Roken op veerponten over het IJ in Amsterdam is per 1 januari 2018 verboden. Nu is roken nog toegestaan op het achterdek. Een Amsterdammer die daartegen protesteerde kreeg onlangs gehoor bij de gemeenteraad.

Door de webredactie

De laatste jaren is het steeds drukker geworden op de veerponten over het IJ. Regelmatig zijn de ponten zo vol, dat passagiers geen andere keus hebben dan op het achterdek aan te sluiten. Daar staan zij dan bijna altijd tussen rokers, want het achterdek is aangewezen als de enige plek op de pont waar gerookt mag worden.

De Amsterdammer Henk Beers is dagelijks gebruiker van de pont tussen Amsterdam Noord en het centrum. Twee jaar geleden begon hij het openbaarvervoerbedrijf GVB te vragen om de ponten geheel rookvrij te maken. “Roken in een openbare ruimte (OV) is niet meer van deze tijd, omdat het gewoon schadelijk is voor de gezondheid van de overige passagiers. Rook blijft immers hangen en je staat vaak noodgedwongen ‘vast’ met je fiets op dat achterdek waar een aantal mensen staan te roken”, zegt hij.

Pontwet

Omdat hij geen gehoor kreeg bij het Amsterdamse openbaarvervoersbedrijf wendde Beers zich in maart tot de gemeenteraad. In zijn brief voerde hij aan dat het GVB zich in deze zaak verschuilt achter een wet uit de jaren dertig van de vorige eeuw waarin de pont gelijk wordt gesteld met de openbare weg. Een rookverbod zou daardoor niet mogelijk zijn.
Beers voerde aan dat die ‘Pontwet’ achterhaald is en dat de Tabakswet zwaarder zou moeten wegen. In de Tabakswet staat dat er niet gerookt mag worden in het openbaar vervoer en, stelde Beers, de pont ís openbaar vervoer. “Het argument dat je in de buitenlucht staat weegt niet op tegen het feit dat als je op een vol achterdek staat je ongewild meerookt”, aldus zijn raadsadres. Als extra argument noemde Beers het destijds recente nieuws dat pretparken het roken in de wachtrijen van attracties gingen verbieden: dat is immers ook in de open lucht.

Huishoudelijk reglement

Beers moest zes maanden wachten op een reactie, maar wordt nu in gelijk gesteld door de gemeenteraad. De raad vond een mogelijkheid om een algeheel rookverbod in te stellen via een huishoudelijk reglement, dus privaatrechtelijk, in plaats van via de Algemene Plaatselijke Verordening. Langs die weg wordt per 1 januari het rookverbod van kracht. “Op deze wijze geeft de gemeente Amsterdam voor de veren invulling aan het Tabaksontmoedigingsbeleid, zoals dat in maart 2016 is vastgesteld door de gemeenteraad”, aldus de brief van het college van burgemeester en wethouders, gedateerd 28 september, die Beers op 11 oktober ontving.

In dezelfde brief laat de gemeente weten dat een strikte handhaving van het rookverbod, waar Beers ook om had gevraagd, niet kan worden toegezegd. “De gemeente Amsterdam heeft vele handhavingstaken en een beperkt budget”. In Het Parool stelt een GVB-woordvoerder dat er vooral wordt ingezet op communicatie via stickers, posters en borden. “We hopen dat heldere communicatie – ook op de pont zelf – uitkomst biedt en dat reizigers rekening houden met elkaar.”

Opvallend is dat het besluit op de website van de gemeente veel bijval krijgt. De steun gaat in veel gevallen gepaard met een oproep om ook de rookwalmen van startende brommers en scooters van de pont te weren.