UPDATE 31-07-2023
UPDATE 22-12-2021
De Autoriteit Consument en Markt (ACM) heeft bekendgemaakt dat het aan vier sigarettenfabrikanten een megaboete van in totaal 82 miljoen euro heeft opgelegd wegens concurrentievervalsing. Ze maakten onderling afspraken over de prijzen van sigaretten.

Door de webredactie

De Autoriteit Consument en Markt (ACM), de onafhankelijke toezichthouder op de mededingingswet, heeft bekendgemaakt dat vier grote sigarettenfabrikanten zich schuldig hebben gemaakt aan concurrentievervaling. British American Tobacco moet 31,2 miljoen euro boete betalen, Philip Morris Benelux 27,5 miljoen euro, Japan Tobacco International Netherlands 13 miljoen euro en Van Nelle 10,4 miljoen euro. Deze fabrikanten hebben van juli 2008 tot en met juli 2011 de concurrentie vervalst door onder andere via groothandels, informatie over toekomstige prijzen van pakjes sigaretten uit te wisselen en dat is verboden.

Vaste praktijk

Martijn Snoep, bestuursvoorzitter van de ACM, licht de gang van zaken in het persbericht toe: “Het was vaste praktijk dat sigarettenfabrikanten informatie van groothandels ontvingen over de consumentenprijzen van pakjes sigaretten van concurrenten vóórdat die prijzen van kracht werden. Daarmee konden die fabrikanten hun eigen prijzen van tevoren afstemmen op die van concurrenten. Dat vervalst de concurrentie. De fabrikanten wisten dat de uitwisseling van dit soort informatie op gespannen voet staat met de mededingingsregels. Maar dat heeft niet geleid tot aanpassing van hun gedrag.”

E-mailbewijs

De ACM vond onder meer in e-mails bewijs voor deze gang van zaken. In een e-mail van een medewerker van JTI aan een groothandel staat bijvoorbeeld: “Hierbij de prijslijst van BAT. Als jij ITN en PMI ontvangt, stuur deze dan po [per ommegaande, red.] naar mij toe.”

De fabrikanten gebruikten die informatie om hun eigen winstmarge te verhogen. Dat blijkt bijvoorbeeld uit een interne mail van JTI: “BAT, PMI en ITN hebben net een verhoging van de wederverkoopprijs bevestigd vanaf medio 2009 van € 0,10 over hun gehele assortiment per augustus/september. Wij adviseren een verhoging van ons gehele assortiment van € 0,10 per september 2009 ter verbetering van onze winstgevendheid.”

Groothandels niet aangepakt

In een interview met BNR Nieuwsradio vertelde Snoep dat er sterke aanwijzingen zijn gevonden dat de fabrikanten wisten dat deze gegevensuitwisseling niet mocht en op de hoogte waren van de risico’s, “maar desalniettemin gingen ze ermee door.” Hij zei ook dat de ACM de groothandels die de informatie doorspeelden niet aan gaat pakken, omdat de fabrikanten de drijvende krachten achter deze gang van zaken waren.

Snoep verwacht dat de fabrikanten inmiddels zijn gestopt met het overtreden van de wet. Wel loopt er nog een zaak bij de rechtbank, omdat ze zich tegen de boete verzetten. Ook hebben de fabrikanten bij de rechter proberen af te dwingen dat de ACM geen persbericht over de boete zou publiceren, maar dat is afgewezen.

UPDATE 22-12-2021

De Autoriteit Consument & Markt (ACM) houdt vast aan de boetes die zijn opgelegd aan de vier grote tabaksfabrikanten omdat zij jarenlang prijsafspraken maakten. De fabrikanten hadden bezwaar gemaakt tegen de boetes, maar dat is door de ACM afgewezen. De fabrikanten kunnen nu nog in beroep gaan bij de Rechtbank Rotterdam.

Het Financieele Dagblad meldt dat de Belgische Mededingingsautoriteit (BMA) in oktober besloot de vier tabaksfabrikanten om dezelfde reden ook in België te vervolgen. Die zaak ligt nu bij het Belgische Mededingingscollege.

UPDATE 31-07-2023

Rechtbank handhaaft boetes

De rechtbank Rotterdam laat de door de Autoriteit Consument & Markt (ACM) in 2020 aan vier sigarettenfabrikanten opgelegde boetes van in totaal ruim 82 miljoen euro in stand. In de uitspraak van 18 juli 2023 concludeert de rechtbank dat er voldoende bewijs is dat de tabaksfabrikanten opzettelijk de concurrentie hebben vervalst door prijzen van tabak op elkaar af te stemmen.