British American Tobacco (BAT) omzeilt het Europese smaakverbod op verhitte-tabaksproducten, dat volgende week ingaat, met heatsticks gemaakt van met nicotine geïmpregneerde rooibosthee. Over de gezondheidseffecten van het roken van thee is niets bekend. Het nieuwe product is duidelijk gericht op jongeren. 

Door de webredactie

De tabaksindustrie heeft weer een nieuwe manier gevonden om blijvend nicotineproducten met aantrekkelijke zoete smaken in de Europese Unie te verkopen. Eerder kondigde Philip Morris International (PMI) al heatsticks zonder tabak aan, nu blijkt British American Tobacco (BAT) heatsticks van met nicotine geïmpregneerde rooibosthee te introduceren in negen Europese markten, waaronder Griekenland, Italië en Duitsland, zo meldt Reuters. Met dit tabaksvrije alternatief kan de tabaksfabrikant Europese accijnswetgeving en het binnenkort ingaande smaakverbod op heatsticks ontwijken.

Vanaf 23 oktober is de verkoop van karakteriserende smaken verboden voor verhitte-tabaksproducten, waaronder menthol- en snoepsmaken, die vooral jongeren aanspreken. Om dit verbod te omzeilen, experimenteren grote tabaksbedrijven met tabaksvrije heatsticks. Deze kunnen nog steeds gerookt worden met apparaten zoals de IQOS van PMI en de Glo van BAT en zijn nog even verslavend.

Jacek Olczak, CEO van PMI, heeft al aan aandeelhouders laten weten dat deze nieuwe, tabaksvrije heatsticks ontwikkeld zijn om wettelijke tabakscontrole te omzeilen. Terwijl PMI nog niet heeft onthuld waaruit hun nieuwe heatsticks zijn samengesteld, adverteert BAT al met zijn rooibos-heatsticks. Waarom precies rooibos ligt voor de hand: dat klinkt een stuk gezonder dan tabak.

Mate van schadelijkheid niet vast te stellen

Over de schadelijkheid van het roken van rooibos weten we echter nog niets. Zo heeft ook BAT zelf nog geen eigen onderzoek gepubliceerd naar de veiligheid van het product. Maar alles wat je verbrandt of verdampt en inhaleert in de longen zal waarschijnlijk enig gezondheidseffect hebben, zegt Erikas Simonavicius, onderzoeker bij King's College London, tegen Reuters. Over het nicotinegehalte van het nieuwe product zegt BAT nog niets, maar rokers die het product al geprobeerd hebben, zeggen op social media dat “een inhalering sterk aanvoelt”.

Tabaksheatsticks zijn al enige jaren een antwoord van de tabaksindustrie op de dalende vraag naar traditionele sigaretten vanwege een groeiend gezondheidsbewustzijn en hoge accijnzen. Door de tabak te verwarmen in plaats van te verbranden zouden producten zoals de Glo giftige chemicaliën vermijden die vrijkomen bij verbranding. Maar het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) constateerde in 2018 al dat ook verhitte tabak schadelijke stoffen bevat.

Aanbiedingen en influencers brengen ‘theesticks’ aan de man

Via de Duitse webwinkel van BAT krijg je twee gratis rooibos-sigarettenpakjes bij een bestelling van de Glo. Ze zijn verkrijgbaar in smaken als tropisch fruit, blauwe bessen en munt. Jongeren die gewend zijn geraakt aan de smaak van zoete tabaksheatsticks kunnen in Duitsland dus gratis overstappen op het nieuwe zoete alternatief. Op TikTok vind je video’s die al duizenden keren bekeken zijn waarin mensen de nieuwe rooibos-pakjes promoten. In de comments en op andere sociale media, zoals X en Reddit, bespreken mensen het product. De rook van de ‘theestick’ blijkt geurloos te zijn, volgens de rokers op social media. Zo zijn ze in combinatie met de zoete smaken extra aantrekkelijk voor jongeren die hun rookgedrag voor ouders en leerkrachten geheim willen houden.

BAT biedt zijn tabaksvrije heatsticks in Duitsland voor dezelfde prijs aan als zijn tabakssticks. Dit prijsbeleid is opmerkelijk, aangezien het nieuwe product niet onderhevig is aan EU-tabaksaccijnzen, wat BAT in staat stelt om hogere winstmarges te behalen.

Nederland reguleert nicotineproducten zonder tabak

De Europese herziening van tabaksrichtlijnen laat nog op zich wachten. Op nationaal niveau zijn de autoriteiten in Duitsland al in een juridisch geschil verwikkeld met kleinere aanbieders van vergelijkbare ‘theesticks’ over de vraag of hun producten onder de bestaande tabaksaccijnsregels vallen, schrijft Reuters.

Nederland heeft ondertussen wetgeving voorgesteld om alle nicotineproducten zonder tabak onder de Tabakswet te brengen, inclusief een reclameverbod. Hiermee wil de overheid de verkoop van deze alternatieve rookwaren aan jongeren reguleren en de gevaren van nicotine benadrukken. De theesticks zullen dus in Nederland aan alle regels van de Tabakswet moeten voldoen zodra de wet van kracht wordt.