tegen te vallen. Eind vorig jaar leidde dat nog tot een flinke daling van tabaksaandelen. Concurrent British American Tobacco merkte ook dat men niet zo zit te wachten op zijn alternatieve rookproduct Glo: ook daar zakte de koers van de aandelen flink en werden de targets voor de Glo noodgedwongen losgelaten.
Philip Morris lijkt met de deal met Vice naar een nieuwe manier te zoeken om van alternatieve rookproducten een succes te maken. Opvallend is dat Vice een jongerenkanaal is. Dat druist in tegen de eerdere berichten van Philip Morris, waarin het stelde dat de IQOS alleen was bedoeld voor verstokte volwassen rokers die over willen stappen naar een minder schadelijk alternatief voor de gewone sigaret. Martin McKee, professor European public health aan de London School of Hygiene & Tropical Medicine, zei tegen The Financial Times dat hij vermoedt dat de deal tussen Philip Morris en Vice het begin zal zijn van een stevige mediacampagne gericht op jongeren.

Kritiek

De samenwerking is geen verrassing. In 2016 huurde Philip Morris Vice al eens in om reclamevideo’s te maken. Door die deal kreeg Vice al veel kritiek te verduren, ook omdat het kanaal een niet-rokenpositie innam. Maar Vice verkeert in financiële problemen sinds de inkomsten uit advertenties tegen blijken te vallen (onlangs kondigde het bedrijf nog aan te moeten reorganiseren en 250 mensen te zullen ontslaan). Dat zal de vermoedelijke reden zijn dat het wederom met Philip Morris in zee is gegaan, stelt The Financial Times.
Volgens Vice is er echter niets aan de hand. Het kanaal wil een platform lanceren dat zal gaan over hoe roken wereldwijd gestopt kan worden. Dat kanaal zal door Philip Morris gesponsord worden. De tabaksfabrikant heeft al vaker geprobeerd het nieuws te halen door van de daken te schreeuwen dat hij voor een rookvrije wereld wil strijden en zo terloops aandacht te vragen voor zijn ‘minder schadelijke’ alternatief voor de gewone sigaret, de IQOS (dat overigens nog altijd tabak bevat). De kans is dus groot dat het Vice-kanaal ook daarvoor gebruikt zal worden.
Het is in Groot-Brittannië net als in andere Europese landen verboden om reclame voor tabaksproducten te maken. De handhaver van de Britse tabakswet zal streng optreden als dat reclameverbod overtreden wordt.

Nieuwsoortige tabaksproducten

In Nederland presenteerde staatssecretaris Blokhuis in november 2018 het Nationaal Preventieakkoord, waarin ook maatregelen tegen e-sigaretgebruik zijn opgenomen: “Een rook- en tabaksvrije omgeving betekent ook dat kinderen niet in aanraking komen met nieuwsoortige tabaksproducten (zoals verhitte tabak) en e-sigaretten met en zonder nicotine. Door deze producten te gebruiken kunnen kinderen ook aan nicotine verslaafd raken en staan ze bovendien bloot aan schadelijke stoffen. Verder is het ook niet uitgesloten dat jongeren door het gebruik van deze producten beginnen met roken van tabak.”
Daarom wordt het rookverbod per 2020 uitgebreid met e-sigaretten met en zonder nicotine. Ook overweegt de overheid per 2022 verplicht te stellen dat de e-sigaret alleen nog in neutrale verpakking verkocht mag worden.
Maar de industrie zoekt naar wegen om daartegen in het geweer te komen. Begin deze maand kreeg de vaste Kamercommissie Volksgezondheid nog een lobbybrief, die door 36 ‘internationale experts en academici’ was ondertekend, waarin een pleidooi werd gehouden voor de e-sigaret. Volgens hen was het een gemiste kans dat de e-sigaret niet in het Preventieakkoord was meegenomen als middel om verstokte rokers van het roken af te helpen.
Het probleem zit hem erin dat de industrie zich ondertussen wel richt op jongeren, getuige de deal van Philip Morris met Vice.

Nederlandse afdeling

Vice heeft ook een Nederlandse afdeling waaruit allerlei kanalen voortkomen, zoals Viceland, Garage en Broadly. De video’s en artikelen van Vice worden gedeeld op social media met een flink bereik. Op Facebook heeft Vice Nederland bijvoorbeeld al meer dan 180.000 likes en op Twitter heeft het account meer dan 15.000 volgers.
Uit onderzoek van het Trimbos-instituut naar of scholieren ‘ooit’ een e-sigaret hadden gebruikt blijkt dat jongeren in Nederland ook met het apparaatje experimenteren. In 2017 hadden méér scholieren met een e-sigaret of shisha-pen geëxperimenteerd (28 procent) dan met een gewone sigaret (17 procent). Onder de 16-jarigen bleek 36 procent al ervaring met de e-sigaret te hebben. Nederlandse tabaksverkopers zeggen ondertussen dat e-sigaretten voor een jong en hip publiek in hun winkels zorgen, wat erop duidt dat het hen wel degelijk te doen is op het vergroten van het aantal jonge nicotineverslaafden.
Esther Croes, tabaksexpert van het Trimbos-instituut laat desgevraagd weten dat ze er kort over kan zijn: “In het streven naar een rookvrije generatie geldt: niet roken en niet dampen.”