De prijs van tabaksproducten is in Frankrijk de afgelopen tien jaar met 70 procent gestegen. Per 1 mei is er een nieuwe prijsverhoging van 20 tot 70 eurocent doorgevoerd. Dat zal niet voor het laatst zijn. Premier Borne wil dat de prijs meegroeit met de inflatie.

Door de webredactie

In 2014 kostte een pakje sigaretten in Frankrijk nog 5 euro. Inmiddels is de prijs 70 procent gestegen naar zo’n 11 euro voor een pakje sigaretten (afhankelijk van het merk) en zo’n 15 euro voor een pakje shag. Afgelopen maart werd er al een accijnsverhoging ingevoerd en per 1 mei is er wederom 20 tot 70 eurocent boven op de prijs gekomen.

Deze voortvarende manier van het verhogen van de accijns moet tot doel hebben dat roken steeds minder aantrekkelijk wordt en jonge mensen zich door de hoge prijs laten afschrikken en niet met tabak gaan experimenteren. Accijnsverhogingen zijn volgens de WHO immers de effectiefste manier om roken te ontmoedigen. Met elke 10 procent prijsverhoging daalt het aantal rokers met 4 procent, zo is uit wetenschappelijk onderzoek gebleken.

Fransen zouden zich er niets van aantrekken

Toch zeggen zeven op de tien rokers dat een prijsverhoging van rond de 70 cent, weinig uitmaakt voor hun rookgedrag. Dat zou althans blijken uit een nieuw onderzoek van Povaddo. Het Amerikaanse onderzoeksbureau enquêteerde meer dan 13.000 mensen in verschillende landen, waaronder Frankrijk. In de berichtgeving wordt gesuggereerd dat de verhoogde tabaksprijs ervoor kan zorgen dat Fransen hun heil gaan zoeken op de zwarte markt. Wat er niet bij wordt vermeld is dat Povaddo regelmatig door Philip Morris wordt ingeschakeld en dat de uitkomsten van het onderzoek daarom niet volledig betrouwbaar zijn.

In 2024 gaat de Franse accijns weer omhoog

De Franse regering heeft zich blijkbaar weinig aangetrokken van het onderzoek, want in 2024 gaat de accijns weer omhoog. Dan komt er nog eens 35 eurocent boven op een pakje. Dat het accijnsverhogingen regent in het grootste vakantieland van Europa, komt doordat de Franse overheid een proactief antirookbeleid voert. Met de inflatie die de prijzen in alle schappen heeft opgehoogd, zou het vreemd zijn als tabak met een vaste prijs relatief goedkoop zou blijven. Premier Elisabeth Borne heeft daarom aangekondigd dat de prijs van sigaretten gekoppeld moet blijven aan de inflatie.

Geen koppeling aan inflatie in Nederland

Ook in Nederland worden accijnsverhogingen ingevoerd die nog voortkomen uit het Nationaal Preventieakkoord (2018). Hier komt de prijs van een pakje sigaretten in 2024 op 10 euro en gaat een pakje shag 20 euro kosten. Maar die nieuwe prijzen zijn bepaald voordat er sprake was van de sterke inflatie die de prijzen het laatste jaar heeft opgedreven.

Vooruitstrevend met antirookbeleid

Naast prijsverhogingen is Frankrijk ook vooruitstrevend met andere antirookmaatregelen. Onlangs werd bekend dat Europa per 2026 wegwerp-vapes wil gaan verbieden (omdat de batterijen niet aan de juiste standaarden voldoen), maar Frankrijk wil niet zo lang wachten en overweegt zo’n verbod al eind dit jaar in te stellen. Wegwerp-vapes bevatten plastics en gifstoffen (in de batterijen) die nogal eens op straat of in het gewone afval belanden en dus zeer milieuvervuilend zijn. Daarnaast is het dampen van e-sigaretten ook niet zonder gevaar voor de gezondheid.

In Frankrijk rookt 32 procent

Een straf antirookbeleid is in Frankrijk ook wel noodzaak, want wat de rookprevalentie betreft loopt Frankrijk achter bij het gemiddelde in de Europese Unie. Volgens de Franse Volksgezondheidsbarometer 2021 rookte in dat jaar 31,9 procent van de Fransen tussen de 18 en 75 jaar (in Nederland rookte in dat jaar 20,6 procent). Een kwart van de 18- tot 75-jarigen rookte dagelijks (in Nederland 15,2 procent). Net als in Nederland zijn er grote verschillen tussen laag- en hoogopgeleiden als het gaat om rookgedrag. Tussen 2019 en 2021 was het aantal laagopgeleide rokers in Frankrijk toegenomen van 29 naar 32 procent. Bij hoogopgeleiden ligt het percentage 15 procentpunten lager.