De NSO, brancheorganisatie voor de tabaksdetailhandel, zegt op te komen voor de kleine tabakswinkelier. Maar is dat wel zo? In een serie van negen artikelen wordt de belangenverstrengeling met industrie en supermarkt onthuld. De tabaksindustrie wil maar één ding: zoveel mogelijk verkooppunten. Deel drie: over hoe de supermarkten nog steeds infiltreren in de vereniging van de kleine tabakswinkeliers.

Door Stella Braam

Den Haag, De Troelstrazaal in de Tweede Kamer, 29 mei 2013. Janwillem Burgering is uitgenodigd als "directeur van de NSO, Brancheorganisatie voor de Tabaksdetailhandel" voor een rondetafelgesprek over het thema "Handhaving Tabaksleeftijd". Gehuld in een smetteloos pak zit hij aan tafel met het Centraal Bureau Levensmiddelenhandel (CBL), vertegenwoordigd door Henrieke Crielaard. Zij is manager voeding en gezondheid bij de koepelorganisatie van de supermarkten.

In het vorige deel bleek dat de belangenbehartiger van de tabaksspeciaalzaak jarenlang de kant koos van de belangrijkste concurrent van hun achterban: de supermarkten. Zou dat nu veranderd zijn?

In de Troelstrazaal komt het voorstel ter sprake om het aantal tabaksverkooppunten te beperken tot de kleine tabakswinkeliers. Dat is de wens van gezondheidsorganisaties en van diverse politieke partijen. Manager voeding en gezondheid Henrieke Crielaard van het CBL (de supermarkten) protesteert: "Wij willen de tabak niet kwijt. Je benadeelt daarmee de roker die dan moeilijker zijn rookwaren kan halen."

Natuurlijk wil de supermarkt de tabak niet kwijt, want deze ziet tabak "als een 'traffic product' dat ook met een kleine marge of zelfs met het ontbreken ervan interessant is", aldus een onderzoeksrapport van de NSO. Oftewel, een nicotineverslaafde komt naar de supermarkt om er nieuwe sigaretten te kopen en slaat direct wat boodschappen in. Tabak is niet alleen een handig lokmiddel om klanten binnen te krijgen, maar ook één van de meest rendabele producten per vierkante meter in de supermarkt, zie dit artikel op deze site.

Dan is het de beurt aan "NSO-directeur" Burgering (tussen aanhalingstekens want uit deel 1 bleek al dat Burgering de directeur van de NSO helemaal niet is). Dit moet een buitenkans voor hem zijn, want zijn achterban ploetert om niet failliet te gaan. Supermarken en zelfs tankstations verkopen meer sigaretten dan de tabaksspeciaalzaken en tabaks- en gemakswinkels. Hoe eerder de supermarkten stoppen met de tabak, hoe beter dit voor zijn achterban is.

Maar wat doet hun voorman? Hij verraadt zijn achterban, want hij zegt: "Wij sluiten ons aan bij mevrouw Crielaard."

Platform Verkooppunten Tabak

De NSO laat geen kans onbenut om de supermarktbranche te bevoordelen ten koste van de kleine tabakswinkelier. Samen met dezelfde Henrieke Crielaard van de supermarkten zit de heer Burgering van de NSO namelijk ook in het Platform Verkooppunten Tabak, waarin supermarkten, tankstations en de NSO samen voor hun tabaksbelangen opkomen. Voor de communicatie en lobby is Dröge & Van Drimmelen ingehuurd. Dit is het lobbybureau van Frans van Drimmelen die actief is in D66.

Al eerder verscheen een artikel op deze website waarin werd onthuld dat dit platform vooral voor de belangen van de supermarkten en de industrie opkomt. En niet voor die van de kleine tabakswinkelier - met klaarblijkelijke instemming van de NSO die het belangrijkste lid van het platform heet te zijn. Het bewijs werd geleverd vlak voordat het debat begon over de Tabakswet in het najaar van 2013. Toen stuurde D66-man Frans van Drimmelen namens dit platform een brief aan Tweede Kamerleden. Daarin pleitte hij ervoor om het aantal verkooppunten van tabak vooral niet te beperken. Alweer een signaal dat de NSO samen met de supermarkten optrekt om het tabaksaandeel van de supermarkt te laten groeien.

Hoe denkt de eigen achterban over de opstelling van hun belangenorganisatie? Lees deel 4 dat binnenkort verschijnt.

De NSO wil niet meewerken aan deze serie en levert dus geen commentaar.

Klik hier om deel 1 te lezen en hier voor deel 2. Latere delen lezen? Deel 4. Deel 5. Deel 6. Deel 7. Deel 8. Deel 9. Deel 10. Deel 11.

Op de hoogte blijven van nieuwe afleveringen van deze serie en ander nieuws? Meldt u dan aan voor de nieuwsbrief. Dat kan in de rechterkolom van deze pagina of via de homepage.