Donderdag 17 mei vond in de Tweede Kamer een Algemeen Overleg plaats met staatssecretaris Blokhuis over preventie. Een van de onderwerpen tijdens dit debat was het tabaksbeleid. Staatssecretaris Blokhuis maakte duidelijk alles in te willen zetten op het Nationaal Preventie Akkoord.

Door de webredactie

Roken maakt, samen met alcohol en overgewicht, onderdeel uit van het Nationaal Preventie Akkoord. Dit akkoord bestaat uit drie verschillende onderdelen, ook wel tafels genoemd. Op dit moment vinden er gesprekken plaats tussen het ministerie van VWS en betrokken maatschappelijke partijen over de verschillende onderdelen. Na de zomer worden de drie onderdelen samengevoegd en wordt het als Nationaal Preventie Akkoord naar de Tweede Kamer gestuurd.

Standpunten politieke partijen

Tijdens het Algemeen Overleg hebben verschillende politieke partijen aandacht besteed aan tabakspreventie. Zo kwam het CDA met het voorstel voor een campagne om ouders bewust te maken van de schadelijke gevolgen van roken in het bijzijn van kinderen, zoals in de auto of thuis. Dit voorstel werd gesteund door de CU. De VVD gaf aan blij te zijn met het feit dat het ministerie van VWS in cassatie is gegaan tegen de uitspraak van het Hof Den Haag om rookruimtes in de horeca te verbieden, maar vroeg zich wel af of het niet beter zou zijn het sluiten van rookruimtes over te laten aan ondernemers.
GroenLinks wil concrete maatregelen nemen om het roken verder terug te dringen, zoals het invoeren van een vergunningstelsel voor de verkoop van tabak. Ook wil GroenLinks dat er meer aandacht komt voor de gevaren van roken via een landelijke campagne. De SP kwam met een 12 punten plan op het gebied van preventie, waarin enkele stevige maatregelen zijn opgenomen. Zo wil de SP naast het invoeren van een vergunningstelsel ook een Tabaksverslavingsfonds oprichten, met geld van de tabaksindustrie, onder de noemer “de vervuiler betaalt”, vergelijkbaar met het verslavingsfonds voor gokken.
Andere politieke partijen willen eerst het Nationaal Preventie Akkoord afwachten en vonden het nog te vroeg om te praten over concrete maatregelen.

Reactie Blokhuis

In reactie op de Kamer gaf staatssecretaris Blokhuis aan dat hij merkt dat de samenleving echt wat wil bereiken op de drie onderwerpen van het Nationaal preventie akkoord. Wat hem betreft bestaat het akkoord straks niet alleen uit afspraken, maar komen er op bepaalde onderdelen ook concrete maatregelen en voorstellen voor wetgeving in het akkoord te staan. Blokhuis streeft naar het opnemen van concrete, kwantitatieve doelen in het Nationaal preventie akkoord, maar vond het nu nog te vroeg om percentages te noemen. Als voorbeeld noemde hij het recente onderzoek van Maurice de Hond, waaruit bleek dat bijna twee derde van alle Nederlanders voorstander is van een stevige verhoging van de accijns op tabak. Wat hem betreft zou dit een goede maatregel zijn voor het Nationaal preventie akkoord, maar verder wilde hij geen uitspraken doen over het nemen van maatregelen, omdat hij het proces niet wilde verstoren. Blokhuis vond de voorstellen van de Kamer allemaal goede voorstellen, maar hij wilde eerst het Nationaal preventie akkoord afwachten.

Winstwaarschuwing

Blokhuis gaf tijdens het overleg ook nog een ‘winstwaarschuwing’ af. Volgens hem bevat het Nationaal Preventie Akkoord een disclaimer. De Kamer heeft uiteindelijk het laatste woord als het gaat over het nemen van maatregelen, zeker als die maatregelen gepaard gaan met wetgeving. Als de Kamer niet akkoord gaat met bepaalde voorstellen of onderdelen van het Nationaal preventie akkoord, dan zou dat kunnen betekenen dat onderdelen van het akkoord alsnog op losse schroeven komen te staan en worden afgeblazen. Dat zou wellicht gevolgen kunnen hebben voor de steun van bepaalde partijen aan het Nationaal preventie akkoord, maar dat neemt de staatssecretaris op de koop toe.

Rookruimtes

Met betrekking tot de uitspraak van het Hof Den Haag om rookruimtes in de horeca te verbieden was Blokhuis van mening dat de rechter het aan de bestuurders moet overlaten om maatregelen te nemen. Daarom is hij in cassatie gegaan tegen het arrest van het Hof Den Haag. Blokhuis heeft wel de ambitie om de rookruimtes uiteindelijk te sluiten, maar hij wil dat doen binnen een redelijke termijn en in overleg met de sector. Daarom heeft hij een overgangstermijn van 2 jaar voorgesteld. Volgens Blokhuis valt het afschaffen van rookruimtes onder de noemer 'minder aanbod'. Blokhuis is niet tegen rokers, maar wel tegen roken. De VVD vroeg vervolgens om een onderzoek naar de gevolgen van het sluiten van rookruimtes in de horeca, bijvoorbeeld als het gaat om een toename van de overlast voor omwonenden, omdat de rokers straks allemaal buiten staan. Blokhuis gaf aan dat hij liever geen nieuw onderzoek wilde, tenzij de Kamer hem daartoe dwingt, bijvoorbeeld via een motie.

E-sigaret

De PVV wilde graag weten of Blokhuis de aanpak van het Verenigd Koninkrijk wilde overnemen, waarbij het gebruik van de e-sigaret wordt gestimuleerd om het stoppen met roken te bevorderen. Blokhuis gaf aan de e-sigaret te beschouwen als een middel dat juist aanzet te roken en zag daarom geen aanleiding om het huidige beleid rond de e-sigaret aan te passen.

Tweede termijn

In de tweede termijn gaf de VVD aan geen verdere verhoging van de accijns voor tabak te zullen accepteren dan de verhoging die is afgesproken in het regeerakkoord. Andere partijen constateerden vooral dat Blokhuis hoge verwachtingen wekt door keer op keer te verwijzen naar het Nationaal preventie akkoord, zeker gezien alle door de Kamer voorgestelde maatregelen.
In reactie op de Kamer gaf Blokhuis nogmaals aan dat hij ambitieus is, maar dat hij eerst het Nationaal preventie akkoord wil afwachten en pas daarna met de Kamer wil overleggen over het nemen van eventuele maatregelen.