Philip Morris International (PMI) heeft 27 juni bij een Engelse rechtbank een zaak aangespannen die, wat de Marlborofabrikant betreft, door wordt verwezen naar het Europese Hof in Luxemburg. PMI vindt dat de Europese Tabaksproductenrichtlijn moet worden herzien.
Door de webredactie

De richtlijn bevat nieuwe anti-rookmaatregelen die moeten voorkomen dat jongeren met roken beginnen, zoals grotere waarschuwingen op de verpakkingen en een verbod op lekkere smaakjes. PMI's Senior Vice President Marc Firestone zegt in een persbericht: "We geloven dat de Europese Tabaksproductenrichtlijn de balans verstoort die door Europese verdragen is gevormd tussen de Unie en de lidstaten."

PMI's klachten over de richtlijn lijken vooral een economische achtergrond te hebben. Volgens de Europese richtlijn moet de menthol-smaak van sigaretten voor 2020 van de markt gehaald worden en mag het daarna niet meer worden verkocht. "Door het voor volwassen rokers illegaal te maken om in de EU een product te kopen waar ze de voorkeur aan geven, verstoort de richtlijn de interne markt en veroorzaakt prikkels voor illegale handel," staat in het PMI-persbericht.

Misleidende claims

Een andere klacht: 'De richtlijn lijkt waarheidsgetrouwe en niet misleidende claims op de verpakkingen van tabaksproducten te verbieden. PMI probeert een herziening te krijgen of dit verbod de fundamentele rechten van consumenten respecteert om informatie te krijgen over de producten die ze kiezen."

De EU Observer, een onafhankelijke website met nieuws over de Unie, zocht uit wat Philip Morris hiermee bedoelt. In het persbericht klinkt dit nogal vaag. "De herziening van de richtlijn zegt dat sigarettenverpakking labels moeten krijgen waarop 'roken is dodelijk – stop nu' en 'tabaksrook bevat meer dan 70 stoffen, waarvan bekend is dat ze kanker kunnen veroorzaken," schrijft de Observer. De nieuwe labels moeten de huidige opdruk vervangen met teer-, nicotine- en koolstofmonoxide-gehaltes.

Derde klacht

Ten slotte heeft PMI een derde klacht: "De richtlijn delegeert een aantal bevoegdheden aan de Commissie om regels en essentiële aspecten van de richtlijn te bepalen. PMI wil herzien of deze bevoegdheden in overeenstemming zijn met EU verdragen."

Het gaat hier over het zogenaamde subsidiariteitsbeginsel, dat zegt dat besluiten zo dicht mogelijk bij de burger genomen moeten worden. Dus een zo laag mogelijke overheid moet op een onderwerp beslissen. In de lobbybrieven rond de Europese Richtlijn zette de tabaksindustrie ook in op dit beginsel.

Op 17 januari 2013 stuurde Willem Jan Roelofs namens de Stichting Sigaretten Industrie bijvoorbeeld een brief naar het ministerie van Volksgezondheid waarin hij voor dit beginsel pleitte. Vrij Nederland schreef daarover: "Als het lukt de verantwoordelijkheid voor het tabaksontmoedigingsbeleid bij de nationale overheden te laten leggen, nemen hun lobbymogelijkheden flink toe. Zij kunnen dan niet meer alleen in Brussel hun invloed proberen te laten gelden, maar in alle lidstaten afzonderlijk."

Geen verrassing

Dat PMI nu met een rechtszaak komt is geen verrassing. Al in de aanloop naar de richtlijn, lekte uit dat advocatenkantoor Bird & Bird uit Den Haag voor de tabaksfabrikant uitzocht met welke argumenten ze een zaak zou kunnen aanspannen als plain packaging er zou komen, een van de opties destijds om pakjes er identiek en zonder merkuitingen uit te laten zien. Hieruit blijkt dat de tabaksfabrikant al vroeg aan het onderzoeken was waar er eventueel rechtszaken te voeren zouden zijn.

PMI verwacht, volgens haar persbericht, dat de zaak zo'n twee tot drie jaar zal duren.