De Europese Ombudsman Emily O'Reilly gaat onderzoeken of de Europese Commissie inderdaad nalatig is geweest bij het naleven van het internationale antirookverdrag FCTC. Dit naar aanleiding van een klacht van de Brusselse lobbywaakhond Corporate Europe Observatory.

Door de webredactie

De Europese Unie en al haar afzonderlijke lidstaten hebben het internationale en juridisch bindende FCTC-verdrag ondertekend. FCTC staat voor Framework Convention on Tobacco Control en is een initiatief van de Wereldgezondheidsorganisatie. In het verdrag staat bij artikel 5.3 dat er geen contact mag plaatsvinden met de tabaksindustrie bij het maken van gezondheidswetgeving. Dit omdat de industrie in het verleden op slinkse wijzen heeft geprobeerd regelgeving te beïnvloeden in haar eigen voordeel.

De regelgevende organen van de Europese Unie (de Commissie, het Parlement en de Raad) zijn gebonden aan dit FCTC-verdrag. In de afgelopen twee jaar hebben deze organen gewerkt aan de herziening van de Tabaksproductenrichtlijn die nieuwe maatregelen bevat die roken moeten ontmoedigen, zoals grotere gezondheidswaarschuwingen op tabaksverpakkingen en een verbod op lekkere smaakjes.

Lobbyisten

Zoals we eerder meldden, heeft de tabaksindustrie toch geprobeerd met hordes lobbyisten invloed op deze maatregelen uit te oefenen. Lees daarover de serie De Philip Morris-Files of bekijk het item van EenVandaag. Dat ze dat proberen, is geen verrassing. Maar het FCTC-verdrag moet ervoor zorgen dat die invloed zo min mogelijk geldt. Ieder jaar sterven er volgens de WHO wereldwijd 6 miljoen mensen aan tabaksgerelateerde ziekten. In Europa zijn dat er volgens cijfers van de Commissie 700.000. Terugdringen van roken levert enorme gezondheidswinst op.

In het FCTC-verdrag staat dat als er al contact plaatsvindt met de industrie, de overheid daar transparant in moet zijn. De lobbywaakhond Corporate Europe Observatory (CEO) bekeek onder meer documenten die met een beroep op de Wet openbaarheid van bestuur zijn vrijgegeven en telde 14 gevallen waarin hoge functionarissen van de Europese Commissie hebben afgesproken met iemand van de tabaksindustrie, zonder dat die ontmoetingen openbaar zijn gemaakt.

Brief

Ombudsman O'Reilly heeft naar aanleiding van de klacht van CEO een brief geschreven aan José Manuel Barroso, de voorzitter van Europese Commissie, waarin ze vraagt om op de klacht van CEO te reageren. Daarbij heeft ze ook om een reactie gevraagd op de voorstellen die CEO heeft gedaan tot verbetering:

- Een uitgebreide inventarisatie doen naar hoe de regels van de Wereldgezondheidsorganisatie geïmplementeerd kunnen worden in alle departementen van de Unie.

- Een lijst publiceren van alle bijeenkomsten met vertegenwoordigers van de tabaksindustrie, en Minutes (Europees jargon voor korte verslagen van de inhoud van de bijeenkomst – red.) van deze bijeenkomsten.

- Een gedragscode implementeren voor de omgang met de tabaksindustrie.

- Ervoor zorgen dat de identiteit en de activiteiten van de lobbyisten van de tabaksindustrie geregistreerd worden in het Europese Transparantie Register.

Barroso heeft tot 30 september de tijd om te reageren op de brief van de Ombudsman.