Een prestigieuze kankerconferentie die eind september in Brussel zou worden gehouden, is op het laatste moment geannuleerd nadat bekend werd dat organisator Economist Impact nauwe banden onderhoudt met de tabaksindustrie.

Door de webredactie

De 10th Annual world cancer series wordt op de website van Economist Impact aangeprezen als ‘Shaping the cancer-control agenda’ (agendabepalend voor de kankerbestrijding) en zou meer dan 300 congresgangers ontvangen en ruim 80 sprekers. Maar een van de belangrijkste ondersteunende organisaties, de Union for International Cancer Control (UICC), trok zich onmiddellijk terug toen bleek dat Economist Impact, een commerciële tak van het prestigieuze tijdschrift The Economist, nauwe commerciële banden onderhoudt met twee van ’s werelds grootste tabaksproducenten, Philip Morris International (PMI) en Japan Tobacco International (JTI). UICC verklaarde dat het terugtrekken geheel in lijn is met haar al jarenlang bestaande beleid om zich op geen enkele wijze in te laten met de tabaksindustrie.

Werkelijke impact

In het kielzog van UICC trok ook een groot aantal sprekers en bezoekers zich terug. Mark Fawler, professor digitale gezondheid aan Queen’s University Belfast en voorzitter van de International Cancer Benchmarking Partnership reageerde in The Guardian geschokt: “Wat is dat voor een wereld waarin een organisatie denkt dat ze een toonaangevend kankercongres kan organiseren met experts van over de hele wereld en tegelijkertijd geld kan aannemen van een bedrijf dat een product maakt dat de oorzaak is van wereldwijd miljoenen doden door kanker? Stuitend is het.”

Ook Wendy Yared, directeur van de Association of European Cancer Leagues (ECL), liet zich in soortgelijke termen uit toen ze zich terugtrok uit de conferentie: “Ik hoop oprecht dat uw collega’s bij Economist Impact zich de werkelijke Impact realiseren van het samenwerken met een industrie die zonder scrupules een product maakt en promoot dat wereldwijd verantwoordelijk is voor 25 procent van alle sterfgevallen door kanker.”

Congres afgelast

In Nederland trok Peter Kapitein van de kankerpatiëntensteunorganisatie Inspire2Live zich direct terug toen hij van de tabakssponsoring hoorde. “Inspire2Live zal nooit samenwerken met organisaties die conflicterende relaties met de tabaksindustrie hebben”, schreef hij aan de organisatie van het kankercongres.

Ian Hemming, managing director van Economist Impact events, kon na de almaar luider aanzwellende kritiek uiteindelijk niet anders dan een e-mail uitsturen naar de deelnemers om de conferentie te annuleren. Ter verdediging schreef hij in die mail over “het beleid van Economist Impact om geen financiële steun aan te nemen van tabaksproducenten wanneer het gaat om gezondheid-gerelateerde evenementen.”

Breed podium voor tabaksmarketing

Dat suggereert een firewall rond de gezondheids-evenementen, maar neemt niet weg dat Economist Impact, volgens een apart artikel in The Guardian, niet alleen jaarlijks miljoenen dollars van de tabaksproducenten ontvangt, maar ze ook een podium biedt voor zogenaamde ‘sponsored content’, artikelen die worden betaald (en soms ook geschreven) door een sponsor en waarin de belangen van die sponsor worden weergegeven.

PMI kreeg de mogelijkheid om een aparte sectie van de Economist Impact-website te vullen met tientallen ronkende verhalen over verandering brengen, transformatie, disruptie en illegale handel. JTI kreeg een aparte sectie die helemaal gaat over illegale handel, wat een vast argument van de tabaksindustrie is om accijnsverhogingen op tabak tegen te gaan.

En ook al staat Economist Impact los van het tijdschrift The Economist, de marketingverhalen van de tabaksbedrijven worden op deze manier toch althans in de perceptie bekrachtigd door het journalistieke platform.

Geen nieuw werk van tabaksindustrie

Het moederbedrijf van Economist Impact, The Economist Group (TEG), haastte zich vorige week te verklaren dat het geen ‘nieuw werk’ van tabaksproducenten zou aannemen, meldde The Guardian. In een reactie liet UICC vandaag weten daarom de contacten met Economist Impact weer aan te halen. Dit kan betekenen dat andere conferenties waarover ook twijfel was gerezen, zoals Future of Health Europe en de AI in Health summit, beide gepland voor november in Londen, wel zullen doorgaan. De gesponsorde content van de tabaksbedrijven staat ondertussen nog steeds op de website van Economist Impact.

Boegbeeld van integere journalistiek

Ten slotte is er ook nog de vraag wat de banden met de tabaksindustrie gaan betekenen voor dat andere onderdeel van TEG, het gerenommeerde weekblad The Economist, dat al sinds de oprichting in 1843 geldt als een boegbeeld van integriteit en onafhankelijke journalistiek. Bij TEG voelen ze in ieder geval nattigheid, aangezien een woordvoerder zich vorige week geroepen voelde te verklaren dat het weekblad The Economist geheel onafhankelijk is van Economist Impact: “Noch de klanten van Economist Impact, noch de raad van bestuur van TEG hebben enige invloed op redactionele beslissingen of onderwerpkeuze.”