Op zaterdag 21 januari jl. vond het nationaal debat ‘Politieke Keuzes in de Zorg’ plaats. Tijdens dit debat werden vertegenwoordigers van politieke partijen uitgedaagd om keuzes te maken rond belangrijke thema’s in de zorg. Een meerderheid van de politieke partijen sprak zich hier uit vóór strengere antirookmaatregelen om de Nederlandse jeugd te beschermen. Het gaat om het verhogen van de accijns en het inperken van de verkooppunten.
Door de webredactie

Tijdens het nationaal debat 'Politieke Keuzes in de Zorg' op zaterdag 21 januari werden politici onder leiding van Tom van t’ Hek in een stampvol Carré uitgedaagd hun visie weer te geven op de zorg.
Alle grote politieke partijen hadden vertegenwoordigers naar het debat gestuurd; alleen de PVV blonk uit door afwezigheid. Terwijl de stelling dat kinderen recht hebben op een tabaksvrije toekomst, onderschreven door een meerderheid van de Nederlandse bevolking, juist een jonge moeder als PVV’s woordvoerder tabak Fleur Agema zou moeten aanspreken. Maar de partij die bij de volgende verkiezing de grootste hoopt te worden, wenst blijkbaar niet mee te praten over maatregelen om het roken terug te dringen. Terwijl het flink ophogen van de accijnzen en het terugdringen van de verkooppunten een bewezen effect heeft.

Zorg-verklaringen

Voorafgaand aan de politieke discussie, kregen een aantal coryfeeën uit de zorg de gelegenheid in ‘Zorg-verklaringen’ uiteen te zetten waar volgens hen de knelpunten zitten. Bij het thema ‘preventie’, het voorkomen van ziektes, ging het voornamelijk over roken. Pim van Gool, AMC-hoogleraar Neurologie en voorzitter van de Gezondheidsraad hield de zaal voor dat 20.000 tabaksdoden per jaar een smet is op het zorgblazoen. “Al die doden zijn ook een probleem voor de tabaksindustrie. Ze moeten de overleden rokers vervangen en richten zich daarom op kinderen die worden aangetrokken door de stoerheid van roken.”

Terrorist

Van Gool riep de politiek dringend op om stevige antirookmaatregelen te nemen. “In Nederland beginnen tweehonderd kinderen iedere dag met roken. Van die tweehonderd raken er zeventig ernstig verslaafd. Van die zeventig zullen er vijfendertig overlijden door het roken. Niet alleen aan longkanker, maar ook aan lipkanker, keelkanker, blaaskanker, nierkanker en zo kan ik nog even doorgaan.”
Van Gool vroeg zich hardop af: “Wat zou de hedendaagse politiek doen als er iedere dag een terrorist een klas binnen zou stappen en 35 kinderen zou doden? Zouden ze de voorlichting over terrorisme aanscherpen? Natuurlijk niet! Mijn vraag is: wat doet u nu?” Van Gool gaf vast een voorzet en pleitte voor een tabaksvrije generatie. “Bescherm de Nederlandse jeugd tegen de sigaret. Een verbod op de aanschaf van sigaretten voor kinderen die na 2018 geboren worden, zodat geen enkel kind daarna meer rookt.” Er klonk luid applaus in de zaal.

Terugdringen

Het was geen verassing dat VVD VVD-woordvoerder Arno Rutte niet inging op verdergaande maatregelen om het roken terug te dringen. Hier leest u bijvoorbeeld waarom de VVD altijd dé partij voor de tabaksindustrie is.
Rutte begon zijn betoog persoonlijk door te zeggen hoe belangrijk hij terugdringen van tabak vindt, want zowel zijn vader en broer overleden aan kanker. Gek genoeg kwam hij daarna niet verder dan het beter naleven van het huidige leeftijdsverbod op het verkopen van tabak. Pas als dat geregeld is, wil de VVD naar verdergaande maatregelen kijken.

Verachtelijke industrie 

De PvdA vertolkte een ander geluid. “Rookwaren moeten echt weggedrukt worden uit onze samenleving, de schade is te groot,” zei PvdA-minister Jeroen Dijsselbloem. De PvdA coryfee verving Marith Volp, die doorgaans het woord voert op tabak. “Het had wat mij betreft sterker in ons verkiezingsprogramma mogen staan” (zie hier onze analyse van alle verkiezingsprogramma’s over tabaksontmoediging). Er staat maar één zinnetje in”, vervolgde Dijsselbloem. “Maar ik ben hier radicaal in: De accijns moet omhoog, pakjes moeten uit het zicht en het aantal verkooppunten moet omlaag.”

Alle andere aanwezige politieke partijen bleken ook te voelen voor deze effectief bewezen maatregelen. GroenLinks-leider Jesse Klaver: “De tabaksindustrie is de meest verachtelijke industrie die er bestaat. We moeten geen enkele maatregel schuwen om te zorgen dat mensen stoppen met roken.” De SP, D66, het CDA, de CU en de SGP hebben altijd al een duidelijker anti-tabak-standpunt in genomen en dat deden ze nu weer.

Kamermeerderheid

Al deze partijen hebben samen 87 zetels, zo telde de Volkskrant. Daarmee zou er als er vandaag nog gestemd zou worden, een Kamermeerderheid zijn vóór het verhogen van de tabaksaccijns en vóór de vermindering van het aantal legale verkooppunten. De politieke partijen hoeven niet bang te zijn dat deze opstelling stemmen gaat kosten. Uit een onderzoek van Maurice de Hond, dat gepresenteerd werd door oud-bestuursvoorzitter van het AMC Marcel Levi, blijkt een meerderheid van de kiezers ongeacht hun politieke kleur ook vóór deze maatregelen zijn om het roken terug te dringen. De resultaten van dit onderzoek van de Hond zijn consistent met het kiezersonderzoek dat hij uitvoerde in opdracht van de Stichting Rookpreventie Jeugd begin 2016.

Bekijk het debat over dit onderwerp op YouTube