Nu veertig landen het Protocol to Eliminate Illicit Trade in Tobacco Products van de Wereldgezondheidsorganisatie hebben geratificeerd, treedt het protocol officieel in werking. Dat betekent dat landen samen zullen gaan werken om illegale tabaksproducten de wereld uit te helpen. Nederland heeft het verdrag wel ondertekend maar moet het nog ratificeren.

Door de webredactie

Er waren veertig landen nodig om het Protocol to Eliminate Illicit Trade in Tobacco Products in werking te kunnen laten gaan. Deze week ratificeerden Groot-Brittannië en Ierland het protocol, waarmee dat aantal werd gehaald.
Het protocol is opgesteld onder auspiciën van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) en hoort bij het internationale antirookverdrag FCTC. Het doel van het protocol is ervoor te zorgen dat illegale tabaksproducten de wereld uit worden geholpen. Landen gaan samenwerken om te bewerkstelligen dat er niet meer geproduceerd, verhandeld, vervoerd, verspreid, ver- of gekocht zal worden.

Track & Trace

Zo moet er een systeem worden opgezet dat de toevoerkanalen van tabaksproducten controleert. Zo’n Track & Tracesysteem bevat een code waardoor kan worden nagezocht waar een pakje is geproduceerd dat in het illegale circuit wordt teruggevonden.
Er zijn nog altijd aanwijzingen dat tabaksfabrikanten zelf hun producten in de illegale handel brengen en dus meewerken aan smokkel. In Azië blijkt volgens The Asian Tribune bijvoorbeeld dat tweederde van de illegale tabaksproducten van tabaksfabrikanten afkomstig is. Zo zorgen de fabrikanten ervoor dat rokers goedkoop aan hun waar kunnen blijven komen en ondermijnen ze antirookmaatregelen als accijnsverhogingen.

Handhaving

Het nieuwe WHO-Protocol moet er ook voor gaan zorgen dat landen samen gaan werken op het niveau van handhaving en uitwisseling van informatie over illegale tabaksproducten tussen politie-eenheden.
In artikel 6.2 van het protocol is opgenomen dat alle partijen zich ervoor in zullen spannen om een vergunningstelsel voor tabaksverkoop in te voeren. Daardoor zal tabak niet meer overal verkrijgbaar kunnen zijn en komt er controle op de verkoop. Het protocol werd in 2012 opgesteld.

Rechtsgeldig

Nu veertig landen het protocol hebben geratificeerd, zal het binnen 90 dagen rechtsgeldig worden gemaakt. Dr. Vera Luiza da Costa e Silva, hoofd van het WHO FCTC Secretariaat, zegt in een persbericht verheugd te zijn dat genoeg partijen zich achter het protocol hebben geschaard. “Het toont hun politieke inzet en wil tot het nemen van actie.”
Nederland ondertekende het protocol op 6 januari 2014, maar heeft het nog niet geratificeerd. De Europese Unie ratificeerde het protocol al wel.