Op donderdag 8 juni behandelt het College van Beroep voor het bedrijfsleven (CBb) het hoger beroep in de zaak waarin Rookpreventie Jeugd eist dat de overheid stappen neemt tegen de sjoemelsigaret. De zitting begint om 10 uur, duurt tot 17 uur en is rechtstreeks via een livestream te volgen. 

Door de webredactie 

In de beroepszaak staat Rookpreventie Jeugd, opgericht door de longartsen Wanda de Kanter en Pauline Dekker, tegenover zes partijen: het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) en de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) alsook vier internationale tabaksproducenten plus hun brancheorganisatie. Het CBb velt uiteindelijk een definitief oordeel in deze zaak.

In deze zaak eist Rookpreventie Jeugd (RPJ) dat de NVWA optreedt tegen sigaretten die de roker meer gif laten inhaleren dan wettelijk is toegestaan. Immers, door gaatjes aan te brengen in de filters van sigaretten weten tabaksfabrikanten de metingen van teer, nicotine en koolmonoxide (TNCO) in de rook met de wettelijk voorgeschreven ISO-meetmethode binnen de normen van respectievelijk 10, 1 en 10 mg te houden. Maar rokers sluiten bij het roken met hun vingers en mond die gaatjes (deels) af en krijgen daardoor veel meer van deze schadelijke stoffen binnen. Bij metingen met afgeplakte gaatjes zijn de overschrijdingen 2 tot 3 keer hoger dan wat wettelijk is toegestaan, zo wees onderzoek van het RIVM in 2018 al uit. Deze resultaten zijn in het kader van deze procedure recent opnieuw door het RIVM bevestigd.

EU Hof van Justitie benadrukt bescherming gezondheid

De NVWA stelde echter niet met een andere dan de wettelijke ISO-methode te kunnen gaan meten, waarna RPJ in 2019 naar de rechter stapte. De rechtbank Rotterdam vroeg aan het Hof van Justitie van de Europese Unie in Luxemburg om uitleg van een aantal door RPJ aan de orde gestelde juridische vragen over de sjoemelsigaret. Deze procedure bij het Hof duurde bijna anderhalf jaar en leidde tot een uitspraak waarin het Hof benadrukte dat metingen van TNCO-emissies niet alleen een harmonisatiedoel binnen de EU dienen, maar ook zijn bedoeld voor de bescherming van de volksgezondheid.

Voor die metingen moet volgens het Hof een meetmethode worden gebruikt waarvan iedereen de inhoud kan kennen en “die de emissieniveaus meet die bij beoogd gebruik van een sigaret vrijkomen”. Op 4 november 2022 oordeelde de rechtbank Rotterdam op basis van het arrest van het Hof dat de nu in de wet voorgeschreven ISO-methode op beide punten niet voldoet. De rechtbank vonniste dus dat de NVWA moet optreden tegen de sjoemelsigaret met gebruikmaking van een andere meetmethode.

Hoger beroep

In een brief aan de Tweede Kamer maakte staatsecretaris Van Ooijen (VWS) op 6 december 2022 bekend dat het ministerie en de NVWA in deze zaak hoger beroep aantekenden bij het CBb in Den Haag. Niet zozeer om de uitspraak van de rechtbank Rotterdam te bestrijden, maar om definitief bevestiging ervan te krijgen van de hoogste rechter in dit proces en zo een stevig fundament te leggen voor handhaving met een meetmethode die het rookgedrag van de roker beter benadert (in praktijk de WHO Intense-methode). Op het laatste moment besloten ook de vier grote tabaksfirma’s Philip Morris International, British American Tobacco, Japan Tobacco International en Imperial Tobacco zich in deze zaak te mengen en samen met branchevereniging VSK beroep aan te tekenen. De tabaksfirma’s laten zich hierbij elk vertegenwoordigen door een eigen advocatenkantoor uit het hoogste echelon, waardoor de zaak veel groter is geworden dan die was en het College van Beroep voor het bedrijfsleven een hele dag voor de zitting heeft uitgetrokken.

Het CBb behandelt deze zaak op donderdag 8 juni in het Paleis van Justitie in Den Haag vanaf 10 uur. De zitting is ook rechtstreeks te volgen via een livestream op rechtspraak.nl. Details over de zaak alsmede processtukken en vonnissen zijn te vinden op rookpreventiejeugd.nl.

Meer achtergrondinformatie staat ook in een Q&A over de zaak.

 

tags:  CBb | WHO Intense | RPJ | Europees Hof | VSK | ISO-methode | sjoemelsigaret | imperial tobacco | gaatjes | tnco | PMI | JTI | BAT | nvwa | rechtszaak | tabaksindustrie | VWS