UPDATE 26-09-2018
Uit nieuw onderzoek, gepubliceerd in het wetenschappelijke tijdschrift Tobacco Control, blijkt dat heat-not-burn-producten onderdeel zijn van een strategie van tabaksfabrikanten om antirookmaatregelen te ondermijnen. Deze producten worden zonder wetenschappelijk bewijs als minder schadelijk dan gewone sigaretten gepresenteerd.

Door de webredactie

Met veel bombarie wist Philip Morris (PMI) de wereldpers te halen toen het zijn heat-not-burn-product (HNB’s) IQOS lanceerde. De tabaksfabrikant vertelde bij de introductie dat het zijn doel was de gewone sigaret de wereld uit te helpen, maar stopte niet direct met de productie van gewone sigaretten, want PMI wil wel dat rokers eerst overstappen op de IQOS, een apparaatje waarin speciaal daarvoor ontworpen sigaretten (Heets/heatsticks) moeten. PMI beweert dat de IQOS minder schadelijk is dan de gewone sigaret en dus moeten rokers snel zo’n apparaatje aanschaffen, zodat hun verslaving minder schade aan hun gezondheid zal veroorzaken.

Daar valt een hoop op af te dingen. Uit onderzoek van onder meer het RIVM is gebleken dat het gebruik van de IQOS ook schadelijke gevolgen voor de gezondheid heeft. Staatssecretaris Blokhuis besloot daarop dat voor de IQOS dezelfde regels moeten gelden als voor de gewone sigaret, zoals gezondheidswaarschuwingen op de verpakkingen en reclameverboden.

Onderdeel van de oplossing

Uit nieuw onderzoek van de University of California, dat werd gepubliceerd in het wetenschappelijke tijdschrift Tobacco Control en is gebaseerd op een analyse van interne documenten van de tabaksindustrie, blijkt dat tabaksfabrikanten HNB’s bewust inzetten in hun strategie om antirookmaatregelen waar mogelijk te ondermijnen. In het kort komt die strategie erop neer dat tabaksfabrikanten door zich van goede wil te tonen, nieuwe samenwerkingen proberen aan te gaan met overheden en gezondheidsorganisaties, zodat antirookmaatregelen effectief vertraagd kunnen worden. Met de lancering van HNB’s en de bijbehorende marketingcampagnes proberen de fabrikanten zich te positioneren als ‘onderdeel van de oplossing’.

Deur dicht

De noodzaak voor de tabaksindustrie om een nieuwe strategie te vinden voor hun lobbymachine komt direct voort uit het feit dat overheden de deur voor hen dicht hebben gedaan toen ze het internationale antirookverdrag FCTC ondertekenden. In artikel 5.3 van dat verdrag staat dat de tabaksbranche op afstand moet worden gehouden als er nieuw antirookbeleid wordt gemaakt. De industrie wil met de introductie van hun HNB’s laten zien dat ze 'haar leven heeft gebeterd' en hoopt dat overheden hen weer aan tafel uitnodigen, omdat ze daar hun eigen belangen het beste kunnen verdedigen.

Tegengesteld

Die belangen, zo veel mogelijk geld verdienen aan de verkoop van ziekmakende producten, zijn echter nog altijd tegengesteld aan die van overheden, die de volksgezondheid beschermen. “Overheden doen er goed aan deze producten aan te merken als tabaksproduct of als medicijn (met alle bijbehorende regelgeving, red.) en partnerships met tabaksfabrikanten te vermijden”, schrijven de onderzoekers.

UPDATE 26-09-2018

Ook het Algemeen Dagblad besteedt aandacht aan de gelikte nieuwe strategie van Philip Morris. In een artikel met de titel Tabaksreus: stop toch met roken bericht de krant over de paginagrote advertentie in The New York Times waarin de hoogste baas van het bedrijf, André Calantzopoulos, schrijft dat hij "zich wil inzetten voor een rookvrije toekomst" en "een gesprek voorstelt over hoe we dat samen kunnen bereiken".