Japan Tobacco International richtte in de jaren ‘80 de Smoking Research Foundation op, waarmee onderzoek werd gefinancierd. De resultaten daarvan zette de tabaksfabrikant in om anti-rookmaatregelen te ondermijnen. Nieuw onderzoek van onder andere Stanford-professor Robert Proctor bracht dit aan het licht.

Door de webredactie

Japan Tobacco International (JTI) gebruikte door henzelf gefinancierd onderzoek om anti-rookmaatregelen in Japan en de rest van de wereld te ondermijnen. Dat blijkt uit onderzoek van Kaori Lida en Robert Proctor (auteur van o.a. Golden Holocaust) dat is gepubliceerd in het wetenschappelijke tijdschrift Tobacco Control. De onderzoekers baseren zich op interne documenten van de tabaksfabrikant.

Toegang tot politici

In de jaren ’80 was JTI nog in bezit van de Japanse overheid, maar werd privatisering gestart. Destijds was de gedachte dat JTI dan beter zou kunnen samenwerken met andere spelers op de wereldmarkt. De privatisering betekende wel dat het bedrijf de toegang tot politici verloor. Samen met Amerikaanse collega’s bedacht JTI dat het goed zou zijn een aparte organisatie op te richten, de ‘Smoking Reasearch Foundation’ (SRF). Het idee was dat dit instituut medische en wetenschappelijke input zou leveren voor de tabaksindustrie.

Beïnvloeden van de overheid

Naar nu is gebleken was het beïnvloeden van de overheid bij het maken van anti-rookmaatregelen (in zowel Japan als ook in andere landen) het geheime achterliggende doel van SRF. Wetenschappers kregen financiering van SRF om onderzoek te doen. Ook werden ze naar internationale conferenties gestuurd om hun mening te geven. Ze traden toe tot adviescommissies van de overheid die zich bezighielden met anti-rookmaatregelen. Daarbij hielpen ze de industrie om de omstandigheden voor verkoop van sigaretten zo optimaal mogelijk te houden.

Niet onafhankelijk en niet neutraal

De industrie heeft altijd volgehouden dat de SRF onafhankelijk en neutraal was, maar uit de nu onderzochte interne documenten blijkt dat dat niet klopt. Het onderzoek laat nogmaals zien dat de tabaksindustrie al sinds jaar en dag wetenschap probeert te gebruiken om anti-rookmaatregelen te ondermijnen door er een lobbyinstrument van te maken. Ook in Nederland is daar veelvuldig gebruik van gemaakt, zo bleek o.a. uit onderzoek van Vrij Nederland. 

Nog altijd

De industrie probeert dezelfde strategie nog altijd in te zetten. Philip Morris kondigde onlangs bijvoorbeeld aan een miljard dollar te doneren aan de Foundation for a Smoke Free World. 
Dat geld zal besteed gaan worden aan ‘onafhankelijk’ onderzoek, al zijn wetenschappers zich nu meer bewust van het werkelijke doel van de tabaksfabrikant.
Ook richtte Philip Morris PMI Impact op dat (naar eigen zeggen) onafhankelijk onderzoek naar tabakssmokkel gaat financieren. Uit onderzoek van TabakNee bleek dat die onafhankelijkheid niet gegarandeerd is en dat PMI Impact erin is geslaagd om in contact te komen met vertegenwoordigers van de EU, wat in strijd is met de regelgeving die voortvloeit uit het FCTC-verdrag.
In Nederland ging de Universiteit Utrecht met PMI Impact in zee, maar men besloot na flinke publieke druk die samenwerking op te zeggen.