UPDATE: 13-12-2017
VVD'er Erik Ziengs is de vierde woordvoerder preventie in korte tijd, de laatste tot Rutte III. Hij zou antirookorganisaties het liefst willen verbannen en lapt het internationale antirookverdrag FCTC aan zijn laars.

Door de webredactie

“Aangenaam. Uw Liberale Drent in het Parlement.” Zo stelt VVD-Tweede Kamerlid Erik Ziengs zich op zijn website voor. Juni 2015 kreeg Ziengs, die zich met allerlei economische portefeuilles bezighoudt, preventie erbij en voert hij dus ook het woord als het gaat om tabak. Hij is de vierde VVD-woordvoerder in korte tijd. Arno Rutte droeg in januari 2015 het tabaksdossier over aan Bas van 't Wout, die het op zijn beurt in juni 2015 weer overdroeg aan Uw Liberale Drent.

Carrière

Ziengs, die in Assen woont, werd op 27 september 1960 in het Drentse Hoogersmilde geboren. Hij ging van de mavo naar de havo, om daarna de middelbare hotelschool te doen, gevolgd door de 'topkadertraining, Masterclass VVD', aldus Parlement & Politiek, een website over de Nederlandse politiek. De jonge Erik Ziengs speelde Sicco in de populaire televisieserie Bartje. Later stortte hij zich op een groothandel in reclame- en sportartikelen en was actief VVD-lid. Ziengs heeft twee opvallende nevenfuncties: hij is lid Raad van Commissarissen van Sport Drenthe – sport en tabak? – en zit in de Raad van Toezicht van Nieuwspoort, het kruispunt van politiek en lobby.

Geen hogere accijnzen

De tabaksindustrie hoeft zelf niet meer naar Nieuwspoort te komen, want Ziengs steekt zijn nek wel uit om tabak niet aan banden te leggen – vanuit de liberale visie dat tabaksverslaving een 'vrije keuze' is en dat economische belangen boven die van de volksgezondheid gaan. Dat bleek toen Ziengs zich voor het eerst over tabak uitsprak, tijdens een Algemeen Overleg over het tabaksdossier in de Tweede Kamer, 23 juni 2015. D66'er Pia Dijkstra stelde voor om de accijns op tabak te verhogen, een maatregel waarvan wetenschappelijk is aangetoond dat dit tot minder rokers leidt en dus tot minder doden. Maar Ziengs wilde hier niets van weten, wijzend op de mogelijke economische gevolgen: de benzinepomphouder zou zo'n maatregel in de portemonnee kunnen merken omdat de tabaksomzet zou inzakken.

Geen rookvrije terrassen

In augustus 2015 liet Ziengs zich via een medewerker uit over rookvrije terrassen. "Het idee van een rookverbod op terrassen is wat ons betreft betuttelend, onzinnig en niet effectief." Eén maand later, 28 september, twittert hij: "Roken op eigen balkon verboden, eist clean air. Moet niet gekker worden. Ga nu checken of deze betuttelclub subsidie krijgt." CAN (Clean Air Nederland) vindt dat rookruimtes in de horeca verboden moeten worden, net als roken op balkons en in tuinen, omdat dit overlast kan veroorzaken bij niet-rokers. Een week later (5 oktober) zegt Ziengs volgens RTL Nieuws tegen het AD dat er een einde moet komen aan de belastingvoordelen (de zogenaamde ANBI-status waardoor donateurs hun donatie fiscaal mogen aftrekken) die CAN krijgt: "Ik krijg helemaal de kriebels van dit soort clubjes. Hoe ver moeten we gaan? Wordt het ook verboden om in je tuin te barbecueën?" Maar CAN is juist bezig om van die ANBI-status af te komen. Had Ziengs even met een medewerker van CAN gebeld, dan had hij zich al die ophef kunnen besparen.

Ziengs schendt internationaal antirookverdrag

Jos Zuijdwijk, voorzitter van de NSO (de vereniging van kleine tabakswinkels die verweven is met de tabaksindustrie en supermarkten) beweerde dat parlementariërs niet met hem willen spreken – behalve de Liberale Drent. Zuijdwijk in de rubriek BV Binnenhof van NRC Handelsblad: "Alleen Erik Ziengs van de VVD praat met ons [...]." Hiermee schendt Ziengs het ook door Nederland ondertekende antirookverdrag FCTC. Volgens dit verdrag (artikel 5.3) mogen ook parlementariërs geen contact met de tabaksbranche hebben. De 'firewall' geldt niet alleen voor de overheid op alle niveaus maar ook voor volksvertegenwoordigers. De tabaksbranche mag geen enkele invloed uitoefenen op het te voeren beleid.
NSO-voorzitter Zuijdwijk vervolgde: "Hij was zelf ondernemer, dus hij snapt ons. En hij zegt terecht dat hij juist voor- en tegenstanders moet spreken om zijn werk goed te kunnen doen."

Werkbezoek?

Dat Ziengs zich niets aantrekt van het FCTC-verdrag wordt ook duidelijk op 11 augustus 2016. Dan gaat hij op werkbezoek bij de tabaksfabriek Niemeyer in Groningen, samen met VVD-Kamerlid Aukje de Vries (de huidige woordvoerder tabaksbeleid, zie Update) en de Groningse wethouder voor de VVD Joost van Keulen, Hij plaatst een blog met foto op zijn persoonlijke website. En schrijft dat vooral de verkooppunten gebukt gaan ‘onder een toenemend treiter-beleid: “Benzinestations, kruideniers, tabakszaken en andere verkooppunten weten soms niet meer waar ze aan toe zijn. Vaak wordt het ‘rokertje-pesten’ over hun hoofden uitgevochten.”

UPDATE 13-12-2017

* Inmiddels is Rutte III aangetreden en nam op 26 oktober 2017 VVD-Kamerlid Aukje de Vries het stokje over van Ziengs. Fijn dat Ziengs woordvoerder tabak af is. We zijn benieuwd of zijn opvolger meer begrip heeft voor de ellende die tabak veroorzaakt voor de gebruiker en vooral voor de rol van de tabaksindustrie daarbij.