OPINIE

Pensioenfonds ABP zegt verantwoord te willen beleggen, maar steekt toch miljarden in de tabaksindustrie. Wanda de Kanter en Frits van Dam roepen in onderstaand artikel dat vandaag in Trouw werd gepubliceerd verzekerden op in actie te komen.

Door Wanda de Kanter, longarts en Frits van Dam, psycholoog, respectievelijk voorzitter en secretaris Stichting Rookpreventie Jeugd

'Aandacht voor mens, milieu en de manier waarop ondernemingen bestuurlijk zijn georganiseerd, speelt al jarenlang een belangrijke rol bij onze manier van beleggen', meldt het Verslag verantwoord beleggen over 2014 van ABP, het pensioenfonds voor overheid en onderwijs. Toch gaat de lat voor verantwoord beleggen bij ABP nog verder omhoog, zo liet het fonds vorige week met het nodige tromgeroffel weten.

Over tabak wordt in het visiedocument 'Visie 2020' met geen woord gerept. Terwijl tabaksfabrikanten wereldwijd verantwoordelijk zijn voor de vroegtijdige dood van zeker 6 miljoen mensen per jaar. Alleen in Nederland gaat het al om ruim 20.000 doden en een veelvoud kampend met hart-, long- en andere ziekten door het roken. Een kwart van alle rokers haalt zijn pensioen niet. 

Laatste trekje

Op 30 juni van dit jaar had ABP een kleine een miljard euro via aandelen en bedrijfsobligaties belegd in tabaksbedrijven. Dit gebeurt met het spaargeld van miljoenen Nederlandse leraren en ambtenaren. Leraren en ambtenaren die ingezet worden om tabaksgebruik te ontmoedigen bij kinderen. Hoe ironisch is het dan dat hun pensioenspaargeld wordt gebruikt om kinderen, verslaafd te maken aan sigaretten? Uit eigen documenten van de tabaksindustrie is bekend dat die kinderen en jongeren aanduidt als 'replacement smokers', de vervangers voor de rokers die hun laatste trekje hebben uitgeblazen. Een kwart van de kinderen die beginnen met roken zal hun pensioen niet eens halen.

Uit de reactie van ABP, waar Stichting Rookpreventie Jeugd om had gevraagd, blijkt het grote gebrek aan kennis over tabak: 'ABP voert op dit moment geen beleid om genotsmiddelen (in welke vorm dan ook, waarvan de gebruiker zelf bewust voor de consumptie hiervan kiest) te weren uit de beleggingsportefeuille', laat een woordvoerster weten.

Geen vrije keuze

Dat standpunt gaat volledig voorbij aan het feit dat kinderen juist op het moment in hun leven dat ze het meest beïnvloedbaar zijn, de puberteit, worden verleid om te gaan roken. De tabaksindustrie maakt haar producten namelijk met opzet zo dat ze qua verslaving vergelijkbaar zijn met cocaïne en heroïne. Kinderen zijn binnen vier weken verslaafd en eenmaal verslaafd, zijn zij hun vrije keuze kwijt. 

Eerder zijn over de beleggingen van het ABP Kamervragen gesteld, maar het kabinet bleek niet bereid om druk uit te oefenen op het ABP om te stoppen met het beleggen in tabak. Deelnemers van PGGM, PFZW, het Pensioenfonds Medisch Specialisten en het Pensioenfonds voor Huisartsen kregen het wel voor elkaar dat tabaksbeleggingen zijn stopgezet. PGGM beargumenteerde: 'Hoe kunnen wij mensen nou ziek maken, terwijl onze deelnemers juist werken om mensen beter te maken'. Dat is de spijker op z'n kop. De Algemene Onderwijsbond heeft ABP al eens verzocht om haar geld niet meer in tabak te beleggen maar heeft zich neergelegd bij een njet van het ABP.

Leraren en ambtenaren die niet willen dat hun pensioengeld wordt gebruikt om een industrie van verslaving en dood te steunen, doen er goed aan via hun bonden druk uit te oefenen op het ABP zodat er een einde komt aan de verwerpelijke tabaksbeleggingen.

Update, 28 oktober 2015:

Twee lezers van Trouw reageerden op bovenstaand met deze ingezonden brieven die op 28 oktober in de krant stonden:

ABP en de tabaksindustrie
Ik ben verbijsterd door het artikel van Wanda de Kanter en Frits van Dam over de beleggingen van het ABP in de tabaksindustrie (Opinie, 26 okotber). Ik krijg het grootste deel van mijn pensioen van het ABP en wist niets van die beleggingen. Wat een schande. Ik sluit me van harte aan bij de oproep om druk uit te oefenen op het ABP om hiermee ogenblikkelijk te stoppen!
Marten Knip Zeist

Rokers en pensioen
Ik begrijp wel dat ABP belegt in tabak (Opinie, 26 oktober). Wanneer iemand door roken eerder overlijdt, is dat winst voor het pensioenfonds, want het hoeft niet langer uit te keren.
Aleida Janssen Bussum