Het gerenommeerde tijdschrift The Scientific American heeft op een rij gezet waarom nicotine zo verslavend is. Naast de stof zelf, maakt het koppelen van nicotinegebruik aan bepaald gedrag de stof zo verslavend.

Door de webredactie

“Net als bij andere drugs stimuleert nicotine de afgifte van dopamine in neuronen die de nucleus accumbens met de prefontrale cortex, amygdala, hippocampus en andere gebieden in de hersenen in verbinding brengen,” schrijft het gerenommeerde tijdschrift The Scientific American.

Gedrag herhalen

“Dit dopamine-signaal ‘leert’ de hersenen om het gedrag te herhalen dat bij het innemen van de drug hoort.” In vergelijking tot andere drugs geeft de inname van nicotine niet zo’n hoge hoeveelheid dopamine af. Met andere woorden: andere drugs zijn wat de dopamine-component betreft verslavender. Maar het feit dat het innemen van nicotine zo vaak wordt herhaald - namelijk met elk trekje aan een sigaret - en dat die innames samenvallen met ander gedrag dat we dagelijks vertonen en herhalen - het drinken van een kopje koffie, een glas wijn, wachten op de bus, het kletsen met familie en vrienden, kijken naar de televisie enzovoorts, enzovoorts- maakt dat het genot dat nicotine veroorzaakt enorm wordt vergroot en daarmee dus ook de motivatie om het te (blijven) gebruiken. The Scientific American: “De hersenen van rokers hebben dus geleerd hoe ze moeten roken en net als dat je onmogelijk kunt afleren hoe je moet fietsen, is het heel moeilijk om het roken af te leren door de beloning die het aansteken van een sigaret oplevert.”

Moleculair mechanisme

Uit onderzoek van Denise B Kandel en Eric R. Kandei dat is gepubliceerd in het New England Journal of Medicine blijkt dat er een moleculair mechanisme ten grondslag licht aan het ‘gateway-effect’ van nicotine. Het gebruik van sigaretten kan ertoe leiden dat men ook andere drugs gaat gebruiken. Nicotine brengt het beloningscircuit dat vastligt op het gen FOSB namelijk tot uiting. Dat gen helpt het leerproces dat het gebruik van een drug aan gedrag koppelt. Nicotine maakt het dus makkelijker voor rokers om ook te wennen aan ander drugsgebruik. Andersom werkt dat niet zo. Mensen die cocaïne gebruiken, gaan niet sneller ook met nicotine experimenteren, maar rokers doen dat wel met cocaïne.

Andere activiteiten leuker

Daarnaast maakt nicotine ook andere activiteiten die niets met drugs te maken hebben leuker om te doen. Onderzoek van Joshua A. Karelitz en Kenneth A. Perkins van de University of Pittsburgh School of Medicine heeft bijvoorbeeld aangetoond dat het plezier dat iemand beleeft aan het bekijken van visuele stimuli (films en televisie) toeneemt onder invloed van nicotine. Daarnaast maakt nicotine dat het langer duurt voor iemand verveeld raakt van het bekijken van (bewegende) beelden.

Stoppen extra moeilijk

Door dit soort effecten van nicotinegebruik is het extra moeilijk om te stoppen met roken. Rokers hebben niet alleen last van ontwenningsverschijnselen als ze stoppen met nicotine, maar merken ook dat andere zaken als het simpel kijken van televisie niet meer zo leuk is. “Dit is waardevolle kennis die kan bijdragen aan het ontwikkelen van nieuwe stopmethoden,” schrijft The Scientific American.

Ook dampen moeilijk om te stoppen

Het dampen van een e-sigaret is minder schadelijk voor de longen als het roken van tabak. Desondanks zorgt nicotinegebruik op deze manier ook voor de bovenstaande verslavende effecten, schrijft het Amerikaanse blad. “Daardoor kan e-sigaretgebruik ook tot het gebruik van andere drugs leiden en zal het moeilijker zijn om plezier te beleven aan andere activiteiten als er geen nicotine in het spel is.”