De gemeente Utrecht heeft met British American Tobacco samengewerkt in een actie om zwerfpeuken op te ruimen. Een samenwerking die volgens het internationale antirookverdrag FCTC niet mag. De gemeente gaat echter niet in op kritische vragen.

Door de webredactie

Stel, iemand legt je voor dat je een internationaal verdrag hebt overtreden en wijst je op een brief van staatssecretaris Martin van Rijn die in november 2015 nog oproept om je aan dat verdrag te houden, wat doe je dan? In het geval van de gemeente Utrecht ontwijk je die vraag en zeg je in de plaatselijke krant Stadsblad Utrecht dat je geen fout hebt gemaakt. Daar moet het dan maar mee af zijn gelopen.

Wat is er aan de hand? In 2014 werkte de gemeente Utrecht samen met de stichting Nederland Schoon en tabaksgigant British American Tobacco (BAT) aan een actie tegen zwerfpeuken. De gemeente plaatste asbakken die door stichting Nederland Schoon zijn gefinancierd. BAT moedigde mensen op 't Wed aan de peuken op een juiste manier weg te gooien (niet op straat).

Dat klinkt als een mooie samenwerking. Maar daar zit iets scheef. In het internationale antirookverdrag FCTC staat dat overheden geen contact met de tabaksindustrie mogen hebben. Nederland heeft dat in 2005 ondertekend. Hoofdredacteur van TabakNee Frits van Dam legde aan Stadsblad Utrecht uit wat BAT's bedoeling is met deze actie: "Het gaat erom dat tabaksbedrijven zich met deze acties willen afficheren als sociaal verantwoordelijke bedrijfstak. Ze willen voorkomen dat ze geassocieerd worden met dat wat zij daadwerkelijk maken: het dodelijkste consumentenproduct ooit."

TabakNee stelde kritische vragen aan de gemeente Utrecht. Het antwoord was niet meer dan een bevestiging van de samenwerking en hoe die samenwerking eruitzag. Geen woord over het FCTC-verdrag of dat zij in de fout waren gegaan en hier in de toekomst op zullen letten.

Het doet aan de gemeente Katwijk denken, die met de tabaksindustrie samenwerkte om peuken van het strand te halen en eerst ook niet vond dat ze iets verkeerds deed. Tot ze doorhad waar de tabaksindustrie mee bezig was en als eerste Nederlandse gemeente de samenwerking opzegde.