De Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit heeft afgelopen maand bijna 66.000 illegale vapes en e-liquids uit de handel gehaald. De verkopers zijn beboet en moeten de vernietiging van de vapes ook bekostigen. In Almere werd een winkel op last van de burgemeester gesloten.

Door de webredactie

In januari van dit jaar heeft de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) bijna 66.000 illegale vapes en e-liquids uit de handel gehaald, zo meldt de website van de dienst. De vapes met smaakjes werden door inspecteurs aangetroffen op zeven locaties in Amsterdam, Rotterdam, Almere en Eindhoven. Sinds januari 2024 geldt in Nederland een verbod op vapes en navullingen met een andere smaak dan die van tabak. Verkopers die dit overtreden krijgen een flinke boete, die bij herhaling kan oplopen tot 22.500 euro. Sinds 1 januari 2025 mag de NVWA de verboden vapes en e-liquids ook in beslag nemen om ze te vernietigen. De overtreders moeten naast een boete ook de kosten van vernietiging betalen. Bovendien zorgt de inbeslagname van de voorraad voor een flinke financiële aderlating.

Sommige verkopers zijn hardleers

Bij een aantal winkels ging het om zo’n 1.500 producten, maar soms om veel meer. In een van de winkels die werd onderzocht, in Almere, vonden de inspecteurs ruim 28.000 vapes en flesjes e-liquid met allerlei zoete smaakjes. Ze stuitten ook op 10 kilo henneptoppen, die door de politie in beslag zijn genomen. De burgemeester van Almere heeft de winkel direct tijdelijk laten sluiten, maar de verkoper liet zich niet van de wijs brengen. Hij besloot illegale vapes te blijven leveren door klanten online te laten bestellen en de aankopen te bezorgen op afgesproken locaties. De kelderbox van waaruit deze handel plaatsvond is met hulp van de politie opgespoord, zodat de NVWA-inspecteurs nog eens bijna 5.400 verboden vapes in beslag konden nemen.

Handhaving blijft een issue

Uit cijfers die vorig jaar zijn gepubliceerd is al gebleken dat de handhaving van wetgeving zoals het smaakjesverbod in de praktijk een issue blijft. De NVWA ontdekte dat ongeveer 1 op de 5 winkeliers zich vorig jaar niet aan het smaakjesverbod hield. Met het handhaven van de leeftijdsgrens van 18 jaar was het nog slechter gesteld, met bijna de helft van de verkopers die zich daar niets van aantrok.

Om de naleving van het smaakjesverbod in kaart te brengen is de NVWA destijds eerst bij importeurs, distributeurs en producenten gaan controleren en trof daar bij vijf inspecties al meer dan 3,5 miljoen e-sigaretten met smaakjes aan, die ze van de markt wisten te houden. Deze importeurs kregen een flinke boete en moesten met een last onder dwangsom zo’n 1,2 miljoen vapes terughalen bij detaillisten.

Inbeslagname moet het verschil maken

Van alle aankooppogingen in winkels die de NVWA liet doen door minderjarige mystery shoppers, bleken de jongeren in 38 procent van de gevallen ook gewoon een e-sigaret met smaakje te kunnen kopen. Het zal ongetwijfeld een verschil maken dat de NVWA dankzij een aanpassing van de regels de aangetroffen verboden vapes nu ook in beslag kan nemen en vernietigen.

“Dat is belangrijk”, zegt een NVWA-inspecteur in een video die de inbeslagnames in beeld brengt. “We zien dat veel winkels toch de illegale vapes verkopen, ook aan jongeren, en door de vapes mee te nemen halen we ze definitief uit de handel en kunnen jongeren die niet meer kopen. Vapes zijn schadelijk voor de gezondheid, verslavend en vanwege de smaakjes aantrekkelijk voor jongeren. Door ze uit de handel te halen dragen we bij aan een rookvrije generatie.”