Nederland loopt in Europa voorop met tabaksontmoediging, stelt de WHO. In een nieuw rapport over de stand van tabaksontmoediging blijkt Nederland het enige land in Europa dat alle MPOWER-maatregelen invoerde en een van de vier in de wereld die dat gedaan hebben.

Door de webredactie

Nederland is het vierde land in de wereld, na Turkije, Brazilië en Mauritius, dat alle zes door de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) aanbevolen MPOWER-maatregelen voor een effectief antirookbeleid op het hoogste niveau heeft ingevoerd. Nederland is daarmee het eerste land in Europa en heeft een voortrekkersrol, aldus de WHO in een nieuw rapport over de stand van de tabaksontmoediging in de wereld.

In een statement feliciteerde Tedros Adhanom Ghebreyesus, de directeur-generaal van de WHO, Nederland met deze mijlpaal en stelt dat andere landen Nederland zouden moeten volgen. Wereldwijd sterven er jaarlijks 8,7 miljoen mensen aan de gevolgen van tabaksgebruik. In Europa zijn dat er zo’n 700.000. Door de door de WHO opgestelde MPOWER-antirookmaatregelen te implementeren, kan dat aantal teruggedrongen worden.

Zes maatregelen voor tabaksontmoediging

MPOWER is een Engelstalige afkorting en staat voor:

Monitoring, reguliere monitoring van het tabaksbeleid;

Protecting people from tobacco smoke, rookverboden om mensen te beschermen tegen meeroken;

Offering help to quit, rookstophulp (in Nederland wordt rookstophulp door een erkende coach vergoed door de zorgverzekeraars zonder eigen risico in rekening te brengen);

Warning about the dangers of tobacco, informatiecampagnes (in Nederland is het meest recent de PUUR-campagne gevoerd, om mensen aan te zetten met roken te stoppen. Daarvan is evenwel in maart vastgesteld dat die er niet in is geslaagd meer stoppogingen onder 25-64-jarigen te bewerkstelligen);

Enforcing bans on advertising, promotion and sponsorship, reclameverbod voor tabaksproducten (in Nederland is dat recent uitgebreid met beperkingen voor tabakswinkels);

Raising taxes on tobacco, accijnsverhogingen (in Nederland zijn dit jaar de accijns op een pakje sigaretten met 1 euro verhoogd en volgend jaar gebeurt dat opnieuw. Of accijnsverhogingen daarna worden doorgezet is aan een nieuw kabinet).

Kampioen tabaksontmoediging

“Ik ben verheugd te zien dat Nederland kampioen in tabaksontmoediging is”, zegt Hans Henri P. Kluge, regionaal directeur voor Europa van de WHO in het persbericht over de Nederlandse mijlpaal. “Ik feliciteer ze met hun voortrekkersrol bij het implementeren van het robuuste ontmoedigingsbeleid waarvan we weten dat het effectief is, en ik hoop dat dit andere landen kan inspireren om actie te ondernemen en de gezondheids- en economische voordelen van dit beleid te plukken.”

In hetzelfde persbericht reageert demissionair staatssecretaris Van Ooijen (Volksgezondheid, CU) op het nieuws. Hij zegt dat de felicitaties vooral naar de maatschappij, gezondheidsexperts en de gezondheidszorg moeten gaan en dat er nog altijd een lange weg te gaan is om het aantal rokers in Nederland terug te brengen: “Samen zullen we blijven strijden voor een rookvrije generatie in 2040.”

Ingewikkelde overwinning

Wanda de Kanter, voorzitter van Rookpreventie Jeugd, reageert met gemengde gevoelens op de Nederlandse toppositie. “Nu eens goed nieuws op het gebied van tabaksontmoediging”, zegt zij. “Nederland staat in de EU op 1 als het gaat om implementatie van de MPOWER-maatregelen van de WHO. Dat zegt wel iets over hoe het er in andere landen voor staat. Maar er zijn wel kanttekeningen bij te maken. MPOWER gaat niet over implementatie van artikel 5.3 van het FCTC-verdrag [over bescherming van beleid tegen invloed van de tabaksindustrie, red.] en het tegenhouden van de lobby. Het gaat ook niet over de lange termijn en we moeten vaststellen dat er in de afgelopen jaren geen verdere daling van het aantal kinderen dat rookt is opgetreden. Kortom, we mogen dit vieren, maar ik vind het wel een ingewikkelde overwinning.”