De Kamercommissie voor Volksgezondheid heeft een lobbybrief voor de e-sigaret ontvangen. Maar liefst 36 ‘internationale experts en academici’ op het gebied van tabaksontmoediging hebben dit warme pleidooi voor de e-sigaret ondertekend.

Door de webredactie

De lobbybrief dateert van 4 maart en is gericht aan Helma Lodders, VVD-Kamerlid en voorzitter van de vaste commissie voor Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS), de commissie die onder meer de behandeling van wetsvoorstellen moet voorbereiden. Aanleiding is de komende behandeling van het Nationaal Preventieakkoord dat de Rijksoverheid in 2018 heeft gesloten met meer dan zeventig verschillende maatschappelijke organisaties. Hierin zijn de ambities vastgelegd om overgewicht, problematisch alcoholgebruik én roken aan te pakken.

Gemiste kans

De ondertekenaars vinden het een gemiste kans dat de e-sigaret ontbreekt in het Preventieakkoord. E-sigaretten, zo luidt de boodschap, zouden veel minder schadelijk zijn dan gewone sigaretten, veel voordelen bieden en maar weinig nadelen.
In de brief wordt beklemtoond dat alle maatregelen die roken tegengaan, worden toegejuicht. Er moet echter onderscheid worden gemaakt tussen sigaretten waarbij de tabak wordt verbrand, de traditionele sigaret, en het ‘Nieuwe Roken’, zoals e-sigaretten, het zogenoemde ‘vapen’.
De Kamerleden worden op de, vermeende, voordelen van de e-sigaret gewezen. Die zou rokers helpen te stoppen met roken. Vooral mensen onder aan de maatschappelijke ladder, “inclusief zij die psychische problemen hebben”, zouden grote moeite hebben te stoppen met hun nicotineverslaving. De e-sigaret is een prachtig hulpmiddel om van het roken af te komen, waarmee de gezondheidsschade beperkt blijft.

Hotshots

De ondertekenaars, ‘hotshots’ op het gebied van tabaksonderzoek, refereren onder andere aan onderzoek van het Royal College of Physicians of London (RCP), een onderzoek dat echter onomwonden stelt dat het onmogelijk is “de langetermijn-gezondheidseffecten aan te geven”. Desondanks beweren de ondertekenaars dat de schade door de e-sigaret waarschijnlijk nog geen 5 procent is van die door het traditionele tabaksroken. Het RIVM denkt daar trouwens anders over.

Daarnaast stellen de ondertekenaars dat de e-sigaret alleen is bedoeld voor verstokte rokers, dat jongeren er soms mee experimenteren, maar deze niet gaan gebruiken. En dat zij hopen dat de Tweede Kamer zich zal verdiepen in de gezondheidsvoordelen van vapen, plus dat er voor e-sigaretten geen reclame- en rookverbod zal gelden – ook in openbare ruimtes moet mogen worden ‘gedampt’.

Weinig populair

Wat valt in deze lobbybrief op? De ondertekenaars hebben zich weinig verdiept in de Nederlandse situatie. Zo wordt de indruk gewekt dat er in Nederland geen ruimte voor de e-sigaret zou zijn. Dat is niet zo, de e-sigaret is hier al jaren legaal te koop, maar – hoewel gewoon overal te koop – weinig populair. Slechts 3,1 procent van de volwassen bevolking gebruikt de e-sigaret, driekwart hiervan rookt daarbij een gewone sigaret. De ondertekenaars zien dit grote aantal ‘dual users’ – bij wie dus helemaal geen gezondheidswinst optreedt – over het hoofd, plus het feit dat de meeste e-sigarettengebruikers (vrij snel) weer gewoon gaan roken.

Indrukwekkende lijst

De ondertekenaars, 36 in totaal, zijn tabaksonderzoekers uit onder andere de Verenigde Staten, Engeland, Italië, Zwitserland, Noorwegen en Canada, die expliciet aangeven geen band te hebben met de tabaks- of e-sigarettenindustrie. De lijst oogt indrukwekkend, maar het is dezelfde club die de agenda van de tabaksindustrie wereldwijd probeert te pushen, laat Stanton Glantz desgevraagd weten.
Glantz is hoogleraar geneeskunde aan de University of California en expert op het terrein van tabaksontmoediging. Volgens Glantz heeft deze groep wetenschappers ook, vergeefs, bij de Wereldgezondheidsorganisatie gelobbyd: “Een veel grotere groep experts heeft een tegengesteld standpunt ingenomen.” Dus in hoeverre deze groep van ‘vaping-enthousiasten’ smettenvrij is van de tabaksindustrie, is de vraag.

Topman stapt op

Hoe sterk de lobby van de tabaksindustrie voor het Nieuwe Roken is, blijkt ook vandaag uit een nieuwsbericht in het Financieele Dagblad: ‘Topman FDA stapt onverwacht op’.
“De hoogste man van de Amerikaanse FDA, Scott Gottlieb, heeft dinsdag onverwacht bekendgemaakt dat hij opstapt,” aldus de krant. “Het vertrek van de toezichthouder houdt waarschijnlijk verband met zijn pogingen om de verkoop van elektronische sigaretten te beteugelen. Die inspanningen stuitten op stevige weerstand.”

De verstrekkende consequenties van het vertrek van Gotlieb worden in Business Insider op een rijtje gezet. De tabaksindustrie danst op zijn graf.

Tweede Kamer wordt bestookt door e‑sigarettenlobby