Wereldwijd vallen zes miljoen doden per jaar door roken, 20.000 doden alleen al in Nederland. Roken is een dodelijke verslaving die door alle landen samen bestreden moet worden, vindt de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO). Nu al 179 landen, waaronder Nederland, onderschrijven dat en verenigden zich in een internationaal antirookverdrag, de Framework Convention on Tobacco Control (FCTC). Met haar handtekening heeft Nederland onder meer beloofd dat de tabaksbranche geen invloed krijgt op het rookontmoedigingsbeleid. Maar houdt de overheid zich daar wel aan? Deel 2 in de serie over hoe Nederland het internationale antirookverdrag aan haar laars lapt.

Door de webredactie

In 2013 nodigde het ministerie van Financiën vertegenwoordigers van de tabaksbranche uit om mee te denken over de uitleg die aan Artikel 6 van het FCTC-verdrag (klik hier voor de uitleg ervan) moet worden gegeven. Dat blijkt uit interne documenten van het ministerie die met een beroep op de Wet openbaarheid van bestuur zijn verkregen. Artikel 6 schrijft de deelnemende staten voor dat zij prijs- en belastingmaatregelen nemen om de vraag naar tabak te verminderen. Ofwel, hoge accijnzen zijn belangrijk om roken te ontmoedigen.

Richtlijnen

De artikelen van het FCTC-verdrag worden in aanvullende richtlijnen voor de uitvoering nader uitgewerkt. Die richtlijnen worden door de verdragspartners samen opgesteld en alle landen mogen daar hun voorstellen voor doen. Uiteindelijk worden de richtlijnen vastgesteld in gezamenlijke vergaderingen die eens in de twee jaar worden gehouden, de zogenoemde Conference of the Parties (COP), dit najaar in oktober in Moskou.

Ook Nederland zal daar zijn inbreng moeten leveren en ging daarvoor te rade bij... de tabaksbranche. Dat weten we dankzij een e-mail van 17 juli 2013, geschreven door een beleidsmedewerker van het ministerie van Financiën aan VNK, de brancheorganisatie van de Nederlandse kerftabakindustrie, de producenten van shag.

De beleidsmedewerker schrijft: "Wanneer de COP6 bijeenkomst nadert, zien we uw toelichting [met betrekking tot artikel 6, red.] (en die van de andere branchegenoten) graag tegemoet. In het najaar [2013, red.] zal weer een overleg tussen het ministerie van Financiën en de tabaksbranche worden gepland. De ontwikkelingen van de richtsnoeren m.b.t. artikel 6 FCTC zal worden opgenomen als een van de agendapunten. Tijdens dit overleg zullen we vanzelfsprekend ook in de gelegenheid zijn om met elkaar kennis te maken."

Uit deze mail blijkt dat de overheid zelf het initiatief neemt om de tabaksbranche te vragen naar haar visie op het toepassen van een van de belangrijkste en meest effectieve middelen om tabaksgebruik tegen te gaan, namelijk de heffing van accijns. De tabaksbranche die meedenkt hoe zij het beste bestreden kan worden, dat is de wereld op zijn kop.

Klik hier om deel 1 te lezen.