In 2017 kregen bijna 12.600 mensen (7.038 mannen en 5.548 vrouwen) de diagnose longkanker. Bij mannen neemt het aantal nieuwe gevallen gestaag af. Bij vrouwen is de longkanker-incidentie juist sterk gestegen. Dat blijkt uit nieuwe cijfers van het RIVM. Roken is de belangrijkste veroorzaker: in ruim 85% van alle gevallen is de longkanker veroorzaakt door tabaksgebruik.

Door de webredactie

Longkanker is, na prostaat-, huid-, en darmkanker, de meest voorkomende vorm van kanker bij mannen. Van alle mannen die in 2017 kanker kregen, kreeg 12% longkanker, in absolute aantallen 7.038 nieuwe gevallen. Bij vrouwen is longkanker, na borst-, huid- en darmkanker, de meest voorkomende vorm van kanker. Van alle vrouwen die in 2017 kanker kregen, kreeg 11% longkanker, dat wil zeggen 5.548 gevallen.

Dit blijkt uit nieuwe cijfers over longkanker gepubliceerd op Volksgezondheidszorg.info, een website die wordt samengesteld door het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) in opdracht van het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS). De cijfers laten zien dat longkanker onder mannen in de periode 1990-2017 met 50% is gedaald. De daling is het gevolg van een forse daling van het aantal rokers onder mannen in de periode 1960-1990.

Sterke stijging bij vrouwen

Onder vrouwen is het aantal nieuwe gevallen van longkanker met 150% juist sterk gestegen sinds 1990. Dit is het gevolg van het feit dat vanaf de jaren zestig van de vorige eeuw juist meer vrouwen zijn gaan roken. De afgelopen twee jaar neemt de longkankerincidentie onder vrouwen wel langzaam af. Dit wordt door het RIVM in verband gebracht met de afname van het percentage rokende vrouwen sinds de jaren tachtig, vooral in de leeftijdsgroep van 20-34 jaar.

Hoogste sterftecijfers

Longkanker is de kankervorm met de hoogste sterftecijfers. Van alle mensen met longkanker overlijdt bijna 85% binnen vijf jaar na het stellen van de diagnose, en 90% binnen tien jaar. In 2016 zijn 10.674 mensen overleden aan longkanker, 6.291 mannen en 4.383 vrouwen.
Recent publiceerde het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) nieuwe cijfers waaruit bleek dat in 2016 kanker voor het eerst de belangrijkste doodsoorzaak was onder vrouwen, met longkanker op één. De incidentie bij Nederlandse vrouwen hoort, samen met die bij Deense en Hongaarse vrouwen, bovendien tot de hoogste van de Europese Unie.

Kosten: 400 mln euro

Over de kosten van de zorg voor longkankerpatiënten zijn de jongste cijfers uit 2011. Toen werd daaraan in totaal 401 miljoen euro uitgegeven. Dat bedrag zal nu hoger zijn, omdat destijds nog geen (dure) immuuntherapie beschikbaar was. 400 miljoen euro komt overeen met 8,4% van de totale kosten van zorg voor nieuwvormingen en 0,4% van de totale kosten van de gezondheidszorg in Nederland.

Roken is de belangrijkste oorzaak voor longkanker. In meer dan 85% van alle gevallen is de kanker het gevolg van roken, met name van sigaretten. Niet alleen voor rokers zelf is er een verhoogd risico van longkanker, ook niet-rokers die veel in rokerige ruimten vertoeven (passief roken) hebben een verhoogd risico. Naast roken spelen ook omgevingsfactoren en genetische factoren een rol, aldus het RIVM.

Preventie moet om begrijpelijke redenen vooral gericht zijn op niet beginnen c.q. stoppen met roken. Als bekend zijn de meest effectieve preventiemaatregelen verhoging van de tabaksaccijns en beperking van de verkoop tot tabaksspeciaalzaken. De overheid heeft de bal voor het doel liggen.