Hoe kunnen VN-gezondheidsdoelen gehaald worden? Accijnzen!
Kort buitenlands nieuws
vrijdag 24 mei 2024
Met de Sustainable Development Goals wil de VN de wereld gezonder maken. Maar de doelen worden niet voor de afgesproken deadline gehaald. Accijnzen kunnen daar verandering in brengen. Verder in Kort buitenlands nieuws: 28 metalen in tweede- en derdehands rook / ASH: ‘Gebruik kinderrechten in strijd tegen tabaksindustrie’ / Noord-Ierland volgt Brits leeftijdsgebonden tabaksverbod / Film over Dalli-gate in Belgische bioscopen.
Door de webredactie
In 2015 spraken de leden van de Verenigde Naties af dat ze met de Sustainable Development Goals de gezondheid van de wereldbevolking voor 2030 zouden verbeteren. Met nog zes jaar te gaan, lijken die doelen niet gehaald te worden, maar het tij kan nog keren door bijvoorbeeld tabak harder aan te pakken. Tabaksgebruik is een grote veroorzaker van ziekten en dood (wereldwijd sterven er ieder jaar 8 miljoen mensen aan de gevolgen van tabaksgebruik). Een groot probleem om de doelen te behalen is financiering en daar valt juist door accijnsverhogingen verandering in aan te brengen, stelt tabakswaakhond STOP. Accijnsverhogingen kunnen op drie manieren bijdragen aan een betere wereld:
- • Met accijnzen kunnen overheden zowel de schatkist spekken als minder uitgeven. Accijnsverhogingen op tabak verhogen direct de inkomsten voor de schatkist. Maar ook indirect groeien de inkomsten, doordat meer mensen zullen stoppen of minderen. Dat leidt tot gezondere en productievere werkkrachten, die voor meer inkomstenbelasting zorgen. Tegelijkertijd dalen de kosten van de gezondheidszorg.
- • Accijnzen gaan armoede en ongelijkheid tegen. Doordat tabak duurder wordt, zullen mensen die minder te besteden hebben, de tabak laten staan en dat geld aan andere zaken uitgeven, zoals eten.
- • Extra inkomsten uit tabaksaccijnzen kunnen worden aangewend om de duurzame ontwikkelingsdoelen te financieren, waaronder rookstopbehandelingen en gezondheidsprogramma’s.
Deze effecten van accijnsverhogingen staan of vallen met een effectieve implementatie van de heffing. Accijnsverhogingen moeten elk jaar plaatsvinden en de accijnsstructuur moet weinig ruimte laten aan de tabaksproducenten om via prijsdifferentiatie de heffingen te ondermijnen.
Lees meer bij Expose Tobacco
28 metalen in tweede- en derdehands rook
In tweede- en derdehands-rook vonden onderzoekers in Berkeley (Californië) sporen van 28 metalen, waaronder giftige stoffen als cadmium, arsenicum, chroom, beryllium en mangaan. Het is voor het eerst dat definitief wordt aangetoond dat tabaksrook de bron is van deze stoffen in omgevingen waar is gerookt. Tweedehands rook is de rook die van brandende sigaretten komt en de rook die rokers uitblazen. Met derdehands rook worden de stoffen aangeduid die neerslaan op meubels en in stof. Voor het onderzoek werden sigaretten gebrand in een testruimte. De rook en neergeslagen residuen werden geanalyseerd. Met de uitkomsten werden modellen gevoed waarmee concentraties schadelijke stoffen kunnen worden voorspeld in ruimtes waar gerookt wordt. In bijna alle scenario’s overschreden de concentraties cadmium, arsenicum en chroom de normen van Californische kankerrisico-richtlijnen.
Lees meer bij Berkeley Lab
ASH: ‘Gebruik kinderrechten in strijd tegen tabaksindustrie’
“Elke dag schenden tabaksfabrikanten het recht van kinderen op gezondheid, het recht op een gezond milieu en het recht om vrij te zijn van rassendiscriminatie. Regeringen hebben de plicht om deze fundamentele mensenrechten te beschermen, en wij zullen er samen met onze partners voor zorgen dat alle kinderrechten worden gerespecteerd.” Dat zegt Laurent Huber, Executive Director van Action on Smoking and Health (ASH) naar aanleiding van het rapport ‘Protecting Children from the Tobacco Industry’, dat ASH samen met Unfairtobacco publiceerde in aanloop naar Wereld Niet Roken Dag op 31 mei. Het rapport belicht de vele manieren waarop de tabaksindustrie de rechten van kinderen schendt en hoe gezondheidsvoorvechters de kinderrechten kunnen gebruiken om de tabaksindustrie te bestrijden.
Lees meer in het persbericht van ASH
Noord-Ierland volgt Brits leeftijdsgebonden tabaksverbod
Als het aan de Noord-Ierse overheid ligt, dan voert het ook het Britse leeftijdsgebonden tabaksverbod in. Met dat verbod mag er geen tabak meer worden verkocht aan iedereen die na 1 januari 2009 is geboren. Daarmee zal er vanzelf een rookvrije generatie ontstaan (daar is sprake van als minder dan 5 procent van de bevolking nog rookt), wat een enorme winst voor de volksgezondheid zal opleveren. De Noord-Ierse minister van Volksgezondheid, Robin Swann, ontkrachtte de bewering dat zijn voorstel betuttelend zou zijn en een inbreuk is op de vrije keuze van het individu. “Helaas heeft roken weinig van doen met een persoonlijke keuze. Het is het gevolg van een verslaving die gewoonlijk op jonge leeftijd begint en waar moeilijk van af te komen is.” Nieuw onderzoek in Schotland heeft ondertussen uitgewezen dat eenzelfde leeftijdsgebonden tabaksverbod ervoor zal zorgen dat er in 2040 dagelijks bijna een miljoen minder sigaretten gerookt zullen worden.
Lees meer bij de BBC
Film over Dalli-gate in Belgische bioscopen
Sinds 8 mei is Une affaire de principe in de Belgische bioscopen te zien. De film gaat over de lobby van de tabaksindustrie die wilde voorkomen dat er strengere Europese regelgeving voor tabaksproducten zou komen. De film is gebaseerd op waargebeurde feiten en speelt zich af in 2012 en 2013 toen de Tabaksproductenrichtlijn (TPD) werd herzien. Die lobbycampagne leidde tot de val van de Maltese Eurocommissaris John Dalli. Of en wanneer de film in Nederland te zien is, is niet duidelijk. Een nieuwe herziening van de TPD is voorzien voor 2025.
Lees meer bij Apache en bekijk de trailer op YouTube