UPDATE 22-04-2016

Volgens onderzoek van de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) heeft een kwart van de cafés en discotheken inmiddels een aparte rookruimte. In 2009, een jaar na de invoering van het rookverbod in de horeca, was dat nog 10 procent. Staatssecretaris Martin van Rijn zegt zich zorgen te maken over die groei. Maar is dat niet hypocriet?
Door de webredactie

Vanaf de invoering van het rookverbod was duidelijk dat de rookruimte dé 'creatieve oplossing' zou gaan worden, vooral voor – grootschalige – discotheekcomplexen en nachtcafés, maar ook voor Holland Casino, dat tegenwoordig investeert in ruimtes waar maar liefst 100 spelers passen inclusief de speelautomaten.

Precies een jaar geleden stelden de Kamerleden Carla Dik-Faber (ChristenUnie), Marith Rebel (PvdA) en Kees van der Staaij (SGP) in Kamervragen of de Staatssecretaris maatregelen wilde nemen tegen dit beleid van Holland Casino. Dat bedrijf is nota bene een staatsbedrijf, of althans voor 100 procent eigendom van de staat. Maar de staatssecretaris liet weten dat de 'rookruimtes zijn uitgezonderd van het rookverbod en de manier waarop Holland Casino haar rookruimten heeft ingericht is niet strijdig met de regels daaromtrent.'

Veel uitzonderingen

Zoals bij de hele wetgeving rond roken zit bij de regelgeving van de rookruimtes the devil in the detail. De wetgever heeft nooit de bedoeling gehad dat de rookruimtes rookcafés zouden worden. Consumpties schenken is bijvoorbeeld verboden en personeel mag zich niet in de ruimte ophouden. Maar feitelijk heeft dezelfde wetgever daar wél alle mogelijke uitzonderingen op bedacht. Behalve speelautomaten is ook een biljart toegestaan, tv (voetbalwedstrijden!) en natuurlijk muziek.

En hoezo geen consumpties? De klanten mogen zélf consumpties meenemen naar de rookruimte, en 'U mag bijvoorbeeld een vaatje van bijv. 5 liter vrijgeven en iemand glazen meegeven om het bier onder zijn vrienden te verdelen.' (De Rookvrije horeca, veel gestelde vragen – Koninklijke Horeca Nederland). Om het verbod te omzeilen dat er geen personeel in de rookruimtes mag komen, om bijvoorbeeld lege glazen op te halen, gaat er in Holland Casino een speciaal alarm af ten teken dat sigaretten moeten worden gedoofd.

Rokende jongeren

Het is zelfs geen probleem om jongeren die geen achttien jaar zijn te laten roken. De NVWA laat op de vraag of de horecaondernemer strafbaar is weten: 'De Tabakswet stelt het gebruik van tabaksproducten door minderjarigen niet strafbaar. Zij mogen in uw rookruimte tabak roken. Daarvoor wordt u niet aansprakelijk gesteld.'

Niemand minder dan Ab Klink, destijds minister van Volksgezondheid, nam in 2008 de rookruimte van perscentrum Nieuwspoort in gebruik. 'Het is een prachtig symbool van het tegemoet komen aan de wensen van niet-rokers, terwijl tegelijkertijd degene die de verleiding niet kan weerstaan hier zijn peuk kan opsteken', sprak hij bij die gelegenheid.

Klink, de initiator van het verbod op roken in de horeca, was ervan overtuigd dat de rookruimte een 'museumstuk' zou worden. Een ernstige vergissing. Één keer raden wie de rookruimte in Nieuwspoort aanbood. Inderdaad, de brancheorganisaties voor sigaretten en kerftabak.

UPDATE 22-04-2016: Carla Dik-Faber van de Christenunie wil dat er vanaf volgend jaar geen nieuwe rookruimtes meer bijkomen in de horeca. Lees meer in Trouw.