OPINIE

Het wordt tijd dat er een frisse wind gaat waaien door de stoffige burelen in Heerlen van het Algemeen Burgerlijk Pensioenfonds (ABP), het grootste pensioenfonds in Nederland voor overheid en onderwijs. Bijna drie miljoen ambtenaren en onderwijsmensen hebben er hun pensioengeld gestald. Het bestuur van het ABP is keurig netjes tegen bommen en granaten maar niet tegen tabak. 'We doen niets onwettigs', schrijft bestuurslid José Meijer aan TabakNee.
Door Broer Scholtens

ABP, met een belegd vermogen van bijna driehonderd miljard euro, belegt niet in de wapenindustrie omdat ze granaten zielig vinden, vanwege de vele doden die er door zouden kunnen vallen. Het keurig nette maar weinig principiële bestuur laat de tabaksindustrie ongemoeid, ook al overlijden er alleen al in Nederland jaarlijks 19.000 mensen door roken, elk jaar weer. Schamen doet het ABP zich niet. Het grootste tabaksbedrijf ter wereld, British American Tobacco (BAT), producent van sigarettenmerken als Kent, Pall Mall, Lucky Strike en Dunhill, staat 43ste in de Top 100 grootste beleggingen van ABP in 2013, zo meldt het pensioenfonds trots op haar website. Het fonds heeft 481 miljoen euro aan pensioengelden belegd in deze mondiaal opererende tabaksproducent.

Bommen en granaten

Hier is niets aan de hand, meent vicevoorzitter van het bestuur, José Meijer. 'Het product tabak is niet verboden, we doen niets onwettigs en houden ons aan de VN Global Compact Principes en aan de richtlijnen van de OESO´, schrijft ze in een brief aan Frits van Dam die, als secretaris van de Stichting Rookpreventie Jeugd, zijn beklag deed bij het ABP-bestuur over zijn tabaksbeleggingen. 'Het zit ons dwars dat het ABP doet alsof er niets aan de hand is en rustig in tabak belegt´, schreef hij het ABP-bestuur.

ABP-bestuurster Meijer is zich echter van geen kwaad bewust. Het ABP houdt zich per slot van rekening netjes aan internationale afspraken. Principes haal je alleen uit de kast voor bommen en granaten maar niet voor tabak, ook al is het aantal doden dat jaarlijks door sigaretten valt vermoedelijk groter.

In de nette, politieke bewoordingen van bestuurslid Meijer: 'Voor bedrijven die in de tabaksindustrie werken, geldt wetgeving op het gebied van marketing en productveiligheid.´ In bedrijven die zich hier aan houden, mag worden belegd. Hoe dat laatste, productveiligheid, is te rijmen met de miljoenen doden die wereldwijd vallen, is een raadsel.

Tabak niet in het verslag

Tabaksbedrijven, vervolgt bestuurslid Meijer in haar brief, moeten zich ook houden aan wetgeving op het terrein van arbeidsveiligheid, beloning, vrijheid tot en met het vormen van vakbonden. Voldoen ze daar niet aan dan, zo blijkt uit haar brief, dan gaat het ABP 'met hen in gesprek´. Over tabak rept ze niet.

Meijer houdt zich aan het ABP Verslag Verantwoord Beleggen 2012. Hierin is een lange lijst opgenomen van bedrijven waarmee het ABP heeft gesproken, over onder meer klimaat, mensenrechten en arbeidsvoorwaarden. Tabak is in 2012 geen onderwerp van gesprek geweest, het woord komt niet voor in het verslag.

Deurtje open

In haar brief aan Van Dam houdt Meijer een piepklein deurtje open in de richting van een echt principiële beslissing, een keihard Nee tegen Tabak. 'Het ABP-bestuur evalueert jaarlijks haar Beleid Verantwoord Beleggen. Signalen vanuit de samenleving spelen daarin ook een rol´, schrijft ze. ´Ik hoop u hiermee voldoende geïnformeerd te hebben. Mocht u nog vragen hebben, dan kunt u die aan het ABP-bestuur richten.´

En zo is geschied. Secretaris Frits van Dam schrijft een nieuwe brief waarin hij oproept om de discussie over tabaksbeleggingen te starten. Wordt vervolgd.