Komend weekend wordt met veel lawaai en rook de Formule 1-race in Zandvoort gereden. Ook al is sponsoring door tabaksfabrikanten verboden, toch weten PMI en BAT hun producten tijdens de Grand Prix op slinkse wijze te promoten, zo ontdekte de ngo STOP.

Door de webredactie

Al vorig jaar bleek uit onderzoek van STOP, in samenwerking met Formula Money, dat Philip Morris International (PMI) en British American Tobacco (BAT) sinds 2019 hun uitgaven allebei hadden verhoogd om hun merken en verslavende producten te promoten bij de wereldwijde fanbase van Formule 1-races. Uit hun jongste rapport ‘Driving addiction’ blijkt dat PMI en BAT in seizoen 2021 naar schatting gezamenlijk 105 miljoen dollar aan F1-sponsoring besteden. Dat is vergelijkbaar met 2020, waarbij de totale uitgaven worden geschat op 75 miljoen dollar van PMI en 30 miljoen dollar van BAT.

Reclame voor jonge mensen

STOP is een wereldwijde tabakswaakhond, die probeert via monitoring, onderzoek en rapportage de gezondheid-ondermijnende inmenging van de tabaksindustrie in beleid aan te pakken. De miljoenen van de tabaksfabrikanten zijn goed besteed, stelt STOP. Met de 30 miljoen die BAT in 2020 heeft uitgegeven, verdiende het naar schatting 54 miljoen terug door de zichtbaarheid van zijn merken op tv, aldus een analyse uitgevoerd in opdracht van STOP. Veel van deze reclame werd gezien door de jonge mensen die de tabaksindustrie op alle mogelijke manieren wil bereiken. Het wrange daarbij is dat juist de F1 zijn promotionele activiteiten uitbreidt om de aantrekkingskracht op een jonger publiek te vergroten en nieuwe landen aan de racekalender toe te voegen.

Niet-traditionele merken promoten

Het bestuursorgaan van de F1-sport, de Fédération Internationale de l’Automobile (FIA), beloofde twintig jaar geleden al dat het actie zou ondernemen om de tabakssponsoring tegen het einde van het seizoen 2005 te beëindigen. PMI is echter nooit van het F1-toneel verdwenen en BAT – wel tijdelijk uit beeld – voegde zich in 2019 weer bij de sport. In dat jaar riep de WHO nog alle overheden op het verbod op tabaksreclame, -promotie en -sponsoring van sportevenementen te handhaven, inclusief de organisatie van Formule 1- en MotoGP-evenementen.

PMI en BAT gebruiken niet-traditionele merken om het sponsorverbod ogenschijnlijk niet te overtreden. PMI bedacht Mission Winnow, een visie die naar eigen zeggen gaat over de ambitie om het bedrijf te transformeren. BAT heeft ook bedrijfsslogans gepromoot, zoals ‘A Better Tomorrow’. Toch worden deze slogans geassocieerd met tabaksproducten. Daarnaast heeft BAT volgens STOP zijn nicotinezakjesmerk Velo en e-sigarettenmerk Vuse expliciet gepromoot. Vooral via social media bereiken de tabaksbedrijven hiermee jonge doelgroepen, die zo in contact komen met de commerciële boodschappen van de tabaksindustrie.

Verdragen en doelen ondermijnd

Het wereldwijde FCTC-verdrag van de WHO verplicht regeringen om alle tabaksreclame, -promoties en -sponsoring stop te zetten. Implementatie van het verdrag is ook een doelstelling in de Sustainable Development Goals (SDG’s) van de VN. “Elke cent voor de merkenreclame van tabaksbedrijven in de F1 (…) ondermijnt het verdrag en de nationale verboden op tabaksreclame”, zo schrijft STOP. “Terwijl het FIA-leiderschap praat over zijn inzet voor de SDG’s en ‘Purpose Driven’ zijn, worden nu meer jonge mensen in meer landen blootgesteld aan merken van tabaksbedrijven vanwege F1.”

Stop tabakssponsoring

De Formule 1 heeft zijn verslaving aan het geld van Big Tobacco nog steeds niet van zich af kunnen schudden en de prijs kan worden betaald door een nieuwe generatie jonge race-enthousiastelingen over de hele wereld. STOP ziet echter kans op verandering, omdat in december 2021 een nieuwe president van de FIA gekozen wordt. De boodschap van STOP aan de presidentskandidaten luidt: om de toekomst van de jonge fans van de sport te beschermen, moet de F1 een einde maken aan alle tabakssponsoring en stoppen met het stimuleren van verslavingen.