Een ziekenhuis in Manchester gaat alle rokers onder de patiënten hulp aanbieden bij het stoppen. Dat bespaart veel kosten en levens. Stichting Rookpreventie Jeugd stelt voor de aanwezigheid van zulke programma’s in Nederland als prestatie-indicator te laten meewegen bij de jaarlijkse beoordeling van ziekenhuizen. Rookstophulp als prestatie-indicator voor ziekenhuizen zou ook in het Preventieakkoord moeten worden opgenomen.

Door de webredactie

“Er is geen grotere stap die een roker kan zetten om zijn gezondheid te bevorderen dan te stoppen met roken. Maar nicotine is zeer verslavend en roken is een lastige gewoonte om van af te komen zonder hulp of medicatie.” Dat zegt Matt Evison, longarts in het Wythenshawe Hospital in Manchester dat als eerste ziekenhuis in het Verenigd Koninkrijk alle patiënten die roken hulp bij het stoppen gaat aanbieden. Samenvallend met Stoptober, de jaarlijkse stoppen-met-rokencampagne die ook in Goot-Brittannië wordt gevoerd, voert het Wythenshawe ziekenhuis een CURE-programma in waarbij alle rokende patiënten, ongeacht de reden voor hun opname, intensieve begeleiding en medicatie krijgen aangeboden om te stoppen.
Het CURE-programma is gebaseerd op een Canadees model voor de behandeling van tabaksverslaving in ziekenhuizen. Dit Ottowa Model for Smoking Cessation blijkt zeer effectief: het helpt 35 procent van de rokende patiënten om te stoppen en leidde tot significante daling van het aantal heropnames en sterfgevallen. Volgens Nursing Times moet het programma in 2020 in alle ziekenhuizen in de regio Manchester zijn ingevoerd.

Stophulp voor alle patiënten

“Een verblijf in het ziekenhuis is vaak een periode waarin mensen extra aandacht hebben voor hun gezondheid, of ze nou zijn opgenomen voor een aan roken gerelateerde ziekte of niet”, zegt Evison. “Het goede nieuws is dat we een paar hele goede behandelingen hebben voor deze ziekte, medicatie die helpt de afhankelijkheid van nicotine te doorbreken. Ik ben verheugd dat we vanaf nu alle rokers die in het Wythenshawe worden opgenomen deze behandelingen krijgen aangeboden en ondersteund worden door gespecialiseerde rookstop-verpleegkundigen die hen helpen te stoppen.”

Gemeentelijke steun

Het CURE-programma wordt ook gesteund door de gemeente Manchester. Burgemeester Andy Burnham zegt: “Het CURE-programma is onderdeel van onze bredere ambitie voor de regio Manchester om de eerste stadsregio in Europa te worden die roken geschiedenis maakt.” Het doel is om als het stop-programma in alle ziekenhuizen is ingevoerd 18.000 mensen van het roken af te helpen en alleen al in het eerste jaar 3.000 levens te redden. Daarbij is berekend dat Manchester door het programma bijna 10 miljoen pond (11,25 miljoen euro) per jaar op de ziekenhuiszorg zal besparen, door een vermindering van het aantal heropnames, waardoor 84 bedden per dag vrijkomen, 30.880 per jaar.

Maak rookstop een prestatie-indicator

Nederlandse ziekenhuizen zou dit voorbeeld moeten volgen en om ze daartoe aan te zetten hebben de longartsen Wanda de Kanter en Pauline Dekker, medeoprichters van de Stichting Rookpreventie Jeugd, voorgesteld dat registratie van rokers en hulp bij het stoppen opgenomen moeten worden in de lijst van prestatie-indicatoren aan de hand waarvan ziekenhuizen jaarlijks worden beoordeeld. Of ziekenhuizen zo’n registratie en stophulp hebben geïmplementeerd weegt dan mee in de ranglijsten die onder meer door Elsevier en het AD worden gepubliceerd.
De Kanter: “Elk ziekenhuis in Nederland zou van alle nieuwe patiënten, of ze nou met een gebroken teen of longklachten komen, moeten registreren of zij roken. En daar dan ook actie aan verbinden. Hoe eerder je het vraagt, hoe beter mensen zijn te helpen. We hebben dit voorstel bij verschillende beroepsverenigingen neergelegd. Het bestuur van de Nederlandse Vereniging van Artsen voor Longziekten en Tuberculose (NVALT) heeft inmiddels positief gereageerd. Ook het Antoni van Leeuwenhoek ziekenhuis is een voorstander.”

Enorme besparingen

“Opname in de prestatie-indicatoren kan een enorm sterk drukmiddel voor ziekenhuizen worden om rokers te registreren en een rookstop-programma in te voeren. Het grote voordeel is dat zo’n programma geld bespaart waaruit de rookstoppoli’s kunnen worden betaald. Een recent onderzoek van het Royal College of Physicians berekende dat de totale vermijdbare kosten door roken voor de National Health Service (NHS) neerkomen op 1 miljard pond (1,12 miljard euro) per jaar voor heel Groot-Brittannië. Standaard registratie van rokers en hulp bij stoppen heeft zoveel toegevoegde waarde dat we dit echt zo gauw mogelijk ook in Nederland moeten invoeren. Het zou dus goed zijn om het voorstel van rookstop als prestatie-indicator voor ziekenhuizen op te nemen in het Preventieakkoord dat staatsecretaris Blokhuis (VWS) aan het opstellen is. De NVALT is daar in ieder geval al voor.”