Na tien jaar onderhandelen ligt er in Canada een schikkingsvoorstel van Big Tobacco met rokers en de overheid op tafel ter waarde van 21,7 miljard euro. Gezondheidsorganisaties zijn er kritisch over. Verder in Kort buitenlands nieuws: Britse minister Financiën overweegt accijnsverhoging vapes / Frankrijk wil in 2025 een extra belasting op vapes invoeren / Marokko verhoogt belasting op wegwerpvapes / Wales verbiedt wegwerp-vapes / Franse staat aangeklaagd voor slechte handhaving jeugdroken / Jordanië begint publiekscampagne over gevaren roken.

Door de webredactie

Philip Morris, British American Tobacco en Japan Tobacco staan op het punt om een schikking te treffen ter waarde van 32,5 miljard Canadese dollars (omgerekend 21,7 miljard euro). Daarmee zou een tien jaar lange rechtsgang ten einde komen. In 2015 oordeelde de rechtbank van Quebec dat de tabaksfabrikanten allang wisten dat ze een kankerverwekkend product verkochten, zonder klanten daarvoor te waarschuwen. De zaak was aangespannen namens rokers (en hun families) die begonnen met roken tussen 1950 en 1998 en daar ziek van zijn geworden.

Na de uitspraak vroegen de Canadese dochterondernemingen van de tabaksmultinationals een faillissement aan, waardoor er onderhandelingen werden gestart over de bedragen die uitbetaald zouden moeten worden. Een mediator heeft nu een voorstel van 1.400 kantjes uitonderhandeld met de tabaksfabrikanten. Omgerekend zo’n 4,3 miljard euro is bestemd voor de families van rokers die long- en keelkanker hebben gekregen. Voor de tabaksslachtoffers in Quebec is zo’n 2,7 miljard euro gereserveerd. Het gaat om ruim 67.000 euro per persoon. De departementen van Volksgezondheid van de verschillende Canadese deelstaten krijgen tezamen ruim 16 miljard euro, verdeeld over meerdere jaren.

Antirookorganisaties reageren, ondanks het enorme bedrag, kritisch op de schikking. Volgens Action on Smoking & Health, Physicians for a Smoke-Free Canada en de Quebec Coalition for Tobacco Control hebben de tabaksmultinationals een veto over de uiteindelijke deal. In de schikking zijn ook geen antirookmaatregelen opgenomen, zodat de tabaksbedrijven intern geen actie hoeven te ondernemen. De Canadian Cancer Society vindt verder dat er interne documenten vrijgegeven zouden moeten worden bij deze deal, maar daar is vooralsnog geen sprake van.

Een voormalige juridisch adviseur van tabaksfabrikant R.J. Reynolds, is ook kritisch over de schikking. Volgens hem is het bedrag een schijntje voor de tabaksfabrikanten en kunnen ze daarna weer vrolijk doorgaan met geld verdienen ten koste van de gezondheid van rokers. Antirookprofessor Stanton Glanz concludeert dat de tabaksfabrikanten door de overeenkomst gevrijwaard zijn van toekomstige schade, er geen eisen gesteld worden aan een interne gedragsverandering en ze ook geen inzage in hun interne gang van zaken hoeven te geven. Hij zegt zelfs dat dit “waarschijnlijk de slechtste uitkomst is van tabaksjurisprudentie ter wereld”. 
Lees meer bij de BBC

Britse minister Financiën overweegt accijnsverhoging vapes

Rachel Reeves, de Britse minister van Financiën, overweegt een accijnsverhoging in te voeren op vapes. Uit onderzoek blijkt dat één op de vier tieners tussen de 11 en 15 jaar oud het afgelopen jaar heeft geëxperimenteerd met vapen. Dat is een groei van 3 procent. Door vapes duurder te maken, worden ze voor jongeren minder aantrekkelijk om uit te proberen. Er zou tegelijkertijd een accijnsverhoging op traditionele tabaksproducten ingevoerd moeten worden om ervoor te zorgen dat het niet verleidelijker wordt om sigaretten uit te proberen.
Lees meer in The Guardian 

Frankrijk wil in 2025 een extra belasting op vapes 

De prijs van traditionele tabaksproducten zal in 2025 niet verhoogd worden, maar de Franse overheid wil wél dat vapes duurder worden en plant daar een accijnsverhoging voor in. De prijs zou 40 procent omhoog moeten voor e-sigaretten, e-liquids en andere alternatieve tabaksproducten. Dagelijks vapen zo’n 3,5 miljoen Fransen en dat aantal moet naar beneden. De accijnsverhoging levert de overheid ook 150 tot 200 miljoen aan extra inkomsten op.
Lees meer bij France Info 

Marokko verhoogt belasting op wegwerpvapes

De Marokkaanse overheid gaat de belasting op wegwerpvapes verhogen met 50 dirham (omgerekend 4,69 euro). De prijs van tabak blijft wel gelijk. De overheid wil met de belastingverhoging het experimenteren met vapes onder jongeren tegengaan. Ook nicotinevervangers zonder tabak worden duurder. Per kilo komt er 220 dirham (20,62 euro) bovenop. 
Lees meer bij Bladna

Wales verbiedt wegwerp-vapes

Vanaf juni 2025 zijn wegwerp-vapes verboden in Wales. Het verbod wordt ingesteld uit milieuoverwegingen. Wegwerp-vapes zijn van plastic en bevatten batterijen en giftige stoffen die, eenmaal in het milieu, voor veel vervuiling zorgen. De verwachting is dat andere naties binnen het Verenigd Koninkrijk ook zo’n verbod zullen instellen en voor dezelfde ingangsdatum zullen kiezen. Uit onderzoek blijkt dat 80 procent van de volwassenen in Wales ook voor een importverbod op vapes is. 
Lees meer bij ITV

Franse staat aangeklaagd voor slechte handhaving jeugdroken

Uit onderzoek van het Franse Nationaal Comité tegen Roken blijkt dat tweederde van de tabaksspeciaalzaken producten aan minderjarigen blijft verkopen, terwijl dat wettelijk niet mag. De handhaving schiet tekort en daarom klaagt de Franse Alliantie tegen Tabak de staat aan. Opmerkelijk is dat de instantie die de tabaksspeciaalzaken zou moeten controleren en de tabakswet zou moeten handhaven, ieder jaar de overheidssteun voor dit soort winkels verhoogt. Ze krijgen dus geld toe.
Lees meer bij TV5 Monde 

Jordanië begint publiekscampagne over gevaren roken 

Het ministerie van Volksgezondheid van Jordanië gaat met een campagne haar inwoners voorlichten over de gevaren van roken, in de hoop tabaksgebruik te ontmoedigen. De campagne wordt door de Europese Unie gesteund via een partnership met Spanje. In de campagne zullen mensen aangemoedigd worden om voor een gezonde levensstijl te kiezen. Stoppen met roken is daar een van de belangrijkste pijlers van.
Lees meer bij The Jordan Times