De Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) heeft in april voor het eerst een tabaksverkoper een tijdelijk verkoopverbod van tabak opgelegd, nadat de verkoper drie keer was betrapt op het verkopen van tabak aan jongeren onder de 18 jaar. Dat blijkt uit een persbericht van het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS), waarin ook wordt gesteld dat steeds meer cafés zich aan het rookverbod houden.

Volgens voorlopige cijfers van de NVWA zou in de eerste maanden van dit jaar driekwart van de cafés zich hebben gehouden aan het rookverbod. In het najaar was dit nog maar in 65 procent van de cafés het geval. Het gaat hierbij om cafés met personeel, die dus niet onder de nog geldende uitzonderingsregel voor kleine cafés vallen. In juni worden definitieve cijfers naar buiten gebracht.

Inspectieteam tabak

De voorlopige cijfers zijn naar buiten gebracht naar aanleiding van de deelname van staatssecretaris Van Rijn (VWS) op zaterdag 10 mei in de avond aan een inspectieronde in Den Haag van het inspectieteam tabak van de NVWA. Zelf twitterde de staatssecretaris daarover: "Heel interessant om gisteren met onze NVWA mensen te controleren op roken in Haagse horeca. Onder indruk van hun inzet en professionaliteit!"

In het persbericht zegt Van Rijn positief te zijn over de trend, maar hij waarschuwt voor teveel optimisme. Hij verwacht dat er nog een lange weg te gaan is voordat de norm overal wordt gerespecteerd. "Als het wetsvoorstel dat het rookverbod in de hele horeca regelt straks door de Tweede Kamer is, is er meer duidelijkheid", zegt Van Rijn. "Dan mag er gewoon in geen enkel café meer gerookt worden. Maar dat wil natuurlijk niet zeggen dat het dan ook niet meer gebeurt. De NVWA blijft met extra capaciteit scherp controleren maar dit is een hardnekkig fenomeen in onze samenleving. Dus er komen vast ook weer eens nalevingcijfers die tegenvallen."

Gezond verstand

Over de verkoop van tabak aan minderjarigen, zegt de staatssecretaris: "Elke verkoper van tabak zou zijn gezond verstand moeten gebruiken en zich in moeten zetten om tabak uit handen te houden van 18-minners. Die inzet zie je veel maar er zijn helaas ook tabaksverkopers die het niet zo nauw nemen met die norm. Zij worden nu extra stevig aangepakt. Als je drie keer in zo'n korte periode over de schreef gaat en sigaretten verkoopt aan 18-minners, solliciteer je daar ook naar. Voor die gevallen is de wet nu onverbiddelijk: three-strikes-out."

De belangenvereniging van tankstations BETA waarschuwde om die reden volgens het vakblad Out.of.Home Shops vorige week exploitanten van tankstations om extra goed te controleren op leeftijd bij de verkoop van tabak. BETA vreest dat teveel overtredingen zouden kunnen leiden tot her verbieden van tabaksverkoop door tankstations.

De overheid onderzoekt op dit moment wat de economische gevolgen zouden zijn als het tankstation gesloten wordt als verkoopkanaal voor tabak. De NVWA gaat de komende tijd extra controleren op de handhaving van de leeftijdsgrens bij benzinestations. "Staatssecretaris Van Rijn van Volksgezondheid heeft aangegeven dat een 'slechte score' bij deze controle voor hem een reden is om sluiting van tankstations als verkoopkanaal weer in de Tweede Kamer bespreekbaar te maken", aldus BETA-bestuurslid Frits Bakker.