Meer dan een kwart miljoen Amerikaanse jongeren die nog nooit hadden gerookt, hebben de e-sigaret uitgeprobeerd. Een verdrievoudiging ten opzichte van 2011, concludeerde het Center for Disease Control and Prevention (CDC) in een nieuw onderzoek dat in het wetenschappelijke tijdschrift Nicotine and Tobacco Research is gepubliceerd.

Door onze webredactie

"Ouders en gezondheidsorganisaties moeten zich zorgen maken," zegt Rebecca Bunnel, directeur Wetenschap van het CDC, tegen persbureau AFP. "Vooral omdat jongeren die e-sigaretten hebben geprobeerd, twee keer zo geneigd zijn om binnen een jaar een gewone sigaret op te steken dan jongeren die geen e-sigaret hebben uitgeprobeerd."

De cijfers maken deel uit van een jaarlijkse enquête naar rookgedrag, uitgevoerd door het CDC. In 2011 hadden 79.000 jongeren de e-sigaret geprobeerd en in 2013 waren dat er 263.000. De cijfers gaan over jongeren in Middle- en Highschool en beslaan daarmee de leeftijden 11-18 jaar.

Hoewel het om een enorme hoeveelheid jongeren gaat, is dit op het totaal aantal jongeren nog altijd een klein percentage. Tim McAfee, van het CDC is desondanks niet blij met de toename. "Nicotine is niet alleen zeer verslavend, het kan ook de ontwikkeling van een adolecentenbrein schaden."

Bovendien weet maar een op de vier jongeren te stoppen met roken. De rest blijft ook als volwassene de sigaret opsteken met alle schadelijke gevolgen voor hun gezondheid.

Omstreden product

De e-sigaret is een omstreden product, mede doordat er nog weinig bekend is over het gebruik op de lange termijn. Gezondheidsorganisaties lijkten in twee kampen te zijn verdeeld. Aan de ene kant juichen artsen en wetenschappers de e-sigaret toe, als een minder schadelijk alternatief voor de gewone sigaret. Zware rokers zouden door over te kunnen stappen, minder schadelijke stoffen binnen krijgen. Een gewone sigaret bevat immers zo'n 50 kankerverwekkende stoffen. Bij de e-sigaret is dat beduidend minder. Maar bij sommige e-liquids (de nicotinehoudende vloeistof die in de e-sigaretten zit en verdampt wordt) komt formaldehyde vrij en dat is een kankerverwekkende stof.

Gezondheidsorganisaties in het andere kamp zijn wat terughoudend in hun enthousiasme over de e-sigaret doordat dit (hippe) product een toegangspoort tot de gewone sigaret zou kunnen zijn. Dit nieuwe onderzoek lijkt dat te bevestigen.

Reclame

Verder blijkt uit het onderzoek dat 9 op de 10 niet-rokers zeggen dat ze op een of andere manier zijn blootgesteld aan reclame voor tabak. Jongeren die deze reclames hadden gezien, voelden een grotere intentie om tabaksproducten te proberen: 26,3% tegenover 18,8% van de mensen die er niet aan waren blootgesteld. Dit geldt overigens over alle tabaksproducten.

De e-sigaret wint rap aan populariteit en de tabaksgiganten zijn druk bezig hun intrede te maken op de markt en deze naar zich toe te trekken. Eerder deze week maakte de WHO bekend dat ze vindt dat er strenge maatregelen genomen moeten worden om de e-sigaret, die nu nog overal vrij kan worden verkocht, aan banden te leggen. De Europese Unie gaf in de Tabaksproductenrichtlijn al nieuwe regels voor de e-sigaret aan die door de lidstaten, zo ook Nederland, in 2016 ingevoerd moeten worden.

FDA

Naar aanleiding van het nieuwe onderzoek heeft de Amerikaanse Long Associatie in deze video op de website van de Wall Street Journal de Food and Drug Administration (FDA) opgeroepen om voor het eind van het jaar met regels te komen. De FDA doet voorstellen aan de Amerikaanse regering over gezondheidsmaatregelen en werkt al een tijdje aan regels voor de e-sigaret.

"We hopen dat ze er voor het einde van het jaar uit zijn," zegt Erika Sward van de Long Associatie. "Er zijn geen regels. Het is het wilde westen en er is geen sheriff in de buurt." Politiek en lobby zitten er bovenop, volgens Sward. "De e-sigaret industrie gebruikt de ene na de andere marketingtactiek uit het handboek van de tabaksindustrie, zoals het toevoegen van smaken als bubblegum die aantrekkelijk zijn voor kinderen."

In Nederland zijn nog geen officiële regels ingevoerd. Staatssecretaris Martin van Rijn heeft al aangekondigd om maatregelen te nemen zoals het mogelijk verbieden van de e-sigaretverkoop aan jongeren onder de 18. Dat zei hij in april en sindsdien is hij er niet meer op teruggekomen.