Eind deze maand zal demissionair staatssecretaris Martin van Rijn (Volksgezondheid) zijn voorstel bekendmaken voor een displayban voor tabak, oftewel: sigaretten uit het zicht in de supermarkt. Anders dan tankstations hoopten, zullen zij niet worden ontzien. De lobby van de belangenverenigingen voor pompstationshouders BETA en BOVAG lijkt daarmee mislukt.

Door de webredactie

Net als bij de supermarkten moeten ook in de winkels bij de pompstations tabakswaren achter rolluikjes en deuren. “Dat is het voornemen,” bevestigt persvoorlichter Leonne Gartz van staatssecretaris Van Rijn. De staatssecretaris wil met de maatregelen “tabaksproducten en daarmee het tabaksgebruik denormaliseren, voor het brede publiek en specifiek voor jongeren en rokers die willen stoppen,” aldus Gartz.

Geen uitzondering

Ze zagen het al aankomen, de pompstationhouders. TabakNee kopte twee weken geleden al Tankstations zoeken omzet uit andere producten dan tabak. Nu gaat het dan heus gebeuren: staatssecretaris Van Rijn wil niets weten van een uitzondering voor pompstations. Branchevereniging BOVAG maakte het nieuws dinsdag 9 mei bekend tijdens een ledenbijeenkomst. Twee dagen later verscheen het bericht op de website van het vakblad voor de tankstations, TankPro.

Fikse ruzie

Het is nog niet duidelijk wanneer het uitstalverbod voor supermarkten, horecagelegenheden en dus ook pompstations, door de Tweede Kamer zal worden goedgekeurd. In het voorstel voor de nieuwe wetgeving zal waarschijnlijk alleen voor tabaksspeciaalzaken een uitzondering worden ingeruimd. Hierover was eerder fikse ruzie ontstaan binnen de tabaksbranche.

Procedure

De persvoorlichter van de staatssecretaris lichtte de procedure per e-mail toe aan TabakNee. Nog voor de zomer, het streven is eind mei, wil Van Rijn met een voorstel komen over de displayban. Dan mag iedereen in een “openbaar consultatieproces” reageren op het voornemen én de technische uitwerking ervan. Met deze consultatie wordt het voornemen dus binnenkort openbaar. “Gelijktijdig informeren we de Tweede Kamer, mogelijk in juni,” aldus persvoorlichter Gartz. Pas na de consultatie zal het voorstel via de ministerraad aan de Tweede Kamer worden aangeboden.

Hoopvol

De belangenverenigingen voor tankstations, BETA en BOVAG (beide actief in de tabakslobby) hebben flink gelobbyd tegen de displayban in de tankstationsector. Een eerder nieuwsbericht op tankpro.nl van 23 januari dit jaar, was nog hoopvol van toon. In het artikel getiteld ‘Tankstations mogelijk uitgezonderd bij displayban tabak’ stond te lezen: “Bij het aanstaande uitstalverbod voor tabaksproducten wordt wellicht een uitzondering gemaakt voor de petrolbranche. Doordat tankstations voornamelijk 18-plussers als klant hebben en een groot deel van de omzet van tabak afkomstig is, is hun situatie duidelijk anders dan die van supermarkten.”

Voet aan de grond

De lobby kreeg voet aan de grond bij VVD-Kamerlid Erik Ziengs, notoir supporter van de tabaksindustrie, die vraagtekens plaatste bij het voornemen om het uitstalverbod ook voor tankstations te laten gelden. 
Maar ook PvdA-Kamerlid Marith Volp leek nog open te staan voor een uitzondering voor de tankstations. Volp zei tijdens de discussie in de Tweede Kamer (19 januari dit jaar, pagina 42-16-5 van deze Handelingen): “Ik wil er met name voor zorgen dat in supermarkten, die niet primair afhankelijk zijn van de verkoop van tabaksproducten in de brede zin, die producten uit het zicht worden gehaald. Vooral omdat daar kinderen komen. Ik kan mij voorstellen dat we rekening moeten houden met tankstations en tabaksspeciaalzaken, die voor hun totale omzet meer afhankelijk zijn van de verkoop van dit product.”

Handdoek in de ring

Maar nu kan staatssecretaris Van Rijn, inmiddels bevrijd van de tabaksvriendelijke coalitiepartner VVD, eindelijk zijn goede gezicht laten zien. Voor de lobby van de tankstations en de tabaksindustrie zelf rest nog maar één optie: de handdoek in de ring gooien.