Uit een inventarisatie van de EU Observer blijkt dat de gezamenlijke tabakslobby in 2014 zo'n 3,3 miljoen euro heeft uitgegeven in de Europese Unie. En dit is nog slechts gebaseerd op bedragen die de tabaksindustrie zelf heeft doorgegeven. TabakNee ontdekt dat de inventarisatie niet volledig is: het gaat om een nog hoger bedrag.
Door de webredactie

De tabaksindustrie is vaak in Brussel. Philip Morris heeft er volgens het Transparency Register van de Europese Commissie bijvoorbeeld zes lobbyisten rondlopen. En zij is niet de enige: Japan Tobacco International, Imperial Tobacco, British American Tobacco en hun overkoepelende belangenverenigingen sturen allemaal lobbyisten naar het Brusselse om wetgeving te beïnvloeden.

Uit een inventarisatie van de EU Observer blijkt dat er in 2014 voor zo'n 2,8 miljoen euro is gedeclareerd aan het lobbyen voor tabak. De Europese nieuwssite telde de bedragen op die de fabrikanten zelf doorgeven in het Transparency Register van de Europese Commissie. Bedrijven of belangenorganisaties hoeven zich niet verplicht in te schrijven, maar sinds vorig jaar geldt wel dat een vertegenwoordiger zonder inschrijving officieel geen ontmoeting kan hebben met een Eurocommissaris of een van hun medewerkers.

Philip Morris, Japan Tobacco, Imperial Tobacco en Swedish Match hebben gezamenlijk 2,8 miljoen uitgegeven, volgens de EU Observer. Eerstgenoemde, de grootste speler op de markt met onder meer Marlboro, nam meer dan de helft van dat bedrag voor haar rekening: 1,5 miljoen euro. Maar het werkelijke bedrag dat aan tabakslobby wordt uitgegeven, ligt hoger. Want belangenorganisatie European Smoking Tobacco Association (ESTA) gaf bijvoorbeeld ook 0,5 miljoen euro uit aan lobby. Daarmee komt het totaal al op 3,3 miljoen euro in 2014.

Negen of 161 lobbyisten?

De EU Observer merkt op dat de bedragen over 2014 lager zijn dan in 2013. Philip Morris spendeerde toen naar eigen zeggen 5,2 miljoen euro aan haar lobby. In 2012 en 2013 werkte de Europese Unie dan ook aan een nieuwe richtlijn voor antirookmaatregelen. Begin 2014 is die richtlijn afgerond en goedgekeurd, waarna de lobby mogelijk is afgenomen.

Maar hoe eerlijk zijn de opgaves van de fabrikanten? Uit de uitgelekte Philip Morris Files bleek bijvoorbeeld dat er 161 lobbyisten met de Brusselse regelgeving bezig waren, in plaats van de negen lobbyisten die Philip Morris toen in haar opgave in het Transparency Register vermeldde.

De EU Observer heeft in haar inventarisatie overigens een aantal organisaties overgeslagen. De European Cigar Manufacturers Association heeft volgens haar eigen opgave in het Transparency Register in 2014 bijvoorbeeld ook tussen de 100.000 tot 199.999 euro gedeclareerd voor lobbyactiviteiten.

Ook de Confederation of European Community Cigarette Manufacturers (de Europese koepel van tabaksfabrikanten) ontbreekt, mogelijk doordat zij nog geen bedragen over 2014 hebben doorgegeven. Maar in 2013 declareerden ze nog voor 700.000 tot 800.000 euro aan lobbyen.

Overstappen naar de concurrent?

Een andere grote speler die niet in de inventarisatie is meegenomen is British American Tobacco, mogelijk ook doordat zij nog geen informatie over haar lobbyactiviteiten in 2014 heeft doorgegeven aan het Transparency Register. Opvallend is dat British American Tobacco in 2013 slechts een bedrag onder de 9.999 euro vermeldde en daarmee, in vergelijking met haar concurrenten, zeer weinig aan de Europese tabakslobby lijkt te hebben uitgegeven. Vreemd, zij heeft voor dat bedrag wel zeven fulltime lobbyisten rondlopen in Brussel. En dat terwijl Philip Morris er met zes al anderhalf miljoen euro aan kwijt is. Als British American Tobacco de waarheid spreekt over de hoogte van de lobbydeclaraties, zouden de lobbyisten er goed aan doen naar de Marlboro-concurrent over te stappen: dat lijkt een gegarandeerde salarisverhoging.