De claim dat e-sigaretten 95 procent minder schadelijk zouden zijn dan gewone sigaretten is achterhaald, misleidend en klopt niet. Dat zegt Thomas Eissenberg, co-directeur van het Center for the Study of Tobacco Products.

Door de webredactie

Sinds 2013, toen de e-sigaret een vlucht nam, wordt over het alternatief voor de gewone sigaret gezegd dat het 95 procent minder schadelijk is dan een Marlboro of Camel. Die claim is gebaseerd op de bevindingen van een groep experts (waaronder artsen, farmacologen en psychologen) die dat jaar de relatieve schadelijkheid van twaalf nicotinehoudende producten aan de hand van veertien criteria evalueerden. Zij concludeerden dat gewone sigaretten het schadelijkst waren en elektronische sigaretten substantieel minder schadelijk.

Geen hard bewijs

Die experts merkten daar wel bij op dat ze in hun onderzoek nog geen hard bewijs hadden mee kunnen nemen over de schadelijkheid van de meeste nicotinehoudende producten die ze onder de loep namen. Ondanks die opmerking werd de claim dat e-sigaretten 95 procent minder schadelijk waren over de hele wereld verspreid. En recentelijk gaf prof. Gera Nagelhout nog in de Volkskrant voedsel aan deze mythe door naar Engelse onderzoekers te verwijzen die dat zouden hebben geclaimd.

Achterhaald en misleidend

Prof. Thomas Eissenberg, co-directeur van het Center for the Study of Tobacco Products aan de Amerikaanse Virginia Commonwealth University, zegt in een door de universiteit verspreid persbericht dat die 95%-claim niet klopt, achterhaald en misleidend is. Sinds 2013 is er veel meer onderzoek naar de potentiele schadelijkheid van e-sigaretten gedaan en zijn die apparaatjes en e-liquids bovendien zo veranderd, dat de 95%-claim voor de huidige generatie e-sigaretten al helemaal niet meer opgaat.

Factoid

In zijn paper Invalidity of an Oft-Cited Estimate of the Relative Harms of Electronic Cigarettes, gepubliceerd in het blad AJPH, noemt Eisenberg de claim een ‘factoid’: onbetrouwbare informatie die zo vaak herhaald is dat het voor waar wordt aangenomen.

Meer duidelijkheid

Er is nu meer duidelijk over de gevolgen van e-sigaretgebruik voor de gezondheid. Zo kan dampen ademhalingsproblemen veroorzaken en al bestaande longziekten verergeren. E-sigaretgebruik kan bovendien een verhoogde hartslag en bloeddruk veroorzaken en langdurige effecten op het hartvaatstelsel hebben. Bovendien is aangetoond dat e-sigaretgebruik ervoor kan zorgen dat een gebruiker overstapt op het roken van gewone sigaretten.

Onzin

“Het is belangrijk dat we begrijpen dat de ’95 procent minder schadelijk’-claim onzin is,” zegt Eissenberg, “Omdat het als reden wordt gebruikt om met dampen te beginnen of ermee door te gaan.” Het is volgens hem heel belangrijk om te weten dat het nog onbekend is wat de langetermijngevolgen van e-sigaretgebruik voor de gezondheid zullen zijn. “We weten simpelweg niet of het minder of net zo dodelijk, of juist dodelijker is dan het roken van gewone sigaretten.” Ook zegt hij dat veel rokers naast het gebruik van de e-sigaret gewoon door blijven roken. Ook dat werkt averechts op de gezondheid. Ten slotte kunnen jongeren de e-sigaret gaan gebruiken om met nicotine te experimenteren om daarna verslaafd te raken. 

Middel om te stoppen

In een bijgeleverde video stelt Eissenberg dat hij er geen problemen mee heeft als verstokte rokers, nadat ze alles hebben geprobeerd, overstappen op de e-sigaret als een middel om met roken te stoppen. Maar hij merkt erbij op dat ze dan wel na een maand of drie de e-sigaret moeten neerleggen om definitief van hun nicotineverslaving af te komen, anders kan de e-sigaret alsnog schadelijk voor de gezondheid zijn.